- Η εμμηνόπαυση αναγνωρίζεται όταν μια γυναίκα δεν έχει περίοδο για 12 συνεχόμενους μήνες και συμβαίνει συνήθως μεταξύ 40-50 ετών, με μέση ηλικία τα 51 χρόνια.
- Κατά την περιεμμηνόπαυση, μπορεί να παρατηρηθούν συμπτώματα όπως ακανόνιστοι κύκλοι, εξάψεις, νυχτερινές εφιδρώσεις και αλλαγές στη διάθεση, που διαφέρουν από γυναίκα σε γυναίκα.
- Οι θεραπείες για την ανακούφιση των συμπτωμάτων περιλαμβάνουν ορμονοθεραπεία, μη ορμονικά φάρμακα και άλλες επιλογές, ενώ η επικοινωνία με τον γιατρό είναι σημαντική για την κατάλληλη διαχείριση των συμπτωμάτων.
Πότε ξεκινά η εμμηνόπαυση και ποια είναι τα πρώτα της σημάδια; Ποιες είναι οι αλλαγές που πρέπει να προσέξετε κατά την περιεμμηνόπαυση και πώς να τις αντιμετωπίσετε.
Πότε ξεκινά η εμμηνόπαυση; Βρίσκεστε στην εμμηνόπαυση όταν δεν έχετε περίοδο για 12 συνεχόμενους μήνες και δεν είστε έγκυος ή άρρωστη. Είναι ένα φυσιολογικό κομμάτι της διαδικασίας γήρανσης.
Αυτό συμβαίνει επειδή τα επίπεδα των γυναικείων ορμονών μειώνονται φυσικά με την ηλικία. Οι ωοθήκες σταματούν τελικά να απελευθερώνουν ωάρια, οπότε δεν έχετε πλέον περιόδους ούτε μπορείτε να μείνετε έγκυος.
Περιεμμηνόπαυση: Τα συμπτώματα που ίσως δεν αναγνωρίζετε – 4 τρόποι να τα αντιμετωπίσετε
Οι περισσότερες γυναίκες μπαίνουν στην εμμηνόπαυση στα 40-50έτη. Σε Η.Π.Α. και Ελλάδα, η μέση ηλικία είναι τα 51 χρόνια. Μπορεί να ξεκινήσει νωρίτερα αν έχετε υποβληθεί σε χειρουργική αφαίρεση μήτρας ή ωοθηκών ή αν κάνετε συγκεκριμένες θεραπείες για να αντιμετωπίσετε τον καρκίνο.
Περιεμμηνόπαυση: Η μετάβαση προς την εμμηνόπαυση
Μπορεί να αρχίσετε να παρατηρείτε αλλαγές μήνες ή και χρόνια πριν μπείτε σε εμμηνόπαυση. Κάποια από τα πρώτα σημάδια αυτής της μετάβασης είναι οι αποκαλούμενες αγγειοκινητικές διαταραχές, όπως οι εξάψεις ή οι νυχτερινές εφιδρώσεις. Επίσης, μπορεί να παρατηρήσετε ακανόνιστους κύκλους περιόδου.
Αυτή η περίοδος μετάβασης ονομάζεται περιεμμηνόπαυση και συνήθως ξεκινά στη δεκαετία των 40, αν και διαφέρει για πολλές. Κατά την περιεμμηνόπαυση, είναι δύσκολο να προβλέψετε πότε ή αν θα έρθει η επόμενη περίοδός σας. Επίσης, δεν είναι εύκολο να γνωρίζετε πόσο θα διαρκέσει ή αν η ροή σας θα είναι έντονη ή ελαφριά. Είναι πιο δύσκολο να μείνετε έγκυος σε αυτή τη φάση, αλλά είναι ακόμα δυνατό όσο έχετε περίοδο.
Δεν μπορείτε να γνωρίζετε ακριβώς πότε θα ξεκινήσει η εμμηνόπαυση. Το μόνο που μπορείτε να κάνετε είναι να παρατηρείτε πώς νιώθετε και να προσέχετε τις αλλαγές. Λάβετε υπόψη ότι τα συμπτώματα διαφέρουν από άτομο σε άτομο. Μπορεί να μην έχετε καθόλου συμπτώματα. Η περιεμμηνόπαυση τελειώνει όταν περάσουν 12 συνεχόμενοι μήνες χωρίς περίοδο.
Τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης
Ακανόνιστη περίοδος
Η περίοδός σας μπορεί να θεωρείται ακανόνιστη αν το διάστημα μεταξύ των κύκλων σας είναι μεγαλύτερο ή μικρότερο, αν παραλείψετε μια περίοδο ή αν η ροή είναι πιο ελαφριά ή πιο έντονη από το συνηθισμένο. Αυτό είναι ένα κλασικό σημάδι της μετάβασης στην εμμηνόπαυση.
Κάποια φάρμακα χημειοθεραπείας μπορεί επίσης να προκαλέσουν ακανόνιστους κύκλους. Οποιαδήποτε αιμορραγία, ακόμα και κηλίδες, μετά την εμμηνόπαυση δεν είναι φυσιολογική. Θα πρέπει να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας αν έχετε ανησυχίες.
Κολπική ξηρότητα
Κατά την εμμηνόπαυση, το δέρμα γύρω από τον κόλπο μπορεί να γίνει πιο ξηρό, κάτι που μπορεί να κάνει τη σεξουαλική επαφή επώδυνη. Η χρήση των λιπαντικών μπορεί να βοηθήσει.
Αγγειοκινητικά συμπτώματα: Εξάψεις και νυχτερινή εφίδρωση
Οι εξάψεις μπορεί να σας κάνουν να νιώσετε ξαφνικά ζεστά χωρίς προφανή λόγο. Το δέρμα σας μπορεί να κοκκινίσει και η καρδιά σας να χτυπά πιο γρήγορα. Στη συνέχεια, μπορεί να νιώσετε ξαφνικά κρύο. Οι νυχτερινές εφιδρώσεις είναι εξάψεις που συμβαίνουν κατά τη διάρκεια του ύπνου και μπορεί να είναι τόσο έντονες που να σας ξυπνήσουν.
Όπως και πολλά άλλα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης, οι εξάψεις και οι νυχτερινές εφιδρώσεις διαφέρουν πολύ από άτομο σε άτομο. Μπορούν να διαρκέσουν 1 έως 5 λεπτά, να είναι ήπιες ή σοβαρές. Μπορεί να εμφανιστούν αρκετές φορές την ώρα, μία φορά την εβδομάδα ή και καθόλου.
Αυτά τα συμπτώματα μπορεί να συνεχιστούν για χρόνια ή και δεκαετίες μετά την τελευταία σας περίοδο, στη φάση που ονομάζεται μετεμμηνόπαυση. Αν έχετε εξάψεις αλλά δεν είστε σίγουρες ότι συνδέονται με την εμμηνόπαυση, μιλήστε με τον γιατρό σας. Ορισμένες ιατρικές παθήσεις ή ακόμα και φάρμακα μπορούν να προκαλέσουν τέτοια συμπτώματα.
Εναλλαγές στη διάθεση
Πολλοί παράγοντες μπορούν να επηρεάσουν τη διάθεση, συμπεριλαμβανομένων των ορμονικών αλλαγών που συμβαίνουν γύρω από την εμμηνόπαυση. Αν στο παρελθόν έχετε βιώσει άγχος ή κατάθλιψη, τα συμπτώματα αυτά μπορεί να επιδεινωθούν.
Αν αισθάνεστε αγχωμένες ή βαθιά θλιμένες για περισσότερες από μερικές εβδομάδες, ενημερώστε τον γιατρό σας. Μαζί μπορείτε να αποφασίσετε για την κατάλληλη θεραπεία που θα σας βοηθήσει να νιώσετε καλύτερα.
Προβλήματα στον ύπνο
Το να ξυπνάτε κατά τη διάρκεια της νύχτας ή να έχετε δυσκολία να κοιμηθείτε μπορεί να συμβεί για διάφορους λόγους. Αν όμως συνήθως δεν αντιμετωπίζετε προβλήματα ύπνου, αυτό μπορεί να είναι σημάδι ότι πλησιάζετε στην εμμηνόπαυση.
Μερικές φορές τα προβλήματα ύπνου προκαλούνται από αγγειοκινητικά συμπτώματα, όπως οι νυχτερινές εφιδρώσεις. Αν οι δυσκολίες στον ύπνο συνεχίζονται για μεγάλο διάστημα και δεν μπορείτε να βρείτε την αιτία, ίσως είναι ώρα να μιλήσετε με τον γιατρό σας.
Οι 3 καλύτερες στάσεις του σεξ για γυναίκες στην εμμηνόπαυση
Αλλαγές στο σώμα σας
Μπορεί να παρατηρήσετε ότι τα μαλλιά και το δέρμα σας γίνονται πιο ξηρά και λεπτά. Μπορεί επίσης να πάρετε βάρος κατά την εμμηνόπαυση. Το σώμα σας μπορεί να αλλάξει, με περισσότερη συγκέντρωση λίπους γύρω από τη μέση και λιγότερη μυϊκή μάζα.
Επίσης, μπορεί να παρατηρήσετε δυσκαμψία στις αρθρώσεις ή ακόμα και πόνο. Είναι σημαντικό να παραμείνετε δραστήριες. Ίσως χρειαστεί να προσπαθήσετε περισσότερο για να διατηρήσετε τη δύναμή σας και να παραμείνετε σε φόρμα.
Μείωση σεξουαλικής επιθυμίας
Μπορεί να νιώσετε λιγότερο ενδιαφέρον για το σεξ ή να αντιμετωπίσετε δυσκολία στη διέγερση κατά την εμμηνόπαυση. Ωστόσο, κάποιες γυναίκες απολαμβάνουν περισσότερο το σεξ, καθώς δεν χρειάζεται να ανησυχούν για την εγκυμοσύνη.
Προβλήματα στη μνήμη
Είναι φυσιολογικό να έχετε μικρά κενά μνήμης στη μέση ηλικία, όπως να μην μπορείτε να θυμηθείτε μια λέξη ή να χάσετε τα κλειδιά σας. Συνήθως, αυτό δεν είναι κάτι σοβαρό. Τα προβλήματα στη μνήμη μπορεί να συμπέσουν με την εμμηνόπαυση αλλά και να οφείλονται σε άλλους παράγοντες, όπως το άγχος. Αν ανησυχείτε ότι ξεχνάτε υπερβολικά συχνά, ενημερώστε τον γιατρό σας.
Συχνότερη ούρηση
Η απώλεια ελέγχου της ούρησης μπορεί να είναι ένα ακόμα σύμπτωμα. Δραστηριότητες όπως ο βήχας ή το να σηκώσετε κάτι λίγο πιο βαρύ μπορεί να προκαλέσει διαρροή ούρων. Επίσης μπορεί να νιώσετε έντονη και ξαφνική ανάγκη για ούρηση, που ακολουθείται από απώλεια ελέγχου. Τέλος, μπορεί να εμφανίσετε ουρολοιμώξεις πιο συχνά.
Διαφορές στα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης λόγω καταγωγής
Έρευνες δείχνουν ότι οι γυναίκες με Αφρικανική καταγωγή έχουν πιο σοβαρά συμπτώματα στην εμμηνόπαυση, όπως εξάψεις, προβλήματα ύπνου και κατάθλιψη, σε σύγκριση με άλλες γυναίκες. Ωστόσο, είναι λιγότερο πιθανό να λάβουν ορμονοθεραπεία ή άλλες θεραπείες.
Επίσης, οι γυναίκες με Αφρικανική καταγωγή μπαίνουν στην εμμηνόπαυση κατά μέσο όρο 8 χρόνια νωρίτερα. Κάποιες μελέτες δείχνουν ότι οι γυναίκες ισπανικής και χαβανέζικης καταγωγής ενδέχεται επίσης να ξεκινούν την εμμηνόπαυση νωρίτερα από τις λευκές γυναίκες.
Συμπτώματα στην πρόωρη εμμηνόπαυση
Η εμμηνόπαυση πριν από την ηλικία των 45 θεωρείται πρόωρη. Όταν εμφανίζεται πριν από την ηλικία των 40, ονομάζεται πρόωρη εμμηνόπαυση. Τα συμπτώματα είναι παρόμοια με αυτά της εμμηνόπαυσης που συμβαίνει αργότερα.
Αιτίες και παράγοντες κινδύνου
- Ορισμένες θεραπείες για τον καρκίνο
- Οικογενειακό ιστορικό πρόωρης εμμηνόπαυσης
- Έναρξη περιόδου πριν από την ηλικία των 11
Η πρόωρη εμμηνόπαυση μπορεί μερικές φορές να μην έχει σαφή αιτία. Αυτό συμβαίνει περίπου στις μισές περιπτώσεις. Μια πάθηση που ονομάζεται πρόωρη ωοθηκική ανεπάρκεια μπορεί επίσης να προκαλέσει διακοπή της περιόδου χωρίς ιατρική αιτία. Σε αντίθεση με την πρόωρη εμμηνόπαυση, η περίοδός σας μπορεί να επιστρέψει και μπορεί να είναι ακόμα δυνατή η εγκυμοσύνη.
Πότε να επισκεφθείτε τον γιατρό σας
Μπορεί να επιλέξετε να επισκεφθείτε τον γιατρό σας για τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης εάν αυτά επηρεάζουν την καθημερινή σας ζωή ή σας προκαλούν ανησυχία, όπως εξάψεις που σας εμποδίζουν να κοιμηθείτε, αλλαγές στη διάθεση ή αλλαγές στο σώμα που επηρεάζουν τη σεξουαλική σας ζωή.
Κάποια άτομα δεν έχουν συμπτώματα που να θεωρούν τόσο σοβαρά ώστε να χρειάζονται ιατρική θεραπεία. Μπορούν να διαχειριστούν τα συμπτώματα με αλλαγές στη διατροφή, την άσκηση και τεχνικές χαλάρωσης.
Πιθανές θεραπείες
Η θεραπεία συνήθως στοχεύει στην ανακούφιση των συμπτωμάτων και μπορεί να περιλαμβάνει:
- Ορμονοθεραπεία
- Μη ορμονικά φάρμακα για τη διακοπή των εξάψεων
- Οιστρογόνα σε μορφή κρέμας, δακτυλίου ή δισκίου για την αντιμετώπιση της κολπικής ξηρότητας
- Αντικαταθλιπτικά
Η εμμηνόπαυση διαφέρει από γυναίκα σε γυναίκα
Βρίσκεστε σε εμμηνόπαυση όταν έχετε περάσει έναν χρόνο χωρίς περίοδο. Η εμμηνόπαυση και τα συμπτώματά της διαφέρουν από άτομο σε άτομο. Αν τα συμπτώματα σας ενοχλούν, συζητήστε με τον γιατρό σας για επιλογές θεραπείας, συμπεριλαμβανομένων αλλαγών στον τρόπο ζωής και φαρμακευτικής αγωγής.
Συχνές ερωτήσεις για την εμμηνόπαυση
Μπορείτε να μείνετε έγκυος μετά την εμμηνόπαυση;
Μπορείτε να μείνετε έγκυος κατά τη μετάβαση στην εμμηνόπαυση ή στην περιεμμηνόπαυση. Η πιθανότητα δεν εξαφανίζεται μέχρι να μπείτε σε εμμηνόπαυση. Συμβουλευτείτε τον γιατρό σας για επιλογές αντισύλληψης αν δεν θέλετε να μείνετε έγκυος.
Πόσο διαρκεί η εμμηνόπαυση;
Τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης μπορεί να διαρκέσουν έως και 10 χρόνια, αν και συνήθως διαρκούν λιγότερο από 5 χρόνια.
Δίαιτα εμμηνόπαυσης: 5 υπερτροφές που θα περιορίσουν τα συμπτώματα
Ποια είναι τα σημάδια ότι πλησιάζετε στο τέλος της εμμηνόπαυσης;
Η μετεμμηνόπαυση ξεκινά όταν δεν έχετε περίοδο για 12 μήνες. Συνήθως, τα συμπτώματα γίνονται πιο ήπια ή εξαφανίζονται μετά από αυτό. Παραμένετε σε μετεμμηνόπαυση για το υπόλοιπο της ζωής σας, κάτι που σας θέτει σε μεγαλύτερο κίνδυνο για καρδιακές παθήσεις και οστεοπόρωση. Αλλαγές στον τρόπο ζωής, όπως στη διατροφή και την άσκηση, μπορούν να μειώσουν αυτόν τον κίνδυνο.
Πηγές: WebMD, NIH (1), NIH (2)
