- Επιστήμονες από το Ινστιτούτο Ιατρικής Έρευνας Garvan ανακάλυψαν ότι η χρόνια λοίμωξη από ηπατίτιδα C μπορεί να προκαλέσει αυτοάνοση νόσο μέσω μεταλλάξεων σε Β κύτταρα, ανατρέποντας προηγούμενες θεωρίες.
- Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Immunity», εντόπισε ότι οι μεταλλάξεις αυτές, σε συνδυασμό με την παρουσία ιικών σωματιδίων, οδηγούν στην ανάπτυξη κρυοσφαιριναιμικής αγγειίτιδας, μια σοβαρή αυτοάνοση πάθηση.
- Τα ευρήματα της μελέτης ανοίγουν νέες προοπτικές για στοχευμένες θεραπείες αυτοάνοσων νοσημάτων, με πιθανές εφαρμογές και σε άλλες καταστάσεις που σχετίζονται με λοιμώξεις, όπως το σύνδρομο Guillain-Barré και η σκλήρυνση κατά πλάκας.
Επιστήμονες από το Ινστιτούτο Ιατρικής Έρευνας Garvan στην Αυστραλία ανακάλυψαν πώς μια ιογενής λοίμωξη προκαλεί αυτοάνοση νόσο, καταρρίπτοντας μια μακροχρόνια θεωρία και ανοίγοντας μια πολλά υποσχόμενη νέα προσέγγιση για την ανάπτυξη θεραπειών για αυτοάνοσα νοσήματα.
Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Immunity», επικεντρώνεται στον ιό της ηπατίτιδας C (HCV) —ο οποίος επηρεάζει περίπου 58 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως— και στον ρόλο του στην πυροδότηση μιας σοβαρής αυτοάνοσης νόσου που ονομάζεται κρυοσφαιριναιμική αγγειίτιδα σε έως και 15% των περιπτώσεων. Πρόκειται για μια πάθηση στην οποία αντισώματα επιτίθενται σε αιμοφόρα αγγεία και μπορεί να βλάψει όργανα σε όλο το σώμα.
Μέχρι τώρα, οι επιστήμονες πίστευαν ότι αυτή η αυτοάνοση απόκριση εμφανιζόταν επειδή οι ιικές πρωτεΐνες μιμούνταν τις πρωτεΐνες του ίδιου του σώματος, κάνοντας το ανοσοποιητικό σύστημα να επιτεθεί και στις δύο. Η ομάδα του Garvan αποκάλυψε ότι αυτό δεν συμβαίνει – μάλλον, το κρίσιμο έναυσμα είναι οι μεταλλάξεις σε κύτταρα Β των «επικίνδυνων κλώνων».
«Αυτή η ανακάλυψη αλλάζει θεμελιωδώς την κατανόησή μας για το πώς οι λοιμώξεις μπορούν να προκαλέσουν αυτοάνοσες παθήσεις», δήλωσε ο καθηγητής Κρις Γκούντναου, επικεφαλής του Εργαστηρίου Ανοσογονιδιωματικής στο Garvan και συν-ανώτερος συγγραφέας της μελέτης.
«Εντοπίζοντας αυτούς τους επικίνδυνους κλώνους, μπορούμε να κατανοήσουμε καλύτερα πώς να τους στοχεύσουμε, κάτι που είναι μια δυνητικά μετασχηματιστική προσέγγιση για τη θεραπεία της αυτοάνοσης νόσου σε ασθενείς» πρόσθεσε.
Η ιογενής μόλυνση οδηγεί σε μια «τέλεια καταιγίδα» μεταλλάξεων
Χρησιμοποιώντας εξελιγμένες τεχνικές ανάλυσης μονοκυττάρου και αλληλουχία ολόκληρου του γονιδιώματος, οι ερευνητές ανέλυσαν τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος στο αίμα τεσσάρων ασθενών με κρυοσφαιριναιμική αγγειίτιδα που προκαλείται από HCV. Εντόπισαν τους συγκεκριμένους κλώνους των Β κυττάρων οι οποίοι υπήρχαν σε μεγάλους αριθμούς και παρήγαγαν επιβλαβή αυτοαντισώματα.
«Η μακροχρόνια πεποίθηση είναι ότι τα Β κύτταρα που έχουν εκπαιδευτεί να αναγνωρίζουν τον ξένο ιό μπερδεύονται και στοχεύουν το σώμα αντί αυτού – ένα φαινόμενο που αναφέρεται ως μοριακός μιμητισμός» εξήγησε η επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, Δρ. Κλάρα Γιανγκ.
«Αυτό που έδειξε η μελέτη μας ήταν ότι κατά τη διάρκεια μιας χρόνιας λοίμωξης από ηπατίτιδα C, αντισώματα στην επιφάνεια του ιού σχηματίζουν ένα σύμπλεγμα αντισωμάτων που διεγείρει επίμονα τα Β κύτταρα ώστε να μεταλλάσσονται. Αυτή η συνεχής μετάλλαξη, διαπιστώσαμε, οδηγεί τελικά στην ανάπτυξη των κλώνων που προκαλούν κρυοσφαιριναιμική αγγειίτιδα» συμπλήρωσε η ερευνήτρια.
«Η έρευνά μας δείχνει ότι απαιτούνται τρεις τύποι γενετικών μεταλλάξεων για την ανάπτυξη της αυτοάνοσης νόσου», πρόσθεσε ο Δρ. Νταν Σουάν, συν-ανώτερος συγγραφέας και Κλινικός Διευθυντής του Ερευνητικού Προγράμματος Hope στο Garvan.
«Δύο από αυτές τις μεταλλάξεις συμβαίνουν φυσιολογικά στα Β κύτταρα, αλλά η παρουσία χρόνιων ιικών σωματιδίων που δεν μπορούν να καθαριστούν, δημιουργεί συνεχή διέγερση. Η τρίτη μετάλλαξη, που συνδέεται με την ανάπτυξη καρκίνων του αίματος, συμβαίνει τυχαία με την πάροδο του χρόνου. Αυτή η τέλεια ‘καταιγίδα’ των μεταλλάξεων επιτρέπει στα κύτταρα να συσσωρεύονται σε αρκετά μεγάλους αριθμούς ώστε να προκαλέσουν την αυτοάνοση νόσο» εξήγησε ο ερευνητής.
Νέες οδοί για τη θεραπεία αυτοάνοσων νοσημάτων
«Κατανοώντας αυτόν τον δομικό μηχανισμό, μπορούμε ενδεχομένως να αναπτύξουμε στοχευμένες θεραπείες που αποτρέπουν αυτούς τους σχηματισμούς αντισωμάτων από το να πυροδοτήσουν αυτοάνοσες αποκρίσεις» εκτιμά ο καθηγητής Γκούντναου.
«Ενώ έχουμε επικεντρωθεί στην HCV, αυτά τα ευρήματα έχουν ευρύτερες συνέπειες για την πρόβλεψη και την πρόληψη των αυτοάνοσων επιπλοκών», είπε η Δρ. Γιανγκ.
Τα ευρήματα της μελέτης θα μπορούσαν να ισχύουν και για άλλες αυτοάνοσες παθήσεις που σχετίζονται με λοιμώξεις, όπως το σύνδρομο Guillain-Barré και η σκλήρυνση κατά πλάκας, οι οποίες συνδέονται επίσης με άλλες βακτηριακές και ιογενείς λοιμώξεις.
ΠΗΓΗ: Medicalxpress
