- Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, προειδοποιεί ότι οι συμμορίες στην Αϊτή ενδέχεται να καταλάβουν την πρωτεύουσα Πορτ-ο-Πρενς εάν καθυστερήσει η ανάπτυξη διεθνούς υποστήριξης στην αστυνομία.
- Η Πολυεθνική Αποστολή Υποστήριξης Ασφαλείας (ΠΑΥΑ), υπό την ηγεσία της Κένυας, έχει αναπτυχθεί μόνο εν μέρει, με μόλις 800 αστυνομικούς από τους 2.500 που προβλέπονται, ενώ οι επιθέσεις των συμμοριών συνεχίζονται.
- Η ανθρωπιστική κατάσταση στην Αϊτή είναι κρίσιμη, με πάνω από 6 εκατομμύρια ανθρώπους να χρειάζονται βοήθεια και σχεδόν 2 εκατομμύρια να υποφέρουν από οξεία επισιτιστική ανασφάλεια.
Οποιαδήποτε περαιτέρω καθυστέρηση της ανάπτυξης στην Αϊτή της διεθνούς αποστολής υποστήριξης της αστυνομίας ενδέχεται να επιτρέψει στις συμμορίες που λυμαίνονται τη χώρα να «καταλάβουν» το σύνολο της πρωτεύουσας Πορτ-ο-Πρενς, προειδοποίησε χθες Τετάρτη ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, επικρίνοντας παράλληλα τις «αποτυχίες» της διαδικασίας πολιτικής μετάβασης.
«Ο χρόνος πιέζει. Κάθε περαιτέρω καθυστέρηση ή επιχειρησιακό κενό στην παροχή διεθνούς υποστήριξης στην (αϊτινή) αστυνομία (…) εγείρει κίνδυνο καταστροφικής κατάρρευσης των εθνικών θεσμών ασφαλείας. Οι συμμορίες θα μπορούσαν έτσι να καταλάβουν το σύνολο της μητροπολιτικής ζώνης (της Πορτ-ο-Πρενς), κάτι που θα οδηγούσε στην πλήρη κατάρρευση της εξουσίας του κράτους», υπογράμμισε ο Αντόνιο Γκουτέρες σε έκθεσή του που υποβλήθηκε στο Συμβούλιο Ασφαλείας και δημοσιοποιήθηκε χθες.
Η διεθνής δύναμη «δεν έχει ακόμη αναπτυχθεί πλήρως. Η επιχειρησιακή δυνατότητά της να υποστηρίξει την (αϊτινή) αστυνομία είναι κατά συνέπεια περιορισμένη», στηλίτευσε, καλώντας να ενισχυθεί «αμέσως», με προσωπικό, υλικό και χρηματοδότηση.
Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ έδωσε πράσινο φως τον Οκτώβριο του 2023 στην ανάπτυξη της Πολυεθνικής Αποστολής Υποστήριξης Ασφαλείας (ΠΑΥΑ), υπό την ηγεσία της Κένυας, για να βοηθηθεί η αϊτινή αστυνομία, η οποία αδυνατεί να περιορίσει τη δράση των συμμοριών.
Αλλά έκτοτε, μόνο κάπου 800 αστυνομικοί από έξι κράτη έχουν αναπτυχθεί προοδευτικά από τους 2.500 που προβλεπόταν. Και οι επιθέσεις των συμμοριών, που ελέγχουν ήδη σύμφωνα με τον ΟΗΕ το 85% της αϊτινής πρωτεύουσας, δεν μοιάζουν να αποκλιμακώθηκαν αφότου έφθασε το πρώτο απόσπασμα, το καλοκαίρι του 2024.
«Μου προκαλεί φρίκη η βαρβαρότητα και το εύρος της βίας στην οποία επιδίδονται οι ένοπλες συμμορίες εναντίον του πληθυσμού», σχολίασε ο Αντόνιο Γκουτέρες, αναφερόμενος σε δολοφονίες, απαγωγές, βιασμούς και άλλες «θηριωδίες».
Σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, τουλάχιστον 5.601 άνθρωποι δολοφονήθηκαν στην πιο φτωχή χώρα της Καραϊβικής την περασμένη χρονιά, αριθμός αυξημένος κατά περίπου 1.000 σε σύγκριση με το 2023.
Με αυτό το φόντο, η διπλωματία των ΗΠΑ, επί προεδρίας Τζο Μπάιντεν και μεταφέροντας αίτημα των αϊτινών αρχών, εισηγήθηκε το περασμένο καλοκαίρι η ΠΑΥΑ να μετατραπεί σε ειρηνευτική αποστολή του ΟΗΕ.
Όμως η Κίνα και η Ρωσία αντιτάχθηκαν στην πρόταση αυτή και το Συμβούλιο Ασφαλείας ζήτησε από τον ΓΓ Γκουτέρες έκθεση για το ζήτημα ως τα τέλη Φεβρουαρίου.
Ενώ παρατηρητές έχουν ακόμη πολλά ερωτήματα για την πολιτική της κυβέρνησης του Ντόναλντ Τραμπ για τον συγκεκριμένο φάκελο, η Αμερικανίδα διπλωμάτισσα Ντόροθι Σέι περιορίστηκε να πει χθες, κατά τη διάρκεια συνεδρίασης του Συμβουλίου Ασφαλείας, πως «αδημονεί» για τις επιλογές που θα παρουσιάσει ο Γενικός Γραμματέας Γκουτέρες «για τον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει ο ΟΗΕ» στην κρίση αυτή.
«Τώρα περισσότερο από ποτέ η κατάσταση ασφαλείας πρέπει να βελτιωθεί», πρόσθεσε, καλώντας διεθνείς δωρητές να αυξήσουν τη χρηματοδότηση στην ΠΑΥΑ.
Στην έκθεσή του, ο Αντόνιο Γκουτέρες στηλιτεύει επίσης τις «αποτυχίες της πολιτικής διαδικασίας» στην Αϊτή, που «συνέβαλαν να δημιουργηθεί κλίμα που καθιστά δυνατές τις θηριωδίες» των συμμοριών.
Εξαιτίας αυτής της κατάστασης ο στόχος να «αποκατασταθούν οι δημοκρατικοί θεσμοί ως τον Φεβρουάριο του 2026» πλέον έχει «τεθεί υπό αμφισβήτηση», υπογράμμισε.
Υπό την πίεση των συντονισμένων επιθέσεων των συμμοριών, ο τότε de facto πρωθυπουργός Αριέλ Ανρί παραιτήθηκε τον Μάρτιο του 2024, αφήνοντας στη θέση του προεδρικό συμβούλιο μετάβασης, το οποίο ήδη απομάκρυνε τον διάδοχό του Γκάρι Κονίλ από τη θέση τον Νοέμβριο.
Μιλώντας για «πρόοδο» στο πολιτικό μέτωπο, η ειδική επιτετραμμένη του ΟΗΕ στην Αϊτή, η Μαρία Ισαβέλ Σαλβαδόρ εξέφρασε μολαταύτα ανησυχία για τον «κατακερματισμό» του προεδρικού συμβουλίου μετάβασης, που «περιπλέκει τη διαδικασία».
«Οι σοβαρές κατηγορίες για διαφθορά σε βάρος τριών μελών του συμβουλίου επέτειναν τις εντάσεις και έθεσαν υπό αμφισβήτηση τη νομιμοποίηση των ενεργειών του», τόνισε.
Απευθυνόμενη στα κράτη μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, η κυρία Σαλβαδόρ επέμεινε επίσης στο ότι η ανθρωπιστική κατάσταση παραμένει σε «επίπεδα συναγερμού».
«Πάνω από 6 εκατομμύρια άνθρωποι —σχεδόν ο μισός πληθυσμός— χρειάζονται ανθρωπιστική βοήθεια», πάνω από ένα εκατομμύριο πολίτες έχουν αναγκαστεί να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους και σχεδόν 2 εκατομμύρια υποφέρουν από οξεία επισιτιστική ανασφάλεια, από τους οποίους οι 6.000 είναι αντιμέτωποι με συνθήκες λιμού, τόνισε, θυμίζοντας πως ο ΟΗΕ έχει κάνει έκκληση για δωρεές 908 εκατομμυρίων δολαρίων ώστε να προσφερθεί βοήθεια σε 3,9 εκατομμύρια Αϊτινούς το 2025.
Πηγές: ΑΠΕ-ΜΠΕ, AFP
