Η νίκη του Φρίντριχ Μερτς στις πρόσφατες γερμανικές εκλογές σηματοδοτεί μια πιθανή ριζική αλλαγή στην πολιτική σκηνή της Γερμανίας και της Ευρώπης. Ως επικεφαλής των Συντηρητικών, ο Μερτς αναμένεται να υιοθετήσει πιο σκληρές θέσεις σε θέματα άμυνας και εξωτερικής πολιτικής, προωθώντας την ενίσχυση της γερμανικής αμυντικής βιομηχανίας και μια πιο επιθετική στάση απέναντι στην Κίνα.
Παράλληλα, φαίνεται ότι θα υπάρξει στροφή στην ενεργειακή πολιτική, με μεγαλύτερη υποστήριξη στην πυρηνική ενέργεια και λιγότερη έμφαση στην κλιματική αλλαγή. Αν και οι λεπτομέρειες της νέας κυβέρνησης παραμένουν ασαφείς, οι πολιτικές του Μερτς αναμένεται να επηρεάσουν τη γερμανική οικονομία και τις σχέσεις της χώρας με την ΕΕ, ενισχύοντας τον ρόλο του κεντροδεξιού Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος.
Πιο αναλυτικά:
Ο ηγέτης των Συντηρητικών, Φρίντριχ Μερτς, είναι ο μεγάλος νικητής στις κρίσιμες γερμανικές εκλογές που πραγματοποιήθηκαν την Κυριακή και αναμένεται να αναλάβει την ηγεσία της μεγαλύτερης οικονομίας της ΕΕ.
«Δεν είναι ακόμη σαφές πώς θα διαμορφωθεί η νέα γερμανική κυβέρνηση ή σε ποιο βαθμό ο Μερτς θα μπορέσει να αναδιαμορφώσει την πολιτική σκηνή της Γερμανίας σύμφωνα με τις απόψεις του. Είναι πιθανό να χρειαστούν εβδομάδες πριν οι διαπραγματεύσεις για τον κυβερνητικό συνασπισμό μεταξύ της Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης (CDU/CSU) και άλλων κομμάτων να καταλήξουν σε συμφωνία, ώστε ο Μερτς να αναλάβει την καγκελαρία.
Ωστόσο, ένα πράγμα φαίνεται βέβαιο: ο Μερτς θα οδηγήσει τη Γερμανία σε μια διαφορετική κατεύθυνση από αυτή του σημερινού καγκελαρίου Όλαφ Σολτς. Ενδέχεται να μην μοιάζει καν με τη Γερμανία όταν ήταν στο τιμόνι – για 16 χρόνια, από το 2005 μέχρι το 2021, – η Άνγκελα Μέρκελ, επίσης επικεφαλής του CDU.
Τον περασμένο μήνα, ο Μερτς προσπάθησε (ανεπιτυχώς) να πιέσει το γερμανικό κοινοβούλιο για νέα μέτρα σχετικά με τη μετανάστευση, με τη στήριξη του ακροδεξιού κόμματος Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD). Αυτή η κίνηση σηματοδότησε μια σαφή απομάκρυνση από τη δέσμευση της Μέρκελ «Wir schaffen das!» («Μπορούμε να τα καταφέρουμε») για την υποδοχή προσφύγων.
Και δεν είναι μόνο αυτό. Από μια πιθανή ανατροπή της μακροχρόνιας πολιτικής της Γερμανίας για την πυρηνική ενέργεια και μια πιο επιθετική στάση απέναντι στην Κίνα, μέχρι τα σχέδια για επανεκκίνηση του γαλλογερμανικού άξονα με στόχο την ενίσχυση του εμπορίου της ΕΕ, ο Μερτς θα μπορούσε να αλλάξει ριζικά το πολιτικό τοπίο της Γερμανίας και, ταυτόχρονα, ολόκληρης της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Να τι σημαίνει μια Γερμανία υπό την ηγεσία του Μερτς για την ΕΕ, σύμφωνα με ανάλυση του Politico.
Άμυνα
Δύο ημέρες πριν από τις εκλογές, ο Μερτς εξέδωσε μια αυστηρή προειδοποίηση ότι η Ευρώπη πρέπει να είναι έτοιμη να υπερασπιστεί τον εαυτό της χωρίς τις ΗΠΑ. «Πρέπει να προετοιμαστούμε για το ενδεχόμενο ο Ντόναλντ Τραμπ να μην τηρήσει πλέον ανεπιφύλακτα τη ρήτρα αμοιβαίας άμυνας του ΝΑΤΟ», δήλωσε ο Μερτς σε συνέντευξή του σε γερμανικό τηλεοπτικό σταθμό, υποδηλώνοντας ότι η Γερμανία μπορεί να αναζητήσει πυρηνική προστασία από Ευρωπαίους συμμάχους.
«Πρέπει να έχουμε συζητήσεις με τους Βρετανούς και τους Γάλλους — τις δύο ευρωπαϊκές πυρηνικές δυνάμεις — σχετικά με το εάν ο πυρηνικός επιμερισμός ή τουλάχιστον η πυρηνική ασφάλεια από το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γαλλία θα μπορούσαν να ισχύσουν και για εμάς», πρόσθεσε.
Παράλληλα, ο Μερτς έχει υποσχεθεί ευρείες πολιτικές για την ενίσχυση της γερμανικής αμυντικής βιομηχανίας και αναμένεται να προχωρήσει άμεσα στην άρση του αποκλεισμού που είχε επιβάλει ο προκάτοχός του στην αποστολή πυραύλων Taurus μεγάλου βεληνεκούς στην Ουκρανία για επιθέσεις σε ρωσικούς στόχους.
Ένα από τα κύρια θέματα των πρώτων εβδομάδων της καγκελαρίας του θα είναι να παρουσιάσει πώς το Βερολίνο σκοπεύει να βρει χρηματοδότηση για τη διεύρυνση του αμυντικού προϋπολογισμού πέρα από το ταμείο των 100 δισ. ευρώ, το οποίο συμφωνήθηκε υπό την κυβέρνηση Σολτς για τον εκσυγχρονισμό του γερμανικού στρατού (Bundeswehr).
Αυτό το κονδύλι έχει ήδη κατανεμηθεί και θα εξαντληθεί έως το 2027 μέσω τεράστιων προγραμμάτων προμηθειών, εγείροντας ερωτήματα σχετικά με το πώς το Βερολίνο θα τηρήσει τις υποχρεώσεις του στο ΝΑΤΟ — κάτι που ο Μερτς έχει δεσμευτεί να κάνει στο μέλλον — χρησιμοποιώντας τον τακτικό εθνικό προϋπολογισμό.
«Ο στόχος του 2% μπορεί να αυξηθεί ξανά και τότε θα πρέπει να προετοιμαστούμε για αυτό», δήλωσε ο Μερτς στο podcast Berlin Playbook του POLITICO, αναφερόμενος στα σχέδια περαιτέρω αύξησης του στόχου του ΝΑΤΟ, καθώς ο Τραμπ έχει ζητήσει στόχο 5% στις αμυντικές δαπάνες των μελών της συμμαχίας.
Ενέργεια
Τα τελευταία χρόνια, η ενεργειακή πολιτική της Γερμανίας έχει επικεντρωθεί στην επιτάχυνση των επενδύσεων στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, στο κλείσιμο των πυρηνικών αντιδραστήρων και στην αγωνιώδη αναζήτηση προμηθειών φυσικού αερίου από το εξωτερικό για να αντικαταστήσουν τις ρωσικές εισαγωγές.
Το CDU του Μερτς έχει δεσμευτεί αντίστοιχα να «χρησιμοποιήσει συστηματικά τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όλες τους». Ωστόσο, η πολιτική του οικογένεια, το κεντροδεξιό Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ), αντιδρά στις φιλόδοξες ενεργειακές πολιτικές της ΕΕ για την πράσινη μετάβαση.
Παράλληλα, ο Μερτς έχει υιοθετήσει μια πιο θετική στάση απέναντι στην πυρηνική ενέργεια σε σχέση με τον Σολτς, αμφισβητώντας ένα μακροχρόνιο γερμανικό ταμπού σχετικά με την ατομική ισχύ. Αν και η χώρα είναι απίθανο να επανεκκινήσει τους κλειστούς αντιδραστήρες της, μια πιο ήπια πυρηνική πολιτική από το Βερολίνο θα μπορούσε να ενισχύσει τις προσπάθειες των φιλοπυρηνικών κρατών να πείσουν τις Βρυξέλλες να αντιμετωπίζουν την ατομική ενέργεια περισσότερο σαν ανανεώσιμες πηγές.
Ο Μερτς έχει επίσης δηλώσει ότι θέλει να καταργήσει τον Νόμο για την Ενέργεια των Κτιρίων (Building Energy Law) της Γερμανίας, ο οποίος στοχεύει στην επιτάχυνση της μετάβασης σε καθαρές λύσεις θέρμανσης — μια κίνηση που μπορεί να αποτελέσει θετικό μήνυμα για τους σκεπτικιστές της πράσινης πολιτικής στην Ευρώπη.
Κλίμα
Μια κυβέρνηση υπό την ηγεσία του Μερτς θα δώσει λιγότερη έμφαση στην κλιματική αλλαγή σε σχέση με τον συνασπισμό του Σολτς. Κατά την προεκλογική εκστρατεία, ο Μερτς εξέφρασε ανησυχίες για τον αντίκτυπο της κλιματικής πολιτικής στις επιχειρήσεις, δεσμεύτηκε να θέσει την οικονομική ανάπτυξη πάνω από όλα και ηγήθηκε της προσπάθειας για την ανατροπή αρκετών περιβαλλοντικών ρυθμίσεων της ΕΕ.
Ωστόσο, οι υποστηρικτές της πράσινης πολιτικής παραμένουν αισιόδοξοι ότι στην πράξη, η σκληρή ρητορική του Μερτς θα μετριαστεί. Η βιομηχανία, σε γενικές γραμμές, επιθυμεί λιγότερη γραφειοκρατία, αλλά ταυτόχρονα χρειάζεται σταθερές πολιτικές. Τα βιομηχανικά κίνητρα μπορούν να αξιοποιηθούν για να βοηθήσουν τις επιχειρήσεις να γίνουν πιο πράσινες και αποδοτικές.
«Αν δεν το κάνουν στο όνομα της κλιματικής πολιτικής, δεν πειράζει. Αν για αυτούς είναι θέμα οικονομικής πολιτικής, επίσης δεν πειράζει», δήλωσε η Λίντα Κάλχερ, εκτελεστική διευθύντρια του think tank Strategic Perspectives.
Βιωσιμότητα
Ο Μερτς, όπως και ο Σολτς, θέλει να καθυστερήσει βασικούς κανόνες εταιρικής βιωσιμότητας προκειμένου να ενισχύσει τη γερμανική βιομηχανία που δοκιμάζεται.
Αυτό σημαίνει ότι είναι σχεδόν βέβαιο πως η Γερμανία υπό την ηγεσία του Μερτς θα στηρίξει ένα ισχυρό νομοσχέδιο για την απλοποίηση των πράσινων ρυθμίσεων, μια πρόταση που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένεται να παρουσιάσει στις 26 Φεβρουαρίου.
Η νίκη του Μερτς σημαίνει επίσης ότι το κεντροδεξιό Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ), το οποίο κυριαρχεί στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και αποτελεί την πολιτική του οικογένεια, αποκτά ξανά έναν ισχυρό σύμμαχο στη μεγαλύτερη οικονομία της ΕΕ. Ήδη, το ΕΛΚ έχει πιέσει σθεναρά για την αποδυνάμωση του ευρωπαϊκού κανόνα κατά της αποψίλωσης των δασών, με την υποστήριξη πιο δεξιών πολιτικών ομάδων — αν και μέχρι στιγμής, χωρίς μεγάλη επιτυχία.
Μετακινήσεις
Ο Μερτς αναλαμβάνει μια οικονομία σε ύφεση, η οποία επιβαρύνεται ακόμη περισσότερο από την κρίση που πλήττει την αυτοκινητοβιομηχανία της Γερμανίας. Αναγνωρίζει τα προβλήματα: υψηλό ενεργειακό και εργατικό κόστος, καθώς και σκληρό ανταγωνισμό στη μετάβαση προς τα ηλεκτρικά οχήματα. Ωστόσο, δεν έχει δώσει σαφείς λεπτομέρειες για το πώς σκοπεύει να στηρίξει τις αυτοκινητοβιομηχανίες.
Στις προεκλογικές του ομιλίες, υποσχέθηκε τη μείωση της γραφειοκρατίας και του υψηλού κόστους, αλλά απέφυγε να υποστηρίξει μια μεταρρύθμιση του φρένου χρέους της Γερμανίας, το οποίο θα περιορίσει τη δυνατότητά του να χρηματοδοτήσει τέτοιες πρωτοβουλίες.
Οι γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την κινεζική αγορά, γεγονός που οδήγησε τον Σολτς να υποχωρεί απέναντι στις επιθυμίες του Πεκίνου, όπως λόμπι κατά των δασμών στα ηλεκτρικά οχήματα κατασκευασμένα στην Κίνα. Ο Μερτς, αντίθετα, θα τηρήσει πιο σκληρή στάση απέναντι στην Κίνα και έχει καταστήσει σαφές στις αυτοκινητοβιομηχανίες ότι δεν πρέπει να προστρέξουν σε αυτόν για βοήθεια αν οι επενδύσεις τους στην Ασία αποτύχουν.
Εμπόριο
Τηρώντας πιο σκληρή στάση απέναντι στη Ρωσία και την Κίνα και αναθερμαίνοντας παλιές συμμαχίες με Ευρωπαίους ηγέτες: ο Μερτς έχει μπροστά του δύσκολο έργο αν θέλει να συνδέσει τη γερμανική εξαγωγική οικονομία με τα αναπτυσσόμενα κέντρα του παγκόσμιου εμπορίου, όπως οι χώρες του Mercosur, το Μεξικό ή τη Νοτιοανατολική Ασία. (Τη ζώνη Mercosur συναποτελούν έξι μεγάλες αγορές της Νότιας Αμερικής: Βραζιλία, Αργεντινή, Ουρουγουάη, Παραγουάη, Βενεζουέλα και Βολιβία)
Ο Μερτς αναγνωρίζει ότι ένας λειτουργικός γαλλογερμανικός άξονας μπορεί να οδηγήσει σε περισσότερες εμπορικές συμφωνίες, μεγαλύτερη σταθερότητα για τις επιχειρήσεις και — μακροπρόθεσμα — μια ισχυρότερη Ευρώπη. «Πρέπει να ξεπεράσουμε τη διαφωνία μας για το Mercosur», δήλωσε στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός τον περασμένο μήνα, αποκαλύπτοντας ότι βρίσκεται σε τακτική επικοινωνία με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν.
Ο Χριστιανοδημοκράτης ηγέτης έχει επίσης σηματοδοτήσει μια πιο σκληρή προσέγγιση προς την Κίνα ή, τουλάχιστον, έχει παραδεχθεί ότι η γερμανική οικονομία εξαρτάται υπερβολικά από τις εξελίξεις και τις απαιτήσεις του Πεκίνου. Ωστόσο, το πόσο επιθετική θα είναι τελικά η εμπορική πολιτική του Μερτς θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τον κυβερνητικό εταίρο με τον οποίο θα σχηματίσει συνασπισμό.
Γεωργία
Η νίκη της CDU του Μερτς σημαίνει ότι το Βερολίνο θα ευθυγραμμιστεί στην αγροτική πολιτική με το μεγαλύτερο πολιτικό μπλοκ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο — το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ), υπό την ηγεσία του Βαυαρού Μάνφρεντ Βέμπερ — καθώς και με τον Επίτροπο Γεωργίας της ΕΕ, Κριστόφ Χάνσεν.
Ενόψει των διαπραγματεύσεων για το μέλλον της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) της ΕΕ, ο Χάνσεν έχει ξεκινήσει μια μεταρρύθμιση που ουσιαστικά θα ανατρέψει την πράσινη ατζέντα της προηγούμενης περιόδου και αντ’ αυτού θα δώσει έμφαση στο να καταστήσει τη γεωργία πιο ελκυστικό και οικονομικά βιώσιμο επάγγελμα. Στο προεκλογικό της πρόγραμμα, η CDU του Μερτς τόνισε ότι θέλει μια ΚΑΠ “που να εξυπηρετεί τους αγρότες”.
Η κεντροαριστερή κυβέρνηση του Σολτς είχε προωθήσει πρωτοβουλίες για τη στήριξη της βιολογικής γεωργίας και τη μείωση της σπατάλης τροφίμων. Ωστόσο, πριν από έναν χρόνο ήρθε σε σύγκρουση με τους αγρότες λόγω της απόφασής της να καταργήσει τις φορολογικές ελαφρύνσεις στο αγροτικό πετρέλαιο.
Η CDU έχει δεσμευτεί ότι θα επαναφέρει τη φοροαπαλλαγή στο αγροτικό πετρέλαιο και θα λάβει ευρύτερα μέτρα για να ενισχύσει τη σταθερότητα στον αγροτικό σχεδιασμό. «Με τη CDU, κανένας αγρότης δεν θα χρειαστεί να διαδηλώσει ξανά με το τρακτέρ του μπροστά από την Πύλη του Βρανδεμβούργου», δήλωσε το κόμμα.
Τράπεζες
Η καγκελαρία του Μερτς θα σηματοδοτήσει την επιστροφή της συντηρητικής αντίθεσης στην παρέμβαση στο διαβόητο «φρένο χρέους» της Γερμανίας, το οποίο περιορίζει το δημοσιονομικό έλλειμμα στο 0,35% ετησίως και θεωρείται από πολλούς ως η αιτία της κακής κατάστασης των υποδομών της χώρας.
Οι προσπάθειες του Σολτς να τροποποιήσει το φρένο οδήγησαν στην κατάρρευση της κυβέρνησής του, και η παράταξη CDU του Μερτς είναι σφοδρά αντίθετη σε οποιαδήποτε μεταρρύθμιση – μέχρι ενός σημείου. Παραδόξως, ο ίδιος ο Μερτς, κατά τη διάρκεια τηλεοπτικής συζήτησης νωρίτερα αυτόν τον μήνα, υπαινίχθηκε κάποια ανοχή σε ελαφρές προσαρμογές, αλλά μόνο αφού δοκιμαστούν άλλες λύσεις. Διστακτική στάση, ναι, αλλά επαναστατική για έναν Χριστιανοδημοκράτη.
Σε γενικές γραμμές, οι χρηματοπιστωτικές αγορές είναι σκεπτικές ως προς το αν ο Μερτς μπορεί να κάνει κάτι για να ανακόψει την οικονομική παρακμή της Γερμανίας, με το ΑΕΠ να αναμένεται να συρρικνωθεί κατά 0,5% το 2025. Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής κούρσας, η επιλογή μεταξύ των οικονομικών πολιτικών των δύο κομμάτων ήταν τελικά «επιφανειακή», όπως εξέφρασε ο Carsten Brzeski, επικεφαλής μακροοικονομικών της ING Global, σημειώνοντας ότι τα σχέδια του Μερτς για φορολογικές και δημοσιονομικές περικοπές αντικατοπτρίζουν σχεδόν μια πνευματική πίστη στις ελεύθερες αγορές – τις ίδιες αγορές που έχουν πλήξει τόσο ταπεινωτικά την οικονομική αίγλη της Γερμανίας.
Ο Μερτς θα έχει επίσης καθοριστική επιρροή στην έκβαση μιας μεγάλης διασυνοριακής τραπεζικής μάχης που μπορεί να δοκιμάσει τα ιδανικά της ΕΕ. Όταν η ιταλική τράπεζα UniCredit προέβη σε μια αιφνιδιαστική προσφορά για την Commerzbank της Γερμανίας πέρυσι, έμοιαζε ακριβώς με το είδος της διασυνοριακής τραπεζικής ενοποίησης που υποστήριζε ο Μάριο Ντράγκι στην εμβληματική του έκθεση – μέχρι που η κυβέρνηση Σολτς αντέδρασε με τρόμο και σχεδίασε ακραία σχέδια για να την εμποδίσει. Ο CEO της UniCredit, Αντρέα Όρσελ, δήλωσε έκτοτε ότι θα περιμένει τη θέση του Μερτς πριν κάνει νέα κίνηση, αλλά είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι ο νέος ηγέτης θα είναι πιο πρόθυμος να παραχωρήσει έναν από τους πιο πολύτιμους δανειστές της χώρας.
Χρηματοοικονομικές υπηρεσίες
Ο Μερτς κρατά το κλειδί για την ενίσχυση των αμυντικών δυνατοτήτων της Ευρώπης τα επόμενα χρόνια. Καθώς ο Τραμπ πιέζει την Ευρώπη να αυξήσει τις στρατιωτικές της δαπάνες, πολλοί στις Βρυξέλλες περιμένουν με αγωνία να δώσει η Γερμανία την έγκρισή της στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να δανείζεται χρήματα εξ ονόματος των κρατών-μελών.
Χώρες με υψηλό δημόσιο χρέος, όπως η Γαλλία, η Ιταλία και η Ισπανία, που δεν φτάνουν τον στόχο αμυντικών δαπανών του ΝΑΤΟ, υποστηρίζουν ότι η λήψη «δωρεάν χρημάτων» από τις Βρυξέλλες είναι ο μόνος τρόπος να αυξήσουν δραστικά τις στρατιωτικές τους δαπάνες χωρίς να προχωρήσουν σε πολιτικά αντιδημοφιλείς περικοπές σε άλλους τομείς του προϋπολογισμού.
Ο Μερτς έδειξε θετική στάση απέναντι σε αυτήν την ιδέα κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας – και οι υποστηρικτές της ελπίζουν ότι η υποστήριξή του θα κάμψει την αντίσταση των πιο σφιχτοχέρηδων συμμάχων, όπως η Αυστρία και οι Κάτω Χώρες.
Υπάρχουν πολλές λιγότερο αμφιλεγόμενες προτάσεις στο τραπέζι, όπως η εξαίρεση των αμυντικών δαπανών από τους δημοσιονομικούς κανόνες της ΕΕ ή η αύξηση των στρατιωτικών κονδυλίων στον νέο πολυετή προϋπολογισμό της ΕΕ, που θα τεθεί σε ισχύ το 2028. Ωστόσο, οι υποστηρικτές του κοινού χρέους υποστηρίζουν ότι καμία από αυτές τις λύσεις δεν επαρκεί από μόνη της για να ανταποκριθεί στην κλίμακα της πρόκλησης.
Ανταγωνισμός
Οι βιομηχανικοί κολοσσοί της Γερμανίας βρίσκονται σε κρίση και απολύουν εργαζομένους. Ο Μερτς αναμένεται να αναλάβει δράση. Το μανιφέστο του κόμματός του έκανε λόγο για «πρωταθλητές του Made in Germany» και για έναν σύγχρονο νόμο περί ανταγωνισμού και αντιμονοπωλιακής πολιτικής «που χρησιμοποιεί την παγκόσμια αγορά ως σημείο αναφοράς» – αναφορά στην αποτυχημένη συγχώνευση Siemens-Alstom για τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού κολοσσού σιδηροδρόμων, που μπλοκαρίστηκε από την ΕΕ.
Ο Μερτς είναι επίσης υποστηρικτής των διασυνοριακών κρατικά χρηματοδοτούμενων έργων, γνωστών ως Σημαντικά Έργα Κοινού Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος (IPCEI), δηλώνοντας ότι θέλει να χρησιμοποιήσει αυτά τα εργαλεία «όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματικά στη Γερμανία». Η χώρα υπήρξε κινητήρια δύναμη πίσω από αρκετά IPCEI, τα οποία έχουν οδηγήσει σε δημόσια χρηματοδότηση τομέων όπως το υδρογόνο, οι μπαταρίες και οι υποδομές cloud.
Επιπλέον, επιθυμεί την αναδιάρθρωση και εξορθολογισμό των γερμανικών σιδηροδρόμων Deutsche Bahn, με τον διαχωρισμό των υποδομών από τις μεταφορές «για την αύξηση του ανταγωνισμού». Δεδομένης της κακής κατάστασης του γερμανικού σιδηροδρομικού δικτύου, αυτό θα μπορούσε να αποδειχθεί μια δημοφιλής κίνηση.
Τεχνολογία
Ο Μερτς θεωρεί τον ψηφιακό μετασχηματισμό ως το κλειδί για την αναβίωση της γερμανικής βιομηχανίας και θέλει να μετατρέψει τη χώρα στον ηγέτη της Ευρώπης στον τομέα της τεχνολογίας. Το σχέδιό του προβλέπει τη διάθεση του 3,5% του ΑΕΠ για έρευνα και ανάπτυξη έως το 2030, με ιδιαίτερη έμφαση στο διάστημα, την κβαντική πληροφορική, την τεχνητή νοημοσύνη και τις τεχνολογίες cloud.
Βασικές προτάσεις του περιλαμβάνουν τη δημιουργία ενός ανεξάρτητου υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής (που σήμερα είναι συγχωνευμένο με το υπουργείο Μεταφορών) και την προσωρινή απαλλαγή των νεοφυών επιχειρήσεων από περιττή γραφειοκρατία.
Ο Μερτς έχει επίσης δηλώσει ότι η γραφειοκρατία στο Βερολίνο και τις Βρυξέλλες πρέπει να μειωθεί δραστικά, ώστε η Γερμανία να ανακτήσει το ανταγωνιστικό της πλεονέκτημα. Αυτή η στάση ευθυγραμμίζεται με τις κεντροδεξιές απόψεις στους θεσμούς της ΕΕ, όπου βρίσκεται σε εξέλιξη μια μεγάλη προσπάθεια για την απλοποίηση των ψηφιακών κανονισμών.
Κυβερνοασφάλεια
Στους μήνες που προηγήθηκαν των γερμανικών εκλογών, οι νομοθέτες στο Βερολίνο επιδίωξαν να αυστηροποιήσουν τους περιορισμούς (και πιθανώς να απαγορεύσουν) προμηθευτές υψηλού κινδύνου — , Κινέζους προμηθευτές όπως η Huawei — για την εφαρμογή των κανόνων της ΕΕ για την κυβερνοασφάλεια σε κρίσιμους τομείς.
Καθώς η επεξεργασία του σχεδίου νόμου συνεχίζεται, ο Μερτς θα κληθεί να αποφασίσει εάν θα λάβει αυστηρότερα μέτρα κατά της κινεζικής τεχνολογίας στους κρίσιμους τομείς της Γερμανίας. Το κόμμα του, το CDU, έχει δηλώσει ότι θέλει να διατηρήσει στενές οικονομικές σχέσεις με την Κίνα, αλλά έχει επίσης δεσμευτεί να λάβει μέτρα για την προστασία των κρίσιμων υποδομών και της τεχνολογίας που σχετίζεται με την ασφάλεια.
Το προεκλογικό μανιφέστο του κόμματος περιέγραψε επίσης μια σαρωτική αλλαγή πορείας όσον αφορά την πολιτική προστασίας δεδομένων, ενθαρρύνοντας πιο «ρεαλιστικούς» κανόνες που επιτρέπουν τη χρήση δεδομένων για καινοτομία και ανάπτυξη, καθώς και για την επιβολή του νόμου.
Υγεία
Η νίκη του Μερτς αποτελεί πλήγμα για τους χρήστες κάνναβης στη Γερμανία, καθώς ο ηγέτης της CDU έχει δεσμευτεί να αντιστρέψει τη μερική αποποινικοποίηση του ναρκωτικού που εγκρίθηκε πέρυσι. Ο ίδιος αποδίδει τις νέες πολιτικές, που επιτρέπουν στους ενήλικες να κατέχουν έως 25 γραμμάρια κάνναβης σε δημόσιους χώρους και να καλλιεργούν έως τρία φυτά ανά νοικοκυριό, στην αύξηση της εγκληματικότητας που σχετίζεται με τα ναρκωτικά.
Ωστόσο, η εκλογή του μπορεί να είναι θετική είδηση για τους υποστηρικτές των νέων κανόνων της ΕΕ για την ψηφιοποίηση των ευρωπαϊκών ιατρικών αρχείων, γνωστών ως European Health Data Space. Σε μια προσπάθεια να απομακρύνει τους Γερμανούς από τα παραδοσιακά χάρτινα αρχεία, ο Μερτς έχει προτείνει ότι όσοι αποθηκεύουν τα δεδομένα τους σε έναν ηλεκτρονικό ιατρικό φάκελο θα μπορούσαν να λαμβάνουν έκπτωση στις εισφορές υγειονομικής ασφάλισης.