Κάποτε οι μεγάλες παραγωγές γέμιζαν με ήρωες φαντασίας, υπερήρωες και μεγάλες περιπέτειες. Τώρα, η μόδα άλλαξε: οι πραγματικές ζωές των καλλιτεχνών γίνονται ταινίες. Όχι απλώς μουσικές βιογραφίες, αλλά κινηματογραφικά αφιερώματα σε ανθρώπους που σημάδεψαν γενιές. Ξεκίνησε με τον Στέλιο Καζαντζίδη, και τώρα έρχονται, ο Στράτος Διονυσίου και ο Τόλης Βοσκόπουλος.

Ωραία ιδέα, δε λέω. Ο κόσμος τους αγάπησε, τα τραγούδια τους εξακολουθούν να μας συγκινούν, και οι ζωές τους ήταν γεμάτες ένταση, επιτυχίες, έρωτες, απογοητεύσεις. Υλικό για ταινία υπάρχει και με το παραπάνω. Αλλά το ερώτημα είναι: θα δούμε τις ζωές τους όπως πραγματικά ήταν ή θα μας σερβίρουν εξωραϊσμένες εκδοχές, γεμάτες φτιασιδώματα και στρογγυλεμένες γωνίες;

Γιατί δεν είναι εύκολο να μεταφέρεις τη ζωή ενός ανθρώπου στο σινεμά. Δεν αρκεί να βάλεις έναν ηθοποιό να τραγουδάει τις επιτυχίες του και να παρελαύνουν δίπλα του γνωστές φυσιογνωμίες της εποχής. Χρειάζεται τόλμη. Χρειάζεται αλήθεια. Και, κυρίως, χρειάζεται η απόφαση να δείξεις ό,τι είχε η ζωή του: τα πάνω και τα κάτω, τα φώτα και τις σκιές.

Ζωές γεμάτες πάθη

Ο Στράτος Διονυσίου, για παράδειγμα. Φωνή βαρύ λαϊκό, αυθεντική, τραγούδησε τον πόνο και το ζόρι του κόσμου. Μαζί με το ταλέντο του, όμως, κουβαλούσε και μια ζωή που δεν ήταν καθόλου στρωμένη. Είχε φτώχεια, είχε δυσκολίες, είχε δυνατούς έρωτες, έντονα πάθη ακόμα και φυλακή. Θα τα δείξει η ταινία αυτά; Θα δείξει τη σκληρή διαδρομή του, τις προσωπικές του μάχες, τα λάθη και τις αλήθειες του; Ή θα τον δούμε απλά σαν ένα φαινόμενο που γεννήθηκε για να τραγουδάει και να σαρώνει;

Το ίδιο και ο Τόλης Βοσκόπουλος. Ένας καλλιτέχνης που έζησε τη ζωή του στο κόκκινο. Λάμψη, επιτυχίες, χρήματα, σχέσεις που απασχόλησαν τις εφημερίδες, αλλά και οικονομικές περιπέτειες, μεγάλα σκαμπανεβάσματα, κρίσεις και επανεκκινήσεις. Όσοι ζήσαμε την εποχή του Ευαγγελάτου με τα τηλεοπτικά παράθυρα δεν θα ξεχάσουμε το σήριαλ Τόλη – Τζούλιας σε συνέχειες με έντονους καβγάδες, δάκρυα και αντιπαραθέσεις… Θα τα δούμε όλα αυτά ή θα παρακολουθήσουμε απλώς έναν «πρίγκιπα» που έζησε μια ιδανική ζωή χωρίς εμπόδια;

Αν η ταινία αποφεύγει όλα αυτά, τότε τι μένει; Ένα ωραίο αφιέρωμα γεμάτο τραγούδια, αλλά χωρίς ψυχή. Και αν είναι να δούμε κάτι τέτοιο, καλύτερα να δούμε ένα ντοκιμαντέρ, όχι κινηματογραφική βιογραφία.

Η αλήθεια είναι αυτή που κάνει μια ταινία να αξίζει

Οι μεγάλες κινηματογραφικές βιογραφίες που έμειναν στην ιστορία δεν δίστασαν να δείξουν την αλήθεια. Το Bohemian Rhapsody μπορεί να απογείωσε τη μουσική των Queen, αλλά δεν φοβήθηκε να δείξει τη μοναξιά και τις δυσκολίες του Φρέντι Μέρκιουρι. Το Ray δεν ήταν απλώς μια εξιστόρηση των επιτυχιών του Ρέι Τσαρλς, αλλά μια κατάδυση στις εξαρτήσεις και τα σκοτεινά του σημεία.

Στην Ελλάδα, όμως, έχουμε ένα πρόβλημα. Μας αρέσει να αγιοποιούμε τους ανθρώπους που αγαπήσαμε. Τους θέλουμε άφθαρτους, τέλειους, κάτι σαν ήρωες που δεν έκαναν ποτέ λάθη. Όμως, αυτό δεν είναι αλήθεια. Και κυρίως, αυτό δεν είναι σινεμά. Μια ταινία που δεν τολμά να δείξει την αλήθεια του ήρωά της είναι απλά ένα όμορφο ψέμα. Και τα ψέματα, ακόμα κι αν είναι καλοφτιαγμένα, ξεχνιούνται.

Δεν είναι μόνο τα εισιτήρια

Προφανώς, μια τέτοια ταινία θέλει να κόψει εισιτήρια. Είναι λογικό. Θέλουν οι παραγωγοί να φέρουν κόσμο στις αίθουσες, να συγκινήσουν, να δώσουν ένα φιλμ που θα αγκαλιάσει το κοινό. Όμως, αν το μόνο που τους νοιάζει είναι η εμπορική επιτυχία, τότε χάνεται η ουσία. Γιατί ο κόσμος δεν είναι αφελής. Μπορεί να συγκινηθεί ακούγοντας το Υπάρχω, και συγκινήθηκε κόβοντας κοντά στο 1.000.000 εισιτήρια, αλλά αν καταλάβει ότι η ιστορία που του δείχνουν είναι «μαγειρεμένη», θα φύγει με μια πικρή γεύση στο στόμα από την αίθουσα και με μια αίσθηση κενού.

Το μεγάλο στοίχημα

Το ερώτημα, λοιπόν, είναι αν αυτοί που αναλαμβάνουν να φέρουν αυτές τις ζωές στο πανί θα τολμήσουν να το κάνουν σωστά. Θα δείξουν τις πραγματικές τους διαδρομές ή θα φτιάξουν μια ωραιοποιημένη εκδοχή που θα ξεχαστεί;

Αν είναι να δούμε μια ταινία που παρουσιάζει τους καλλιτέχνες σαν αψεγάδιαστους μύθους, τότε ποιο το νόημα; Οι άνθρωποι αυτοί έγιναν θρύλοι ακριβώς επειδή ήταν αληθινοί. Επειδή πάλεψαν, έπεσαν, σηκώθηκαν, πλήγωσαν και πληγώθηκαν. Μέσα από τους καημούς τους τα πάθη τους, τα λάθη τους, τις πληγές τους έγραψαν τεράστιες και αλησμόνητες επιτυχίες που μεγαλώνουν πολλές γενιές και που θα συνεχίσουν να μεγαλώνουν και άλλες… Ο κόσμος που αγάπησε αυτά τα τραγούδια δεν θέλει μια ψεύτικη εικόνα. Θέλει να δει την αλήθεια. Και αν η αλήθεια δεν χωράει σε μια τέτοια ταινία, τότε καλύτερα να μην γίνει καθόλου.