Στο στόχαστρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης μπαίνουν πλέον και οι παράνομες εξαγωγές πετρελαίου από τη Λιβύη εκτός από το εμπάργκο όπλων, στο πλαίσιο της επιχείρησης ΕΙΡΗΝΗ – EUNAVFOR MED IRINI, στην οποία η Ελλάδα συμμετέχει αδιαλείπτως με μία φρεγάτα.

Του Χρήστου Μαζανίτη

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο παρέτεινε χθες, Τρίτη 11 Μαρτίου, την εντολή της στρατιωτικής επιχείρησης της Κοινής Πολιτικής Ασφάλειας και Άμυνας της ΕΕ (ΚΠΑΑ) στη Μεσόγειο – EUNAVFOR MED IRINI – έως τις 31 Μαρτίου 2027. Η απόφαση ελήφθη μετά τη Στρατηγική Αναθεώρηση της επιχείρησης που διεξήγαγε η Επιτροπή Πολιτικής και Ασφάλειας.

Στο πλαίσιο αυτό, όπως έγινε γνωστό με σχετική ανακοίνωση, το Συμβούλιο αποφάσισε επίσης να προσθέσει ένα νέο ρόλο στα καθήκοντα της επιχείρησης. Η επιχείρηση IRINI θα διεξάγει πλέον δραστηριότητες παρακολούθησης και επιτήρησης και θα συλλέγει πληροφορίες για παράνομες δραστηριότητες εκτός από τη διακίνηση όπλων, και σχετικό υλικό και παράνομες εξαγωγές πετρελαίου από τη Λιβύη. Θα συλλέγει επίσης πληροφορίες χρήσιμες για την προστασία κρίσιμης θαλάσσιας υποδομής και για τον σχεδιασμό έκτακτης ανάγκης, συμβάλλοντας έτσι περαιτέρω στην επίγνωση της θαλάσσιας κατάστασης στην περιοχή επιχείρησης και στην περιοχή κοινής επιχείρησης.

Το ποσό αναφοράς για τα κοινά έξοδα της Λειτουργίας IRINI θα είναι 16.350.000 ευρώ για την περίοδο από 1 Απριλίου 2025 έως 31 Μαρτίου 2027.

Ρόλος

Το EUNAVFOR MED IRINI (ή «ειρήνη» ελληνιστί) ξεκίνησε στις 31 Μαρτίου 2020 ως μια συγκεκριμένη συμβολή από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη διαδικασία που έχει δρομολογήσει η διεθνής κοινότητα για να υποστηρίξει την επιστροφή στην ειρήνη και τη σταθερότητα στη Λιβύη.

Βασικό καθήκον της επιχείρησης IRINI είναι να συμβάλει στην εφαρμογή του εμπάργκο όπλων του ΟΗΕ στη Λιβύη, που θεσπίστηκε με το ψήφισμα 1970 (2011) του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, μέσω της χρήσης εναέριων, δορυφορικών και θαλάσσιων μέσων. Ειδικότερα, η αποστολή έχει εντολή να πραγματοποιεί επιθεωρήσεις πλοίων στην ανοιχτή θάλασσα στα ανοιχτά της Λιβυκής ακτής για τα οποία υπάρχουν υποψίες ότι μεταφέρουν όπλα ή σχετικό υλικό από και προς τη Λιβύη κατά παράβαση του εμπάργκο όπλων στη Λιβύη. Το κάνει αυτό σύμφωνα με το ψήφισμα 2292 (2016) του ΣΑΗΕ και τις επόμενες αποφάσεις του ΣΑΗΕ. Επιπλέον, η Επιχείρηση ΕΙΡΗΝΗ παρακολουθεί τις παραβιάσεις που διαπράττονται μέσω εναέριων και χερσαίων οδών και μοιράζεται τις πληροφορίες που συλλέγονται με τα Ηνωμένα Έθνη.

Η EUNAVFOR MED IRINI έχει επίσης καθήκοντα για:

• παρακολούθηση και συλλογή πληροφοριών για παράνομες εξαγωγές από τη Λιβύη πετρελαίου, αργού πετρελαίου και προϊόντων διύλισης πετρελαίου
• συμβολή στην ανάπτυξη ικανοτήτων και στην εκπαίδευση της Λιβυκής Ακτοφυλακής και του Ναυτικού
• συμβολή στη διακοπή του επιχειρηματικού μοντέλου των δικτύων λαθρεμπορίας και εμπορίας ανθρώπων μέσω της συλλογής πληροφοριών και της περιπολίας με αεροπλάνα

Υπενθυμίζεται ότι η IRINI διευθύνεται από τον Αντιναύαρχο Valentino Rinaldi ως Διοικητή Επιχειρήσεων της ΕΕ και το Στρατηγείο της βρίσκεται στη Ρώμη της Ιταλίας.

Αυτή την περίοδο η Ελλάδα επιχειρεί με την φρεγάτα ΛΗΜΝΟΣ.