Η Ουκρανία εκφράζει σοβαρές ανησυχίες σχετικά με τη συμφωνία εκεχειρίας που επιτεύχθηκε μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας για τη Μαύρη Θάλασσα, με τον Πρόεδρο Ζελένσκι να κατηγορεί τη Ρωσία για παραπλάνηση και χειραγώγηση των όρων της συμφωνίας. Παρά την επιδίωξη μείωσης των συγκρούσεων και προστασίας των ενεργειακών υποδομών, οι Ουκρανοί αξιωματούχοι θεωρούν ότι η συμφωνία δεν καλύπτει τις βασικές ανάγκες της χώρας, όπως η προστασία των λιμενικών εγκαταστάσεων.
Ο Ζελένσκι τόνισε ότι η Ουκρανία δεν εμπιστεύεται τη Ρωσία και προειδοποίησε για ισχυρή αντίδραση σε τυχόν παραβιάσεις. Η Ρωσία, από την πλευρά της, επιδιώκει να επανενταχθεί στις διεθνείς αγορές σιτηρών και λιπασμάτων, ενώ η Ουκρανία ζητά τη συμμετοχή τρίτων χωρών στην επίβλεψη της εκεχειρίας.
Πιο αναλυτικά:
Η Ουκρανία εξέφρασε την ανησυχία της για τη συμφωνία που επετεύχθη μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας για τη δημιουργία εκεχειρίας στη Μαύρη Θάλασσα. Παρά την πανηγυρική στάση του Λευκού Οίκου για την επίτευξη της συμφωνίας, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε ότι η Ρωσία ήδη χειραγωγεί τις συμφωνίες που διαπραγματεύτηκαν οι ΗΠΑ, ενώ αναλυτές αναφέρουν ότι οι όροι της συμφωνίας δεν καλύπτουν τις πραγματικές ανάγκες της Ουκρανίας.
«Η ρωσική πλευρά παραπλανά ήδη τον κόσμο», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Ζελένσκι, ενώ τόνισε ότι το Κρεμλίνο προσπαθεί να διαστρεβλώσει τη συμφωνία και να παραπλανήσει τόσο τους διαμεσολαβητές όσο και ολόκληρο τον κόσμο.
Σύμφωνα με το Reuters, η συμφωνία, η οποία αποσκοπεί στη μείωση των συγκρούσεων στη Μαύρη Θάλασσα και στην προστασία των ενεργειακών υποδομών σε Ουκρανία και Ρωσία, επιδιώκει να εξασφαλίσει τη ναυσιπλοΐα στην περιοχή, ωστόσο, έχει προκαλέσει την ανησυχία του Κιέβου για την έλλειψη εγγυήσεων για την προστασία των λιμένων και για τη διαρκή ρωσική απειλή.
Ο Ζελένσκι, μιλώντας σε δημοσιογράφους στο Κίεβο, είπε ότι η Ουκρανία δεν εμπιστεύεται τη Ρωσία.
Η Ρωσία χειραγωγεί ήδη τις συμφωνίες
«Η αμερικανική πλευρά θεωρεί ότι οι συμφωνίες μας τίθενται σε ισχύ μετά την ανακοίνωσή τους από την πλευρά των ΗΠΑ», δήλωσε ο Ζελένσκι.
Προσέθεσε ότι η Ουκρανία δεν έχει καμία εμπιστοσύνη στη Ρωσία για την τήρηση αυτών των συμφωνιών. «Δυστυχώς, ακόμη και τώρα, ακόμη και σήμερα, την ίδια μέρα των διαπραγματεύσεων, βλέπουμε πώς οι Ρώσοι έχουν ήδη αρχίσει να χειραγωγούν», τόνισε ο Πρόεδρος της Ουκρανίας.
«Προσπαθούν ήδη να διαστρεβλώσουν τις συμφωνίες και, στην ουσία, να παραπλανήσουν τόσο τους μεσολαβητές μας όσο και όλον τον κόσμο», συνέχισε ο Ζελένσκι.
Η ουκρανική κυβέρνηση ανησυχεί ότι η Ρωσία προσπαθεί να διαστρεβλώσει τους όρους της συμφωνίας, ειδικά σε σχέση με τη ναυσιπλοΐα στη Μαύρη Θάλασσα. Ο Ζελένσκι κατηγόρησε το Κρεμλίνο για ψέματα σχετικά με την σύνδεση των συμφωνιών για τη ναυσιπλοΐα με τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας και υπογράμμισε ότι η Ουκρανία θα κάνει ό,τι είναι δυνατόν για να εφαρμόσει τη συμφωνία, αλλά η Ρωσία πρέπει να καταλάβει ότι θα υπάρξει «ισχυρή απάντηση» αν ξεκινήσει και πάλι επιθέσεις.
«Δεν είναι αυτό που χρειάζεται η Ουκρανία»
Η συμφωνία ΗΠΑ-Ρωσίας περιλαμβάνει και τον περιορισμό των επιθέσεων κατά των ενεργειακών δικτύων και υποδομών, κάτι που είχε τεράστιο αντίκτυπο στην Ουκρανία από την αρχή της ρωσικής εισβολής τον Φεβρουάριο του 2022.
Παρ’ όλα αυτά, οι Ουκρανοί αξιωματούχοι υποστηρίζουν ότι η συμφωνία δεν καλύπτει βασικές ανάγκες της Ουκρανίας.
Ο Σέργκι Βόβκ, διευθυντής του Κέντρου Στρατηγικών Μεταφορών στο Κίεβο, δήλωσε ότι αυτή η συμφωνία «δεν είναι αυτό που χρειάζεται η Ουκρανία». Σημείωσε ότι «αυτό που χρειαζόμαστε επειγόντως τώρα είναι η προστασία των λιμενικών υποδομών μας από πυραύλους και drones, αλλά δεν υπάρχει λέξη γι’ αυτό στη δήλωση του Λευκού Οίκου».
Από την αρχή της ρωσικής πλήρους κλίμακας εισβολής, σύμφωνα με τα ουκρανικά ΜΜΕ, η Ρωσία έχει καταστρέψει ή ζημιώσει 385 λιμενικές εγκαταστάσεις στην Ουκρανία, γεγονός που έχει σταθερά αποσταθεροποιήσει τις λιμενικές δραστηριότητες της χώρας.
Ιδιαίτερα οι περιοχές της Οδησσού, η τελευταία λειτουργική ναυτιλιακή περιοχή της Ουκρανίας, υπέστησαν επιθέσεις κατά μέσο όρο κάθε τρεις ημέρες από τον Ιανουάριο έως τον Φεβρουάριο του 2025, αναφέρει η Kyiv Indepedent.
Επιπλέον, η Ρωσία έχει μπλοκάρει το λιμάνι της Μικολάιβ από το 2022, με επιπτώσεις στην εξαγωγή γεωργικών προϊόντων, κάτι που έχει οδηγήσει φέρει σε οικονομικό αδιέξοδο τους Ουκρανούς αγρότες.
Λαβρόφ: Η συμφωνία για τη Μαύρη Θάλασσα θα φέρει κέρδη στη Ρωσία
Η συμφωνία για τη Μαύρη Θάλασσα στοχεύει στην ομαλή επανένταξη της Ρωσίας στις διεθνείς αγορές σιτηρών και λιπασμάτων, επιτρέποντάς της να εξασφαλίσει έσοδα, ενώ παράλληλα διασφαλίζεται η παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια, σύμφωνα με τον Ρώσο υπουργό Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ.
«Θέλουμε η αγορά σιτηρών και λιπασμάτων να είναι προβλέψιμη και κανείς να μην επιχειρεί να μας αποκλείσει από αυτή», δήλωσε ο Λαβρόφ σε συνέντευξή του στο ρωσικό τηλεοπτικό δίκτυο Channel One.
Τόνισε επίσης ότι η Ρωσία δεν επιδιώκει μόνο το θεμιτό κέρδος μέσω του ανταγωνισμού, αλλά ανησυχεί και για την επισιτιστική ασφάλεια σε χώρες της Αφρικής και του Παγκόσμιου Νότου.
Ο Λαβρόφ, ο οποίος ηγείται του ρωσικού Υπουργείου Εξωτερικών από το 2004, σχολίασε πως η αισιοδοξία του ειδικού απεσταλμένου των ΗΠΑ, Στιβ Γουίτκοφ, ότι η γενική εκεχειρία μπορεί να επιτευχθεί σύντομα, δεν λαμβάνει υπόψη τη στάση των Ευρωπαίων συμμάχων του Κιέβου.
«Ο κ. Γουίτκοφ φαίνεται να υπερεκτιμά τις ευρωπαϊκές ελίτ, καθώς αυτές δεν θα ήθελαν να επιτρέψουν στον Ζελένσκι να υποχωρήσει», εκτίμησε ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, προσθέτοντας πως ούτε ο Ουκρανός Πρόεδρος φαίνεται διατεθειμένος να το κάνει.
«Δεν εμπιστευόμαστε τους Ρώσους»
Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι συνεχίζοντας τις δηλώσεις του, τόνισε πως «Δεν έχουμε πίστη στους Ρώσους, αλλά θα είμαστε εποικοδομητικοί».
Ο Ουκρανός Πρόεδρος υπογράμμισε ότι η χώρα του παρουσίασε στους Αμερικανούς αξιωματούχους μια λίστα εγκαταστάσεων που πρέπει να καλύπτονται από το μορατόριουμ στις επιθέσεις κατά των ενεργειακών υποδομών.
Σύμφωνα με τον Ζελένσκι, η συμφωνία που συμφωνήθηκε μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας δεν προστατεύει τα ουκρανικά λιμάνια, κάτι που η Ουκρανία θεωρεί κρίσιμο για την εθνική της ασφάλεια.
Η Ρωσία, από την πλευρά της, εξέδωσε τη δική της λίστα εγκαταστάσεων που θα καλύπτονται από τη συμφωνία εκεχειρίας, περιλαμβάνοντας διυλιστήρια πετρελαίου, αγωγούς πετρελαίου και φυσικού αερίου, καθώς και πυρηνικούς σταθμούς.
Παρά τη συμφωνία αυτή, η Ουκρανία διατηρεί σοβαρές αμφιβολίες για την ικανότητα της Ρωσίας να τηρήσει τους όρους της. Ο Ζελένσκι επίσης εξέφρασε την άρνησή του να αποδεχθεί την επιστροφή των ρωσικών πολεμικών πλοίων στη δυτική Μαύρη Θάλασσα.
Ο Ουκρανός υπουργός Άμυνας, Ρουστέμ Ουμέροβ, δήλωσε ότι tο Κίεβο θα θεωρήσει οποιαδήποτε μετακίνηση ρωσικών πολεμικών πλοίων πέραν των ανατολικών ακτών της Μαύρης Θάλασσας, ως παραβίαση του πνεύματος των συμφωνιών.
Σε αυτή την περίπτωση, το Κίεβο θα έχει το δικαίωμα της αυτοάμυνας, είπε, αφήνοντας να εννοηθεί ότι η Ουκρανία θα μπορούσε να προβεί σε αντίποινα.
Εκτός από τα παραπάνω, η Ουκρανία έχει αναφέρει και μία νέα πρόταση που της παρουσίασαν οι ΗΠΑ σχετικά με μία διμερή συμφωνία για τα ορυκτά, η οποία, ωστόσο, δεν περιλαμβάνει μεγαλύτερη αμερικανική εμπλοκή στον τομέα της πυρηνικής ενέργειας στην Ουκρανία.
Οι συμφωνίες ανακοινώθηκαν έπειτα από διήμερες συνομιλίες στη Σαουδική Αραβία μεταξύ Αμερικανών και Ουκρανών αξιωματούχων από τη μία πλευρά και Αμερικανών και Ρώσων αξιωματούχων από την άλλη.
Ο Λευκός Οίκος ανέφερε σε κοινή δήλωση με τη Ρωσία ότι θα βοηθήσει τη Μόσχα να αποκαταστήσει την πρόσβασή της στην παγκόσμια αγορά για εξαγωγές γεωργικών προϊόντων και λιπασμάτων.
Ο Ζελένσκι, ωστόσο, δήλωσε ότι η Ουκρανία δεν είχε συμφωνήσει να συμπεριληφθεί αυτό στη δήλωσή της με την αμερικανική πλευρά. «Πιστεύουμε ότι πρόκειται για αποδυνάμωση της θέσης και των κυρώσεων», δήλωσε.
Συμμετοχή τρίτων
Το Κίεβο, το οποίο έχει χρησιμοποιήσει μη επανδρωμένα αεροσκάφη και πυραύλους για να απωθήσει τον ρωσικό στόλο προς τα ανατολικά της Μαύρης Θάλασσας, θα καλωσόριζε τις τρίτες χώρες που υποστηρίζουν την εφαρμογή των συμφωνιών, δήλωσε Ουκρανός υπουργός Άμυνας.
Ο Πρόεδρος της Ουκρανίας δήλωσε ότι η Τουρκία θα μπορούσε ενδεχομένως να συμμετάσχει στην επίβλεψη της εκεχειρίας στη Μαύρη Θάλασσα, ενώ οι χώρες της Μέσης Ανατολής θα μπορούσαν να παρακολουθούν τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός στις ενεργειακές υποδομές, αν και σημείωσε ότι αυτό δεν έχει συζητηθεί ακόμη με τις χώρες αυτές.