Η Ευρωπαϊκή Ένωση προετοιμάζει μια νέα στρατηγική για την πρόληψη και αντίδραση σε αναδυόμενες απειλές και κρίσεις, η οποία περιλαμβάνει 30 βασικές δράσεις. Αυτές περιλαμβάνουν την ανάπτυξη ελάχιστων κριτηρίων ετοιμότητας για βασικές υπηρεσίες, την ενίσχυση της αποθεματοποίησης κρίσιμου εξοπλισμού, και την προώθηση της ετοιμότητας του πληθυσμού.
Η στρατηγική στοχεύει στην αντιμετώπιση φυσικών και ανθρωπογενών καταστροφών, καθώς και υβριδικών και γεωπολιτικών απειλών. Επιπλέον, προωθεί τη συνεργασία δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και τη διαμόρφωση πρωτοκόλλων έκτακτης ανάγκης, με στόχο την ενίσχυση της ανθεκτικότητας και της ετοιμότητας της ΕΕ.
Πιο αναλυτικά:
Προετοιμάζεται η πολιτική ασφάλειας, δηλαδή η Στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) για την πρόληψη και αντίδραση σε αναδυόμενες απειλές και κρίσεις.
Σύμφωνα με την ΕΡΤ, η στρατηγική περιλαμβάνει 30 βασικές δράσεις, καθώς και την ανάπτυξη μιας «κουλτούρας ετοιμότητας εκ του σχεδιασμού» σε όλες τις πολιτικές της Ε.Ε.
Οι βασικοί στόχοι και δράσεις:
- Ανάπτυξη ελάχιστων κριτηρίων ετοιμότητας για βασικές υπηρεσίες όπως νοσοκομεία, σχολεία, μεταφορές και τηλεπικοινωνίες.
- Ενίσχυση της αποθεματοποίησης κρίσιμου εξοπλισμού και υλικών.
- Ενίσχυση της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή και της διαθεσιμότητας κρίσιμων φυσικών πόρων, όπως το νερό.
- Προώθηση της ετοιμότητας του πληθυσμού, δηλαδή ενθάρρυνση των πολιτών να υιοθετήσουν πρακτικά μέτρα, όπως η διατήρηση βασικών προμηθειών για τουλάχιστον 72 ώρες σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης. Παράλληλα, ενσωμάτωση μαθημάτων ετοιμότητας στα σχολικά προγράμματα σπουδών και καθιέρωση μιας ημέρας ετοιμότητας της ΕΕ. (Σε ερώτηση για το ποιες είναι αυτές οι προμήθειες; η Χατζά Λαμπίμπ Επίτροπος Ετοιμότητας και Κρίσης απάντησε πως μερικά από αυτά: Νερό, τρόφιμα, μπαταρίες, πράγματα όπως χαρτί τουαλέτας, φάρμακα, βασικά έγγραφα, ένα ραδιόφωνο. Κάθε χώρα με τις ανάγκες της και απειλές. Για παράδειγμα η Ελλάδα έχει τις πυρκαγιές)
- Ενίσχυση της πολιτικοστρατιωτικής συνεργασίας μέσα από διεξαγωγή τακτικών ασκήσεων ετοιμότητας σε επίπεδο Ε.Ε.
- Ενίσχυση των ικανοτήτων πρόβλεψης και πρόληψης μέσα από ανάπτυξη μιας ολοκληρωμένης αξιολόγησης κινδύνων και απειλών σε επίπεδο Ε.Ε.
- Αύξηση της συνεργασίας δημόσιου και ιδιωτικού τομέα μέσα από τη δημιουργία μιας ομάδας εργασίας δημόσιου και ιδιωτικού τομέα για την ετοιμότητα.
- Διαμόρφωση πρωτοκόλλων έκτακτης ανάγκης.
- Συνεργασία με στρατηγικούς εταίρους όπως το ΝΑΤΟ για τη στρατιωτική κινητικότητα, το κλίμα και την ασφάλεια, τις αναδυόμενες τεχνολογίες, τον κυβερνοχώρο, το διάστημα και την αμυντική βιομηχανία.
Today, the EU launches its new #Preparedness Strategy.
“Ready for anything” — this must be our new European way of life. Our motto and #hashtag. pic.twitter.com/fA1z8ZvMDA
— Hadja Lahbib (@hadjalahbib) March 26, 2025
Για τι είδους κρίσεις προετοιμάζεται η ΕΕ;
Η Ευρωπαϊκή Ένωση προετοιμάζεται για ένα ευρύ φάσμα κινδύνων και απειλών, που περιλαμβάνουν τόσο φυσικές όσο και καταστροφές που προκαλούνται από τον άνθρωπο.
Αυτό περιλαμβάνει:
- Φυσικές καταστροφές: πλημμύρες, πυρκαγιές, σεισμοί και ακραία καιρικά φαινόμενα που επιδεινώνονται από κλιματική αλλαγή.
- Ανθρωπογενείς καταστροφές: βιομηχανικά ατυχήματα, τεχνολογικές αστοχίες και πανδημίες.
- Υβριδικές απειλές: κυβερνοεπιθέσεις, εκστρατείες παραπληροφόρησης και χειραγώγηση πληροφοριών από το εξωτερικό και παρεμβολές (FIMI), και σαμποτάζ κρίσιμων υποδομών.
- Γεωπολιτικές κρίσεις: ένοπλες συγκρούσεις, συμπεριλαμβανομένης της πιθανότητας ένοπλης επίθεσης κατά κράτη μέλη.
Οι βασικοί τομείς της στρατηγικής
- Βελτίωση του τρόπου λειτουργίας των συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης Ανθεκτικότητα ζωτικών κοινωνικών λειτουργιών.
- Συνεργασία δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.
- Συνεργασία μεταξύ πολιτών και στρατού.
- Συντονισμός της αντιμετώπισης κρίσεων και αποτελεσματική λήψη αποφάσεων: Ανθεκτικότητα μέσω εξωτερικών εταιρικών σχέσεων.
Σε ποιους τομείς θα δώσει προτεραιότητα η ΕΕ στη στρατηγική της για τη δημιουργία αποθεμάτων;
- Προμήθειες έκτακτης ανάγκης και αντιμετώπισης καταστροφών: βασικός εξοπλισμός, υλικά και πόροι που απαιτούνται για την αντιμετώπιση φυσικών και ανθρωπογενών καταστροφών.
- Ιατρικά αντίμετρα: εμβόλια, φάρμακα και ιατρικός εξοπλισμός για την αντιμετώπιση της δημόσιας υγείας για την αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης.
- Κρίσιμες πρώτες ύλες: πόροι απαραίτητοι για τη βιομηχανική παραγωγή και τη στρατηγική αυτονομία.
- Ενεργειακός εξοπλισμός: εξαρτήματα και τεχνολογίες που απαιτούνται για τη διατήρηση της ενεργειακής ασφάλειας.
- Ενδεχομένως, αγροδιατροφικά προϊόντα και ασφάλεια νερού: για την εξασφάλιση έναντι ελλείψεων σε περιόδους κρίσης.
