Κάλεσμα προς τους νέους, «να καταδυθούν στο γενετικό τους υλικό, να συνδιαλλαγούν, να συνομιλήσουν με το ελληνικό και χριστιανικό παρελθόν τους, να το αγαπήσουν, να το συντηρήσουν με πάθος και να διαγνώσουν το ηχηρό παράδειγμα που οι Ελεύθεροι Πολιορκημένοι προσέφεραν», απηύθυνε ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, Νίκος Δένδιας, εκφωνώντας τον πανηγυρικό της ημέρας, μετά το τρισάγιο που τελέστηκε σήμερα στον Κήπο των Ηρώων στο Μεσολόγγι, για την 199η επέτειο της Εξόδου των Ελεύθερων Πολιορκημένων.
Παράλληλα, ο Νίκος Δένδιας τόνισε ότι «οι Ελεύθεροι Πολιορκημένοι επέδειξαν και απέδειξαν ότι η πατρίδα δημιουργείται και επιβιώνει μόνο με ανιδιοτελή προσφορά αίματος, ως οι αμνοί του σύγχρονου Ελληνισμού, διότι από τη θυσία τους προήλθε η επέμβαση στο Ναβαρίνο που έσωσε την Επανάσταση».
«Ο Διονύσιος Σολωμός, με την ποιητική του μεγαλοφυία απέδωσε στους υπερασπιστές του Μεσολογγίου τον λεκτικά αντιφατικό, αλλά βαθύτατα πραγματικό χαρακτηρισμό των ‘Ελεύθερων Πολιορκημένων’. Με τον χαρακτηρισμό αυτό, διήλθαν την πύλη της εθνικής μνήμης, της εθνικής αλήθειας. Γιατί αλήθεια στα ελληνικά είναι η άρνηση της λήθης, της λησμονιάς. Είναι η διατήρηση της μνήμης στο σήμερα και κυρίως στο αύριο.
Η ‘Έξοδος του Μεσολογγίου’ δεν τιμάται ως ένα απλό σημαντικό ιστορικό γεγονός. Δεν μνημονεύεται μόνο ως αυτό που κυρίως μόχλευσε τον Φιλελληνισμό. Δεν μπορούμε να ξεχάσουμε τους Φιλέλληνες που πολέμησαν εδώ.
Το γεγονός όμως έχει ευρύτερη, πολύ ευρύτερη σημασία. Αφορά την εδραία πίστη στην ελευθερία του ανθρώπου.
Η κοφτή, χωρίς μεγαλοστομίες, από κοινού απάντηση των λιμοκτονούντων, στην αγγλική διαμεσολάβηση που υπήσχετο ψωμί, φάρμακα και αμνηστία έναντι της παράδοσης, αποτελεί παρακαταθήκη αξιοπρέπειας: ‘Έχομεν διοίκησιν της οποίας ακολουθούμεν τας διαταγάς, χρεωστούντες και να πολεμούμεν και να αποθνήσκωμεν’.
Οι Ελεύθεροι Πολιορκημένοι κατέβαλαν ενσυνειδήτως και αγογγύστως υπέρτατο φόρο. Ως αντίτιμο εισόδου, ‘μετά δάφνης’, στην αιωνιότητα της συλλογικής μνήμης του ελληνικού έθνους.
Με πλήρως διαφορετική διαδρομή ζωής, την ίδια επιλογή εξέφρασε ιδίως με τον θάνατό του στο Μεσολόγγι, ο Λόρδος Βύρων (Byron). Ένας από τους μεγαλύτερους ποιητές παγκοσμίως, ίσως ο κύριος εκφραστής του κινήματος του Ρομαντισμού.
‘The land of honourable Death is here’ (‘Η γη του έντιμου Θανάτου είναι εδώ’), διακηρύσσει στο ποίημα του ‘On this day I complete my Thirty Sixth Years’ (αυτή την ημέρα συμπληρώνω τα 36 μου χρόνια), προφητικά στις 22 Ιανουαρίου 1824, λίγους μήνες πριν πεθάνει, στις 19 Απριλίου 1824. Δεν εισήλθε στο 37ο έτος της ζωής του.
Πέθανε εδώ, στο Μεσολόγγι, στου Μάρκου το χώμα, όπου βγήκε η Μεγάλη του Μπάιρον ψυχή, όπως γράφει στο Α’ σχεδίασμα των Ελεύθερων Πολιορκημένων ο μέγας Σολωμός.»
Η έκκληση στους νέους
«Απευθύνομαι στους νέους Έλληνες. Αυτών η γνώμη και η γνώση έχουν κυρίως σημασία για το μέλλον της χώρας. Κατανοώ πλήρως την κόπωση, ίσως και την αποστροφή που διακατέχει τη νέα γενιά από τους κενόδοξους, ανούσιους πανηγυρικούς που ακούνε από τα σχολικά τους χρόνια. Κατανοώ πλήρως την απομυθοποίηση και αποϊεροποίηση των πάντων που προκαλούν συμβαίνοντα στην ελληνική κοινωνία. Παρακαλώ όμως θερμά τις νέες Ελληνίδες και τους νέους Έλληνες, παρακαλώ να δουν μέσα από την ομίχλη του σήμερα. Παρακαλώ να δουν με τα μάτια της ψυχής τους, διότι μόνο έτσι διαφαίνεται αυτό που ο Ελύτης περιγράφει ως ‘Μακρινή Πατρίδα · Ρόδο μου Αμάραντο’.
Παρακαλώ να καταδυθούν στο γενετικό τους υλικό, να συνδιαλλαγούν, να συνομιλήσουν με το ελληνικό και χριστιανικό παρελθόν τους, να το αγαπήσουν, να το συντηρήσουν με πάθος, να διαγνώσουν οι νέοι Έλληνες το ηχηρό παράδειγμα που οι Ελεύθεροι Πολιορκημένοι προσέφεραν.
Οι Μεγάλοι Νεκροί μιλούν και αν θέλεις κανείς μπορεί να τους ακούσει, είχε πει ο Κωνσταντίνος Τσάτσος στην πατρίδα μου, την Κέρκυρα, μιλώντας σε εκείνην την περίπτωση, για έναν άλλον ‘άγιο’ του Ελληνισμού, τον Ιωάννη Καποδίστρια.
Οι μαχόμενοι εδώ στο Μεσολόγγι δεν υπήρξαν αποδέκτες της οιασδήποτε κρατικής παροχής. ‘Αλλωστε δεν υφίστατο κράτος. Υπήρξαν πολίτες της Ελλάδας προ της ύπαρξης της ελληνικής Πολιτείας. Αμόρφωτοι οι πλείστοι, ασθενείς οι πλείστοι, τραυματίες οι πλείστοι, περιδεείς, λιμοκτονούντες, εξαθλιωμένοι οι πάντες, βρέθηκαν προ του μεγάλου πελάγους υπαρξιακής επιλογής.
Και ηρέμως και ελευθέρως επέλεξαν. Επέλεξαν με το αίμα των ιδίων, και ακόμα δυσκολότερα, επέλεξαν με το αίμα των οικογενειών τους. Επέλεξαν υπέρ Επανάστασης που έπνεε τα λοίσθια. Επέλεξαν υπέρ Πατρίδας που υπήρχε μόνο στην ψυχή τους. Επέλεξαν υπέρ εν τη γενέσει εθνικού αφηγήματος που υπήρχε μόνο στην καρδιά τους. Επέλεξαν να δώσουν για μια μελλοντική Πατρίδα τα πάντα, χωρίς την παραμικρή ελπίδα να λάβουν οτιδήποτε.
Έτσι οι αμόρφωτοι, οι ασθενείς, οι τραυματίες, οι εξαθλιωμένοι, οι περιδεείς, οι λιμοκτονούντες, κατέστησαν ‘Ανθρωποι με Α κεφαλαίο. Εκ του ‘’Ανω Θρώσκω’, που σημαίνει κοιτάω ψηλά. Κατέστησαν Έλληνες με Ε κεφαλαίο. Πριν καν υπάρξει η νέα Ελλάς.
Επέδειξαν και απέδειξαν ότι η πατρίδα δημιουργείται και επιβιώνει μόνο με ανιδιοτελή προσφορά αίματος. Ως οι αμνοί του σύγχρονου Ελληνισμού, διότι από τη θυσία τους προήλθε η επέμβαση στο Ναβαρίνο που έσωσε την Επανάσταση», είπε ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, Νίκος Δένδιας.