Σύνοδος Κορυφής ΕΕ για Μέση Ανατολή: Συγκρούσεις για το μεταναστευτικό, διαιρεμένοι σε μπλοκ οι 27 ηγέτες

Η συναίνεση στη διαχείριση του μεταναστευτικού μετατρέπεται σε δυσεπίλυτη εξίσωση για τους «27», καθώς μεμονωμένες χώρες ήδη καταστρατηγούν τις κοινοτικές συμφωνίες, με τον Έλληνα πρωθυπουργό να υπογραμμίζει εμφατικά πως το μεταναστευτικό είναι ευρωπαϊκό πρόβλημα που ζητά από κοινού λύσεις. Η πρόεδρος της Κομισιόν απέστειλε στους ηγέτες επιστολή με προτάσεις υπογραμμίζοντας πως χρειάζονται λύσεις σε συλλογικό επίπεδο.

Η πρώτη Σύνοδος της νέας σεζόν των 27 ηγετών, την Πέμπτη (17/10) αναμένεται να έχει βαριά ατζέντα – με το μεταναστευτικό να κυριαρχεί λόγω την έκρυθμης κατάστασης στη Μέση Ανατολή και των αυξημένων ανησυχιών για νέα αύξηση των ροών από το Λίβανο.

Στο γράμμα που έστειλε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ στην πρόσκλησή του προς τους ηγέτες αναφέρει ότι θα συζητηθούν οι στρατηγικές για τη διαχείριση της παράτυπης μετανάστευσης, εστιάζοντας στον έλεγχο των συνόρων, τις εταιρικές σχέσεις και τις πολιτικές επιστροφής.

Ωστόσο, ήδη έχουν εκφραστεί διαφωνίες και κόντρες μεταξύ των κρατών – μελών. Η Γερμανία έχει θεσπίσει συστηματικούς ελέγχους σε όλα τα χερσαία σύνορά της για έξι μήνες, η Ολλανδία και η Ουγγαρία ζητούν «αυτοεξαίρεση» (opt-out) από την κοινή μεταναστευτική πολιτική.

Ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης αναμένεται να τονίσει τη σημασία φύλαξης των εξωτερικών συνόρων της Ε.Ε., να ζητήσει περαιτέρω κοινοτική χρηματοδότηση για τις χώρες πρώτης υποδοχής αλλά και επιτάχυνση την επιστροφών- συνεργασία με τρίτες χώρες.

Στο επίκεντρο το «αγκάθι» του μεταναστευτικού και το χάσμα μεταξύ των χωρών

Οι «27» ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης δίνουν ραντεβού στις Βρυξέλλες για τη διήμερη Σύνοδο Κορυφής, στις εργασίες της οποίας κυριαρχεί η σκληρή μάχη για το προσφυγικό-μεταναστευτικό.

Η ατζέντα:

• Μεσανατολικό.
• Εξελίξεις στο ουκρανικό μέτωπο.
• Ανταγωνιστικότητα ευρωπαϊκής οικονομίας.

Ο Πρωθυπουργός προτάσσει τη σταθερή θέση της Αθήνας. Ευρωπαϊκή λύση σε ένα κοινό ευρωπαϊκό πρόβλημα. Στις κεκλεισμένων των θυρών συζητήσεις για το μεταναστευτικό αναμένεται να αναδείξει:

• Σημασία φύλαξης των εξωτερικών συνόρων της Ε.Ε.
• Ενίσχυση των χωρών πρώτης γραμμής.
• Εφαρμογή Συμφώνου για Μετανάστευση / Άσυλο.

Έχει προηγηθεί επιστολή της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προς τους «27» ηγέτες, στην οποία αναφέρεται στις συλλογικές προσπάθειες για την αντιμετώπιση των μεταναστευτικών προκλήσεων, προτείνοντας, μεταξύ άλλων:

• Επιτάχυνση εφαρμογής του Συμφώνου για Μετανάστευση / Άσυλο.
• Ανάπτυξη ολοκληρωμένων συνεργασιών με βασικές τρίτες χώρες.
• Ενίσχυση εξωτερικών συνόρων.
• Διασφάλιση δίκαιων / αποτελεσματικών διαδικασιών ασύλου.

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Παύλος Μαρινάκης ανέφερε μεταξύ άλλων: «Η κατάσταση στη Μέση ανατολή μας οδηγεί σε αυξημένη εγρήγορση. Αν διαβάσει κανείς την επίστολή της κα Φον Ντερ Λάιεν θα καταλάβει πόσο δικαιώνονται οι ελληνικές θέσεις. Η Ελλάδα έχει μιλήσει για την ανάγκη να μοιραστούν τα βάρη. Έχει βάλει συγκεκριμένες διατυπώσεις στο σύμφωνο που είναι δεσμευτικό. Σίγουρα υπάρχει μία αυξημένη ανησυχία».

Το κλίμα εντός του Συμβουλίου, με αφορμή το προσφυγικό-μεταναστευτικό, αναμένεται συγκρουσιακό, μετά και την πρόσφατη απόφαση της Γερμανίας για την επαναφορά εσωτερικών ελέγχων στη ζώνη Σένγκεν, που ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων από κράτη-μέλη, την ίδια στιγμή που στο προσχέδιο των συµπερασµάτων οι «27» επιμένουν στην ανάγκη ελέγχων στα εξωτερικά σύνορα.

«Υπάρχουν δυνάμεις και στη χώρα μας που έχουν πολιτική ανοιχτών συνόρων. Υπάρχουν άλλες δυνάμεις που δεν ξέρουμε τι ακριβώς λένε: θεωρούν φυσικό τους σύμμαχο του κ. Όρμπαν ο οποίος λέει το εξής. Εκπροσωπεί την αντίληψη ότι η Ελλάδα θα πρέπει να γίνει είδος φυλακής όλων των μεταναστών. (…) Αποτελεσματική φύλαξη των συνόρων των ροών στη θάλασσα. Δεν είναι μόνο ζήτημα εθνικό, είναι σίγουρα, αλλά να γίνει και ζήτημα ευρωπαϊκό» τόνισε ο υπουργός Επικρατείας, Μάκης Βορίδης.

Οι δυσκολίες στις συζητήσεις επιβαρύνονται και από τη θέση Ολλανδίας και Ουγγαρίας, που ζητούν εξαίρεση από τη κοινή μεταναστευτική πολιτική. Από την πλευρά της, η Πολωνία θα ζητήσει από την ΕΕ να επικυρώσει την απόφασή της για προσωρινή αναστολή παροχής καθεστώτος ασύλου σε όσους περνούν τα σύνορα από τη γειτονική Λευκορωσία, καταγγέλλοντας τη Ρωσία για «εργαλειοποίηση» του μεταναστευτικού.

Ο υπουργός Μετανάστευσης & Ασύλου, Νίκος Παναγιωτόπουλος δήλωσε: «Η μεταναστευτική της Ε.Ε., δείχνει να αλλάζει. Στον πυρήνα της είναι το Ευρωπαϊκό Σύμφωνο για τη μετανάστευση και το άσυλο. (…) Σε επίπεδο διμερών συμφωνιών, νομίζω ότι αυτό δε θα οδηγήσει πουθενά. Κανένας δε μπορεί να αντιμετωπίσει μόνος του το πρόβλημα».

Σε εφαρμογή τίθεται πλέον και η συμφωνία Ρώμης-Τιράνων, η οποία προβλέπει ότι για μία περίοδο πέντε ετών, η Αλβανία θα δέχεται έως και 36.000 μετανάστες ετησίως και οι αιτήσεις ασύλου τους θα διεκπεραιώνονται σε δύο κέντρα. Ήδη, οι πρώτοι 16 μετανάστες έφτασαν στο λιμάνι Σενγκίν της Αλβανίας και θα φιλοξενηθούν στο Τζάντερ. Μία πρώην στρατιωτική εγκατάσταση αεροδρομίου, που θα χρησιμοποιηθεί για τη στέγαση των μεταναστών.

Αποστολή ΕΡΤNews: Γεωργία Σκιτζή

Ρεπορτάζ: Δημήτρης Γκάτσιος