Τα τεχνητά γλυκαντικά είναι υποκατάστατα της επιτραπέζιας ζάχαρης, προσφέροντας λιγότερες θερμίδες.

Αν και τα τεχνητά γλυκαντικά θεωρούνται ως εναλλακτική υγιεινή επιλογή, προκειμένου να αποτραπεί το πρόβλημα της παχυσαρκίας, ορισμένοι τύποι καρκίνου, αλλά και ο σακχαρώδης διαβήτης, ωστόσο, δεν είναι τελικά και τόσο αθώα.

Σύμφωνα με νέα έρευνα, η ξυλιτόλη, ένα γλυκαντικό με λίγες θερμίδες, που χρησιμοποιείται ως υποκατάστατο της ζάχαρης, μπορεί να συνδέεται με σχεδόν διπλάσιο κίνδυνο καρδιακής προσβολής, εγκεφαλικού επεισοδίου και θανάτου σε άτομα που την καταναλώνουν σε μεγάλες ποσότητες.

Η ξυλιτόλη βρίσκεται σε μεγάλη ποικιλία προϊόντων τσίχλας, αλλά και στις οδοντόκρεμες. Την συναντάμε, επίσης, σε τρόφιμα, αλλά και σε αρκετά καταναλωτικά προϊόντα.

«Δώσαμε σε υγιείς εθελοντές ένα τυπικό ρόφημα με ξυλιτόλη για να δούμε πόσο υψηλά θα φτάσουν τα επίπεδα και αυξήθηκαν 1.000 φορές», ανέφερε ο επικεφαλής της μελέτης δρ. Stanley Hazen, διευθυντής του Κέντρου Καρδιαγγειακής Διαγνωστικής και Πρόληψης στο ερευνητικό ινστιτούτο Lerner Research Institute της Cleveland Clinic.

«Όταν τρώτε ζάχαρη, τα επίπεδα της γλυκόζης στον οργανισμό σας μπορεί να αυξηθούν κατά 10% ή 20%, αλλά όχι 1.000 φορές», πρόσθεσε ο Hazen, ο οποίος διευθύνει επίσης το Κέντρο Μικροβιώματος και Ανθρώπινης Υγείας της της Cleveland Clinic.

Αυξάνεται ο κίνδυνος δημιουργίας θρόμβων στο αίμα

Το 2023, οι ίδιοι ερευνητές κατέληξαν σε παρόμοια αποτελέσματα και για ένα άλλο γλυκαντικό χαμηλών θερμίδων, την ερυθριτόλη.
Πρόσθετες εργαστηριακές έρευνες και έρευνες σε ζώα που παρουσιάστηκαν και στις δύο μελέτες αποκάλυψαν ότι η ερυθριτόλη και η ξυλιτόλη μπορεί να προκαλούν πήξη των αιμοπεταλίων και θρόμβους που, με τη σειρά τους, μπορεί να οδηγήσουν σε καρδιακή προσβολή ή εγκεφαλικό.

Στη νέα μελέτη για την ξυλιτόλη, οι διαφορές στη συμπεριφορά των αιμοπεταλίων παρατηρήθηκαν ακόμη με την κατανάλωση μέτριας ποσότητας ξυλιτόλης σε ένα ρόφημα (σε ποσότητα κανονικής μερίδας) που καταναλώθηκε στην πραγματική ζωή, ανέφερε ο δρ. Matthew Tomey, καρδιολόγος στο Mount Sinai Fuster Heart Hospital στη Νέα Υόρκη, ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη.

Πού χρησιμοποιείται η ξυλιτόλη

Η ξυλιτόλη δίνει γλυκιά γεύση, όπως η ζάχαρη, αλλά με λιγότερες θερμίδες, και χρησιμοποιείται συχνά σε τσίχλες χωρίς ζάχαρη, καραμέλες για την αναπνοή, οδοντόκρεμες, στοματικά διαλύματα, σιρόπια για τον βήχα και μασώμενες βιταμίνες.
Συχνά προστίθεται σε μεγαλύτερες ποσότητες σε καραμέλες, αρτοσκευάσματα, μείγματα για κέικ, σάλτσες μπάρμπεκιου, κέτσαπ, φυστικοβούτυρα, σιρόπια για pancakes και πολλά άλλα.

Παράλληλα, η ξυλιτόλη απαντάται σε φυσική μορφή σε τρόφιμα όπως το κουνουπίδι, η μελιτζάνα, το μαρούλι, τα μανιτάρια, το σπανάκι, τα δαμάσκηνα, τα σμέουρα και οι φράουλες. Ωστόσο, η ποσότητα ξυλιτόλης που βρίσκεται σε τέτοιες φυσικές πηγές είναι μικρή, λέει ο Hazen.

Για εμπορική χρήση, όμως, η ξυλιτόλη παρασκευάζεται από καλαμπόκι, σημύδες ή γενετικά τροποποιημένα βακτήρια.

Υπενθυμίζεται, τέλος, πως το 2023 ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) προειδοποίησε τους καταναλωτές να αποφεύγουν τα τεχνητά γλυκαντικά για απώλεια βάρους, ζητώντας πρόσθετη έρευνα για τη μακροπρόθεσμη τοξικότητά τους.