- Η κυβέρνηση του Αζερμπαϊτζάν κατηγορείται ότι χρησιμοποιεί τη σύνοδο COP29 για την καταπίεση περιβαλλοντικών ακτιβιστών και πολιτικών αντιπάλων, με οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων να ζητούν επανεξέταση της επιλογής των χωρών που φιλοξενούν τέτοιες συνόδους.
- Ο αριθμός των πολιτικών κρατουμένων στο Αζερμπαϊτζάν έχει φτάσει τους 300, με πολλές συλλήψεις ακτιβιστών και δημοσιογράφων, γεγονός που προκαλεί ανησυχίες για την ελευθερία της έκφρασης και τον ρόλο της κοινωνίας των πολιτών στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
- Αν και ο ΟΗΕ έχει εισαγάγει διατάξεις για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στις COP, οι οργανώσεις προειδοποιούν ότι η διαδικασία φιλοξενίας μπορεί να εξακολουθήσει να επιτρέπει την καταπίεση και τις παραβιάσεις από τις χώρες που έχουν ιστορικό τέτοιων πρακτικών.
Η κυβέρνηση του Αζερμπαϊτζάν χρησιμοποιεί την κορυφαία σύνοδο για το κλίμα (COP29) για να πατάξει τους περιβαλλοντικούς ακτιβιστές και άλλους πολιτικούς αντιπάλους της, καταγγέλλουν οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, σύμφωνα με δημοσίευμα του BBC.
Αυτή είναι η τρίτη συνεχόμενη χρονιά που μια χώρα η οποία φιλοξενεί την COP29 κατηγορείται για καταπίεση και απαγόρευση του νομικού δικαιώματος της διαμαρτυρίας. Το Climate Action Network, μια ομάδα σχεδόν 2.000 περιβαλλοντικών οργανώσεων, είπε στο BBC ότι η προστασία της κοινωνίας των πολιτών είναι ζωτικής σημασίας εάν οι χώρες θέλουν να δουν πρόοδο στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Η κυβέρνηση του Αζερμπαϊτζάν έχει απορρίψει τους ισχυρισμούς αυτούς, δηλώνοντας ότι η κυβέρνηση δεν κρατά πολιτικούς κρατούμενους.
Πολλοί παγκόσμιοι ηγέτες βρίσκονται αυτές τις μέρες στο Αζερμπαϊτζάν προκειμένου να συζητήσουν λύσεις για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. Ωστόσο, οι οργανώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα ζήτησαν να επανεξεταστεί ο τρόπος με τον οποίο επιλέγονται οι χώρες για να φιλοξενήσουν τη σύνοδο κορυφής για το κλίμα μετά από, όπως λένε, ανησυχητική αύξηση του αριθμού των συλλήψεων περιβαλλοντικών ακτιβιστών στο Αζερμπαϊτζάν.
Η Ναταλία Νοζάτζε από τη Διεθνή Αμνηστία είπε στο BBC ότι από τότε που ανακοινώθηκε ότι το Αζερμπαϊτζάν θα φιλοξενήσει την COP29 τον Νοέμβριο, είναι πιο δύσκολο να αντιταχθεί κανείς στην κυβέρνηση.
«Έχουμε δει μια δραματική αύξηση των συλλήψεων και την καταστολή όλων των ζητημάτων που η κυβέρνηση μπορεί να θεωρεί κρίσιμα ή αντίθετα με την πολιτική της ατζέντα», είπε.
Για πρώτη φορά από τις αρχές της δεκαετίας του 2000, ο αριθμός των πολιτικών κρατουμένων – συμπεριλαμβανομένων δημοσιογράφων, περιβαλλοντικών ακτιβιστών και πολιτικών αντιπάλων – έφτασε τους 300, σύμφωνα με την Ενωση για την Ελευθερία των Πολιτικών Κρατούμενων στο Αζερμπαϊτζάν.
Ο Γκουμπάντ Ιμπαντόγλου, ένας 53χρονος καθηγητής από το πανεπιστήμιο του Λονδίνου LSE και ειδικός στους τομείς του πετρελαίου και του φυσικού αερίου του Αζερμπαϊτζάν, συνελήφθη το καλοκαίρι του 2023 με την κατηγορία της οικονομικής απάτης. Πάνω από ένα χρόνο αργότερα παραμένει σε κατ’ οίκον περιορισμό. Το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων χαρακτήρισε τις κατηγορίες εναντίον του «αμφίβολες» και η κόρη του απηύθυνε έκκληση στον πρωθυπουργό του Ηνωμένου Βασιλείου για βοήθεια προκειμένου να απελευθερωθεί ο πατέρας της.
«Νομίζω ότι είναι ένας από τους κανόνες της αυταρχικής κυβέρνησης, η σύλληψη και η κράτηση των ανθρώπων που έχουν τη δύναμη να επηρεάσουν την κοινή γνώμη», είπε ο Ιμπάντογλου στο BBC.
Ο Ανάρ Μαμάντλι συνελήφθη τον Απρίλιο με την κατηγορία της λαθρεμπορίας, δύο μήνες αφότου συνίδρυσε μια οργάνωση που καλούσε την κυβέρνηση του Αζερμπαϊτζάν να κάνει περισσότερα για να ευθυγραμμιστεί με τη συμφωνία του Παρισιού – μια σημαντική διεθνής συνθήκη για τη μείωση των εκπομπών ορυκτών καυσίμων.
Οι περιβαλλοντικοί ακτιβιστές ζητούν από το Αζερμπαϊτζάν να μειώσει την εξάρτησή του από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, τα οποία χρηματοδοτούν περίπου το 60% του προϋπολογισμού της κυβέρνησης.
«Η COP29 – η οποία προοριζόταν να είναι μια ανοιχτή και χωρίς αποκλεισμούς πλατφόρμα δράσης για το κλίμα – διαμορφώνεται σε κάθε άλλο παρά αυτό», είπε στο BBC ένας στενός φίλος του Μαμάντλι.
«Ομάδες της κοινωνίας των πολιτών που θα έπρεπε να διαδραματίσουν κρίσιμο ρόλο στο να λογοδοτήσουν οι κυβερνήσεις έχουν παραγκωνιστεί ή καταπιεστεί», τόνισε.
Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και η Αίγυπτος που φιλοξένησαν προηγούμενες συνόδους κορυφής για το κλίμα της COP αντιμετώπισαν παρόμοιες επικρίσεις για τη μεταχείριση των ομάδων της κοινωνίας των πολιτών.
«Νομίζω ότι είναι μεγάλο λάθος για χώρες -όπως το Αζερμπαϊτζάν ή τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα ή η Αίγυπτος- που παραβιάζουν συστηματικά τα ανθρώπινα δικαιώματα, να επιλέγονται να φιλοξενήσουν τη σύνοδο για το κλίμα», δήλωσε ο δημοσιογράφος και περιβαλλοντολόγος από το Αζερμπαϊτζάν, Εμίν Χουσέινοφ.
Ο ΟΗΕ επιτρέπει στους ακτιβιστές να διαμαρτυρηθούν στην εκάστοτε COP και σύμφωνα με την UNFCCC – το όργανο του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή- «η φετινή Συμφωνία της Χώρας Υποδοχής περιλαμβάνει για πρώτη φορά διατάξεις για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τις οποίες χαιρετίζουμε ως ένα θετικό βήμα μπροστά».
Ωστόσο, ο Τασνίμ Έσοπ, εκτελεστικός διευθυντής του Climate Action Network, διευκρίνησε ότι «ο ΟΗΕ δεν μπορεί να πει στη χώρα υποδοχής τι μπορεί και τι δεν μπορεί να κάνει σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα – αυτή είναι η πρόκληση».
Ο Έσοπ είπε ότι η επίλυση αυτού του ζητήματος είναι κρίσιμη λόγω του ζωτικού ρόλου που διαδραματίζει η κοινωνία των πολιτών στην πρόοδο της ατζέντας για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
«Η κοινωνία των πολιτών έδωσε μάχη για τη δημιουργία ενός ταμείου απωλειών και ζημιών προκειμένου να βοηθήσει τις φτωχότερες χώρες να αντιμετωπίσουν τον αντίκτυπο της κλιματικής αλλαγής, μετά από περισσότερα από 30 χρόνια διαπραγματεύσεων και μαχών», κατέληξε.
Τον Οκτώβριο, μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου καταδίκασαν την «καταστολή» ακτιβιστών, δημοσιογράφων και στελεχών της αντιπολίτευσης του Αζερμπαϊτζάν και δήλωσαν πως οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι ασυμβίβαστες με τη φιλοξενία της COP29.
ΠΗΓΗ: BBC
