- Η νέα ρύθμιση στην αποφυλάκιση θα δίνει τη δυνατότητα στα θύματα ή τους συγγενείς τους να εκφράζουν τις ενστάσεις τους πριν από την απόφαση του Συμβουλίου Πλημμελειοδικών.
- Τα θύματα θα ενημερώνονται για τις αιτήσεις αποφυλάκισης των δραστών και θα μπορούν να καταθέτουν υπομνήματα που θα περιλαμβάνουν πιθανές αντεκδικήσεις ή επανάληψη εγκλημάτων.
- Η ρύθμιση αυτή συνδέεται με την ανάγκη προστασίας των θυμάτων και της κοινωνίας από τον κίνδυνο που ενδέχεται να προκύψει από την αποφυλάκιση των δραστών.
Με αφορμή μια νέα ρύθμιση που έρχεται και αφορά το κομμάτι των αποφυλακίσεων όπου σημαντικό λόγο θα κατέχει πλέον και η πλευρά του θύματος, δηλαδή θα ενημερώνεται το θύμα ή οι συγγενείς του θύματος ότι ο δράστης ζητάει να βγει από τη φυλακή με όρους, μίλησε στο Πρώτο Πρόγραμμα 91,6 και 105,8 και στην εκπομπή «Το GPS της Επικαιρότητας» με τον Θάνο Σιαφάκα, o Γιάννης Μπούγας, Υφυπουργός Δικαιοσύνης.
Συζητώντας με το δημοσιογράφο στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ, ο Υφυπουργός Δικαιοσύνης σημείωσε «Ξέρετε, στη χώρα μας, εδώ και περισσότερο από έναν αιώνα, υπάρχει ο θεσμός της υφ’ όρων απόλυσης, δηλαδή της δυνατότητας να αποφυλακιστεί ο κατηγορούμενος, ο οποίος έχει καταδικαστεί με όρους. Τι συνέβη; Σχετικά πρόσφατα το Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων αναγνώρισε δικαίωμα προσφυγής στα θύματα εγκληματικής ενέργειας σε περίπτωση αποφυλάκισης του κατηγορουμένου, ο οποίος έχει καταδικαστεί για αυτήν την εγκληματική πράξη σε βάρους τους. Άρα, λοιπόν, με βάση τη νομολογία του Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, το θύμα ή η οικογένειά του, οι συγγενείς του, έχουν δυνατότητα προσφυγής στο Δικαστήριο με την αιτίαση της αποφυλάκισης με όρους. Εφόσον λοιπόν, έχει αναγνωριστεί το μείζον, δηλαδή η προσφυγή στο δικαστήριο, εμείς ερχόμαστε τώρα να νομοθετήσουμε τη δυνατότητα των θυμάτων ή των συγγενών των θυμάτων-πριν την απόφαση του Συμβουλίου Πλημμελειοδικών που θα κρίνει αν θα αποφυλακιστεί με όρους ο κατηγορούμενος-να διατυπώσουν τις ενστάσεις ή αντιρρήσεις τους και υπάρχει λόγος να γίνει αυτό. Γιατί; Διότι πολλές φορές ο δράστης, ο οποίος δεν έχει σωφρονιστεί και έχει εκδηλώσει αισθήματα εκδίκησης όχι μόνο κατά του θύματος αλλά κατά και της οικογένειάς του, δηλαδή ενός ευρύτερου κύκλου προσώπων. Επομένως, αυτά πρέπει να ληφθούν υπ’ όψιν από το Συμβούλιο. Και συνδέονται όλα αυτά με μια πρόσφατη ρύθμιση, την οποία κάναμε στο Υπουργείο Δικαιοσύνης, που δώσαμε τη δυνατότητα στο Συμβούλιο να μην εξετάζει μόνο τις τυπικές προϋποθέσεις, δηλαδή την παρέλευση του χρόνου που δικαιούται ο δράστης να υποβάλει αίτηση για υφ’ όρων απόλυση, αλλά και τις ουσιαστικές προϋποθέσεις, μία από τις οποίες είναι αν παρέχονται εχέγγυα σύντομου βίου του δράστη που αποφυλακίζεται με όρους».
Η πλευρά του θύματος θα έχει λόγο στην πιθανότητα αποφυλάκισης του δράστη υπό όρους
Το θύμα ή οι συγγενείς των θυμάτων θα μπορούν με υπόμνημα να παρεμβαίνουν στο δικαστικό συμβούλιο και να καταθέτουν επίσης με υπόμνημα τις ενστάσεις
Η ρύθμιση αυτή είναι σε συνάφεια με τον κίνδυνο αντεκδίκησης ή επανάληψης του εγκλήματος
Και πρόσθεσε «Ναι λοιπόν, με υπόμνημα θα ειδοποιούνται. Και το σχέδιο λέει με κάθε πρόσφορο μέσο. Επομένως, και με ένα email μπορεί να ειδοποιούνται όσοι έχουν παραστεί για την υποστήριξη της κατηγορίας στη δίκη σε βάρος του καταδικασθέντα. Δεν μπορεί ο οποιοσδήποτε από τους συγγενείς (…). Κατά συνέπεια, ο κύκλος των προσώπων να προσδιορίζεται και να υπάρχει ένα προφανές έννομο συμφέρον. Αυτοί λοιπόν, θα έχουν τη δυνατότητα, εφόσον ειδοποιηθούν, να καταθέσουν υπόμνημα, στο οποίο μπορούν να αναφέρουν, ας πούμε, τον κίνδυνο αντεκδίκησης, όπως είπατε, ή την πιθανότητα επανάληψης εγκλημάτων από τον αποφυλακισθέντα δράστη. Με την ευκαιρία της ας πούμε εκ νέου συναναστροφής τους, όταν βρεθούν στο ίδιο περιβάλλον, κοινωνικό. Όλα αυτά λοιπόν, θα μπορούν να τα διατυπώσουν, να τα τεκμηριώσουν στον βαθμό που μπορούν και ασφαλώς οφείλει το Δικαστικό συμβούλιο πριν αποφασίσει ή προκειμένου να αποφασίσει να τα λάβει υπόψιν. Και για να συμπληρώσω την απάντησή μου, έχει τη δυνατότητα, ακόμη και αν αποφασισθεί η αποφυλάκισή του, λόγω των αιτιάσεων ή ενστάσεων που έχουν διατυπώσει όσοι έχουν δικαίωμα να το κάνουν, να μπορεί να επιβάλει-αναγκαίως-περιοριστικούς όρους, δηλαδή να τον αποφυλακίσει, αλλά να βάλει περιοριστικούς όρους, οι οποίοι θα αποτρέψουν την πιθανότητα αντεκδίκησης ή τέλεσης ενός νέου αδικήματος. Η πλευρά του θύματος ασφαλώς, λοιπόν και θα έχει λόγο στην αποφυλάκιση του δράστη».
Θα υπάρξει ρύθμιση σε σχέδιο νόμου που προωθεί η κυβέρνηση και ελπίζουμε να ψηφιστεί το αργότερο μέχρι τις αρχές του 2025
Όσο για το πότε αυτή η ρύθμιση θα ενσωματωθεί στον ποινικό μας νόμο, ο κ. Μπούγας απάντησε «Αυτή τη ρύθμιση θα την περιλάβουμε σε ένα σχέδιο νόμου το οποίο έχουμε ήδη έτοιμο. Αφορά μια νέα δέσμη για την ενδοοικογενειακή βία, μέτρα δηλαδή για την αντιμετώπιση της ενδοοικογενειακής βίας. Αφορά επίσης, και μία ακόμη διάταξη η οποία έχει να κάνει με το ειδικό αδίκημα παρεμπόδισης απονομής δικαιοσύνης, που και αυτό για πρώτη φορά έρχεται να θεσπιστεί στον Ποινικό μας Κώδικα. Ελπίζω τις επόμενες ημέρες να ανέβει σε δημόσια διαβούλευση. Δηλαδή όταν λέω τις επόμενες μέρες, ίσως και εντός της επόμενης εβδομάδας με σκοπό να ψηφιστεί, αν όχι μέχρι το τέλος του ‘24, στις αρχές του 2025. Είναι λοιπόν, μια ρύθμιση πολύ σημαντική. Το σημαντικότερο είναι η απόκρυψη στοιχείων ή η παρεμπόδιση πρόσβασης σε στοιχεία τα οποία είναι κρίσιμα για την πληρότητα μιας δικογραφίας. Όλα αυτά λοιπόν, τα προβλέπουμε (…)».
Τέλος, αναφορικά με τα αυριανά εγκαίνια του μετρό της Θεσσαλονίκης και την καταγγελία του Υφυπουργού υποδομών και μεταφορών, κ. Νίκου Ταχιάου, ότι δέχτηκε απειλές από παράγοντα ΠΑΕ της Θεσσαλονίκης, ότι άτομα θα χαλάσουν τη γιορτή, δηλαδή, το μεγάλο αυτό γεγονός, ο κ. Γιάννης Μπούγας επισήμανε «Εγώ αυτό το οποίο θέλω να επισημάνω είναι ότι ταχύτητα κινήθηκε η δικαιοσύνη και έχουν ληφθεί όλα τα μέτρα για να αποτραπεί οποιοδήποτε τέτοιο φαινόμενο και μια έκνομη ενέργεια. Σε κάθε περίπτωση νομίζω ότι τα αντανακλαστικά λειτούργησαν έγκαιρα και ο υπουργός αμέσως κινήθηκε (…). Και η Δικαιοσύνη επίσης, με άμεση ενέργεια διέταξε αυτά τα οποία όφειλε να κάνει και έχουν ληφθεί από την Αστυνομία μέτρα για να μην διαταραχθεί και να μην σκιάσει αυτή την πολύ μεγάλη ιστορικής σημασίας θα έλεγα, στιγμή για τη Βόρεια Ελλάδα. Ξέρετε, δεν μπορούμε να αποφύγουμε την πιθανότητα κάποιος να συνδέσει ένα μεγάλο γεγονός με τα δικά του μικροσυμφέροντα. Εκείνο όμως, το οποίο οφείλουμε να κάνουμε είναι το να τα αποτρέπουμε. Και δόξα τω Θεώ, έχουμε τους μηχανισμούς που μπορούν να τα αποτρέψουν».