Το είχα επισημάνει εγκαίρως, ότι το επιδοτούμενο πρόγραμμα «Κινούμαι Ηλεκτρικά 3», θα εξαντληθεί πριν την καταληκτική του ημερομηνία, που είναι στις 30 Απριλίου 2025.
Το πρόγραμμα ξεκίνησε τον Αύγουστο του 2020 από την απόφαση της κυβέρνησης να κυκλοφορήσουν «πράσινα» οχήματα, που δε ρυπαίνουν, επιδοτώντας την αγορά ηλεκτρικών αυτοκινήτων, μοτοσυκλετών και ποδηλάτων. Κι εδώ είναι η μια παθογένεια, καθώς τα συμβατικά ποδήλατα δεν ρυπαίνουν, παρά μόνο κουράζουν παραπάνω με την πενταλιά.
Το έργο ανέλαβε το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας με προϋπολογισμό 100 εκατ. ευρώ, για ιδιώτες και εταιρείες, και προέβλεπε την υποβολή αίτησης για αγορά ηλεκτρικού οχήματος, την καταβολή του πλήρους τιμήματος αγοράς, την εξέταση της αίτησης από το Υπουργείο και εκ των υστέρων την επιστροφή του ποσού της επιδότησης.
Το δεύτερο επιδοτούμενο πρόγραμμα, με προϋπολογισμό 50 εκατ. ευρώ έφερε πολύ καλά αποτελέσματα πωλήσεων και ώθησε την αγορά ηλεκτρικών οχημάτων, παρά τις μεγάλες καθυστερήσεις στην εξέταση των αιτήσεων.
Αυτό το πρόβλημα λύθηκε, εν μέρει, περνώντας το έργο στο Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, πριν την ολοκλήρωσή του. Όμως και πάλι παρέμειναν αρκετά τα προβλήματα.
Τώρα, στο πρόγραμμα 3 που εφαρμόζεται με προϋπολογισμό 33 εκατ. ευρώ, ανοιγοκλείνοντας την πλατφόρμα αιτήσεων ουδείς γνωρίζει αν θα μείνουν χρήματα για να επιδοτηθεί. Και είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα, διότι όποιος μπει στην ιστοσελίδα του «Κινούμαι Ηλεκτρικά 3» θα δει ότι από τα 199.825,84 ευρώ, μένουν μόλις 129,85 ευρώ για επιδότηση οχήματος και 188.834,13 ευρώ για επιδότηση ποδηλάτου. Μια ακόμα παθογένεια. Επίσης, απομένουν 10.861,86 για επιχειρήσεις που θέλουν να αποκτήσουν ένα ηλεκτρικό όχημα.
Με τις αιτήσεις να εξετάζονται με πιο γρήγορο ρυθμό, δεσμεύονται ή αποδεσμεύονται χρήματα και μπαίνουν ξανά στο σύστημα, αλλά και πάλι αυτή η διαδικασία είναι σαν το μαρτύριο της σταγόνας.
Η αγορά αυτοκινήτου περιμένει τις αποφάσεις της κυβέρνησης αν θα βρει έξτρα κονδύλι να ενισχύσει το πρόγραμμα 3 και να τονωθεί η αγορά των ηλεκτρικών οχημάτων, όμως η κυβέρνηση, αυτή τη στιγμή, μάλλον έχει άλλα θέματα να λύσει.
Δεδομένου ότι είναι και από τις λίγες κυβερνήσεις στην Ευρώπη που συνεχίζουν, και μάλιστα με γενναίο τρόπο την επιδοματική πολιτική, μη μας φανεί παράξενο αν δεν έχουμε 4ο πρόγραμμα ή αν θα είναι κουτσουρεμένο. Ιδωμεν.
Προς το παρόν μένουμε με τις εξής επισημάνσεις, που αποτελούν και τις παθογένειες του συστήματος από την πρώτη μέρα.
- Γιατί να επιδοτούνται τα ηλεκτρικά ποδήλατα που κατά βάση τα αγόρασαν εύρωστοι χομπίστες και όχι άτομα για να πηγαίνουν πιο εύκολα καθημερινά στη δουλειά τους;
- Γιατί να μην βρεθεί τρόπος ώστε να γίνεται αυτόματα η διαδικασία με την αγορά του ηλεκτρικού να αφαιρείται το ποσό της επιδότησης; Με τις ηλεκτρονικές διασταυρώσεις στοιχείων όλα γίνονται;
- Το να μεταφέρονται αδιάθετα χρήματα από τη μία κατηγορία (ποδήλατα) στην άλλη (οχήματα) είναι μια παθογένεια, όμως δύσκολα αποφεύγεται, εκτός κι αν καταργηθεί η επιδότηση ποδηλάτων.
- Δεν τέθηκαν εισοδηματικά κριτήρια για την απόκτηση ηλεκτρικού οχήματος, εξ αρχής, παρά μόνον ανώτατη τιμή (λιανική τιμή προ φόρων) τα 50.000 ευρώ. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να αγοράσουν πολλοί που είχαν καλή έως πολύ καλή οικονομική κατάσταση ηλεκτρικό όχημα, είτε για πρώτο είτε για δεύτερο στην οικογένεια, καθώς είχαν να καταβάλλουν όλα τα χρήματα, εν αντιθέσει με έναν μισθωτό που ήταν δύσκολο να βρεις 40.000 ή 50.000 μετρητά. Η κυβέρνηση ενώ βάζει εισοδηματικά κριτήρια στα προγράμματα κοινωνικού τουρισμού, για παράδειγμα, σε ένα τέτοιο ζήτημα κράτησε άλλη στάση.
