Παρά την πλούσια φυσική κληρονομιά της, η Ελλάδα δεν έχει καταφέρει μέχρι σήμερα να εντάξει κανένα φυσικό μνημείο στον κατάλογο της UNESCO. Σύμφωνα με την πρόσφατη επισκόπηση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, υπάρχουν σημαντικές αδυναμίες στη διαχείριση των ελληνικών μνημείων πολιτιστικής κληρονομιάς, όπως η έλλειψη κεντρικού φορέα εποπτείας και η απουσία εγκεκριμένων Διαχειριστικών Σχεδίων.
Οι φορείς που καταρτίζουν φακέλους υποψηφιοτήτων συχνά δεν συνεργάζονται με το υπουργείο Πολιτισμού, γεγονός που εμποδίζει την αποτελεσματική προστασία και αξιοποίηση των μνημείων. Η αναγνώριση των μνημείων ως παγκόσμιας κληρονομιάς θα μπορούσε να προσφέρει σημαντικά κοινωνικοοικονομικά οφέλη.
Διαβάστε αναλυτικά παρακάτω:
Τα φυσικά μνημεία αποτελούν απαράμιλλα μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς, ωστόσο, μέχρι σήμερα δεν έχει ενταχθεί κανένα ελληνικό στον σχετικό κατάλογο της Unesco.
Το Ελεγκτικό Συνέδριο στην επισκόπηση «του πλαισίου διαχείρισης και του καθεστώτος χρηματοδότησης των Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς της Unesco στην Ελλάδα», αναφέρει ότι «κανένα ελληνικό φυσικό μνημείο δεν έχει ενταχθεί στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς μέχρι σήμερα, παρά την ύπαρξη ιδιαίτερων περιβαλλοντικών θησαυρών στη χώρα μας».
Σύμφωνα με το Ελεγκτικό Συνέδριο «η επισκόπηση αποσκοπεί στον εντοπισμό αδυναμιών και ελλείψεων του συστήματος διαχείρισης των ελληνικών Μνημείων Πολιτιστικής Κληρονομιάς με σκοπό να συμβάλει στην αποτελεσματικότερη οργάνωση και λειτουργία του για την αξιοποίηση της πολιτιστικής κληρονομιάς της χώρας».
Αναλυτικότερα, το Ελεγκτικό Συνέδριο έκανε οκτώ διαπιστώσεις, οι οποίες είναι οι εξής:
1. Η εφαρμογή των επιστημονικών προτύπων της UNESCO είναι απαραίτητη για τη διατήρηση της Εξέχουσας Οικουμενικής Αξίας των Μνημείων. Η επέκτασή τους σε άλλους πολιτιστικούς χώρους θα λειτουργούσε ευεργετικά.
2. Κανένα ελληνικό φυσικό μνημείο δεν έχει ενταχθεί στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς μέχρι σήμερα, παρά την ύπαρξη ιδιαίτερων περιβαλλοντικών θησαυρών στη χώρα μας.
3. Μόνο τρία από τα δεκαεννέα ελληνικά Μνημεία Πολιτιστικής Κληρονομιάς διαθέτουν εγκεκριμένο Διαχειριστικό Σχέδιο, γεγονός που εμποδίζει την αποτελεσματική προστασία και διαχείρισή τους.
4. Η έλλειψη ενός κεντρικού φορέα εποπτείας, σχεδιασμού, χρηματοδότησης και εκτέλεσης έργων και υποδομών δημιουργεί επικαλύψεις αρμοδιοτήτων.
5. Πολλοί φορείς (Περιφέρειες, Δήμοι) καταρτίζουν φακέλους υποψηφιοτήτων για την ένταξη μνημείων στον κατάλογο πολιτιστικής κληρονομιάς, χωρίς να έχει προηγηθεί ενημέρωση του αρμοδίου υπουργείου Πολιτισμού.
6. Για τη συντήρηση, ανάδειξη και προβολή των μνημείων καθίσταται απολύτως αναγκαία η εξακρίβωση της ορθής διάθεσης των εσόδων από τους αρχαιολογικούς χώρους στην Ελλάδα.
7. Η έλλειψη καταγεγραμμένων διαδικασιών και μηχανισμών παρακολούθησης επηρεάζει αρνητικά τη λειτουργία των αρμόδιων υπηρεσιών.
8. Η αναγνώριση ενός μνημείου ως παγκόσμιας κληρονομιάς προσφέρει σημαντικά κοινωνικοοικονομικά οφέλη, που πρέπει να αξιοποιηθούν από τους φορείς.
