Η Επιτροπή Ανταγωνισμού πραγματοποίησε αιφνιδιαστικούς ελέγχους στις 5 και 6 Μαρτίου σε επιχειρήσεις του κλάδου της ακτοπλοΐας, ερευνώντας πιθανές αντιανταγωνιστικές πρακτικές, όπως συμφωνίες τιμολόγησης και συνεργασίες μεταξύ ανταγωνιστών. Η ακτοπλοΐα είναι κρίσιμη για την ελληνική οικονομία, συνδέοντας 115 κατοικήσιμα νησιά.

Οι έλεγχοι δεν υποδηλώνουν ενοχή των επιχειρήσεων, ενώ η Επιτροπή προγραμματίζει αυστηρές ποινές για τυχόν παραβάσεις. Επιπλέον, προσφέρει πρόγραμμα επιείκειας που μπορεί να μειώσει ή να εξαλείψει ποινές για τις επιχειρήσεις που συνεργάζονται στην έρευνα.

Πιο αναλυτικά:

Η Επιτροπή Ανταγωνισμού διενήργησε στις 5 και 6 Μαρτίου αιφνίδιο επιτόπιο έλεγχο σε επιχειρήσεις δραστηριοποιούμενες στον κλάδο της ακτοπλοΐας και ιδίως στον κλάδο παροχής υπηρεσιών θαλάσσιας μεταφοράς επιβατών, ΙΧ οχημάτων και φορτηγών και σε ενώσεις επιχειρήσεων, αναφορικά με πιθανές αντιανταγωνιστικές οριζόντιες συμπράξεις ή/και ενδεχόμενη απόφαση ένωσης επιχειρήσεων, καθώς και αναφορικά με πιθανή πρόσκληση σε απαγορευμένη σύμπραξη και ανακοίνωση μελλοντικών προθέσεων τιμολόγησης μεταξύ ανταγωνιστών, κατά παράβαση των άρθρων 1 ν. 3959/2011 ή/και 101 ΣΛΕΕ και 1Α ν. 3959/2011 αντιστοίχως.

Η ακτοπλοΐα αποτελεί σημαντικό κλάδο της ελληνικής οικονομίας και το συνδετικό κρίκο μεταξύ της ηπειρωτικής Ελλάδας και του νησιωτικού της πλέγματος. Η ακτοπλοΐα συνδέει 115 κατοικήσιμα νησιά στα οποία ζει το 14,6% του πληθυσμού της χώρας. Από αυτά τα νησιά, μόνο τα 25 διαθέτουν αεροδρόμιο,  ενώ το 85% των εμπορευματικών αναγκών των νησιών και το σύνολο της τροφοδοσίας τους καλύπτονται με τα ακτοπλοϊκά πλοία.

Σημειώνεται ότι η διεξαγωγή ελέγχων γίνεται σε επιχειρήσεις από τις οποίες μπορεί να συλλεχθούν στοιχεία για αντι-ανταγωνιστικές πρακτικές στην ερευνώμενη αγορά και δεν προδικάζει ότι οι επιχειρήσεις έχουν εμπλακεί σε αντι-ανταγωνιστική συμπεριφορά ούτε προδικάζει το αποτέλεσμα της έρευνας.

Νομικό πλαίσιο

Η ΕΑ, θεματοφύλακας της εύρυθμης λειτουργίας της ελεύθερης αγοράς, είναι επιφορτισμένη με την εφαρμογή των κανόνων ανταγωνισμού βάσει του ν. 3959/2011 και των άρθρων 101/102 ΣΛΕΕ.

• Τα άρθρα 1 του ν. 3959/2011 και 101 ΣΛΕΕ απαγορεύουν συμπράξεις μεταξύ επιχειρήσεων (συμφωνίες, αποφάσεις ενώσεων ή εναρμονισμένες πρακτικές) που έχουν ως αντικείμενο ή αποτέλεσμα τον περιορισμό του ανταγωνισμού.
• Το άρθρο 1Α του ν. 3959/2011 απαγορεύει μονομερείς πρακτικές που συνιστούν πρόσκληση σε απαγορευμένη σύμπραξη και ανακοίνωση μελλοντικών προθέσεων τιμολόγησης προϊόντων και υπηρεσιών προς ανταγωνιστές.
• Τα άρθρα 2 του ν. 3959/2011 και 102 ΣΛΕΕ απαγορεύουν την καταχρηστική συμπεριφορά επιχειρήσεων με δεσπόζουσα θέση στην αγορά.

Η ΕΑ επισημαίνει ότι στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της, θα παρεμβαίνει κατά άμεση προτεραιότητα όπου κρίνεται απαραίτητο και θα εξετάζει κάθε σχετική περίπτωση που θα υποπέσει στην αντίληψή της, με την υποβολή καταγγελίας, αίτησης επιείκειας ή ανώνυμων σχετικών πληροφοριών μέσω του ασφαλούς ψηφιακού περιβάλλοντος (whistleblowing) ή άλλως, και θα επιβάλλει αυστηρότατες διοικητικές κυρώσεις στις επιχειρήσεις που τυχόν μετέρχονται αντι-ανταγωνιστικών πρακτικών βάσει των διατάξεων του ν. 3959/2011 και 101/102 ΣΛΕΕ.

Το πρόγραμμα επιείκειας της ΕΑ

Η διαπίστωση συμμετοχής επιχείρησης σε συμφωνίες καρτελικής φύσεως, δηλαδή σε μυστικές συμφωνίες μεταξύ ανταγωνιστών, οι οποίες έχουν ως αντικείμενο τον καθορισμό τιμών ή ποσοτήτων, κατανομή πελατών ή μεριδίων αγοράς, ή βάσει των οποίων λαμβάνει χώρα νόθευση διαγωνισμών, μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικά πρόστιμα από την ΕΑ, σε ποινικές κυρώσεις των υπεύθυνων φυσικών προσώπων και σε αποκλεισμό των εμπλεκόμενων επιχειρήσεων από δημόσιους διαγωνισμούς και συμβάσεις παραχωρήσεων για τρία (3) έτη από την έκδοση της απόφασης.

Η ένταξη στο πρόγραμμα επιείκειας της ΕΑ έχει σημαντικά πλεονεκτήματα για τις επιχειρήσεις, ενώσεις επιχειρήσεων και τα φυσικά πρόσωπα που έχουν εμπλακεί σε τέτοιου είδους συμφωνίες, καθώς με αυτή επιτυγχάνεται:

• Ολική ή μερική απαλλαγή από τα διοικητικά πρόστιμα ή μείωση αυτών,
• Εξάλειψη του αξιοποίνου ή μειωμένη ποινή για τα υπαίτια φυσικά πρόσωπα,
• Πλήρης απαλλαγή της επιχείρησης από κάθε είδους διοικητικές κυρώσεις, και
• Μη αποκλεισμό των επιχειρήσεων από τους δημόσιους διαγωνισμούς ή τις συμβάσεις παραχώρησης.