Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ επέβαλε νέους δασμούς 10% σε εισαγόμενα προϊόντα από σχεδόν 80 χώρες, εξαιρώντας συγκεκριμένα αγαθά όπως πετρέλαιο, φυσικό αέριο και φαρμακευτικά προϊόντα. Οι δασμοί θα είναι διαφορετικοί ανά χώρα, φτάνοντας το 54% για την Κίνα, 20% για την ΕΕ και 46% για το Βιετνάμ.
Ο Τραμπ δικαιολόγησε την απόφαση ως «εθνική έκτακτη ανάγκη» για τη μείωση του αμερικανικού εμπορικού ελλείμματος. Η κίνηση αυτή προκάλεσε αντιδράσεις από διεθνείς οργανισμούς όπως τον ΟΗΕ, ο οποίος προειδοποίησε ότι οι δασμοί θα πλήξουν κυρίως τις φτωχότερες χώρες, ενώ ήδη η Κίνα ανακοίνωσε αντίποινα με επιπλέον δασμούς 34% σε αμερικανικά προϊόντα.
Οι αγορές αντέδρασαν αρνητικά, με απώλειες 6 τρισ. δολαρίων στο αμερικανικό χρηματιστήριο και πτώση στα ευρωπαϊκά και ασιατικά χρηματιστήρια. Ο πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Τράπεζας προειδοποίησε για πιθανή αύξηση πληθωρισμού, μείωση ανάπτυξης και αύξηση της ανεργίας.
Πιο αναλυτικά:
Επιπλέον δασμοί 10% ισχύουν από σήμερα για μεγάλο μέρος των προϊόντων που εισάγονται στις ΗΠΑ από σχεδόν όλο τον κόσμο, μετά την απόφαση του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, που αναμένεται να έχει τεράστιες επιπτώσεις στο παγκόσμιο εμπόριο.
Οι δασμοί αυτοί, από τους οποίους εξαιρούνται κάποια προϊόντα – όπως το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο, ο χρυσός, ο χαλκός, το ασήμι, το παλλάδιο, η ξυλεία για κατασκευές, οι ημιαγωγοί, τα φαρμακευτικά προϊόντα και ορυκτά που δεν υπάρχουν στις ΗΠΑ -, προστίθενται στους ήδη υπάρχοντες.
Οι νέοι δασμοί δεν αφορούν επίσης τον χάλυβα, το αλουμίνιο και τα εισαγόμενα αυτοκίνητα στα οποία έχουν ήδη επιβληθεί δασμοί 25%.
Ο λογαριασμός θα είναι ακόμη μεγαλύτερος από τις 9 Απριλίου για τις χώρες που εξάγουν περισσότερα προϊόντα στις ΗΠΑ από όσα εισάγουν από αυτή.
Οι δασμοί για τις εισαγωγές από την Κίνα θα φτάσουν το 54%, για αυτές από την ΕΕ το 20%, για το Βιετνάμ το 46% και για την Ιαπωνία το 24%.
Σύμφωνα με το επίσημο έγγραφο που παρουσίασε την Παρασκευή η αμερικανική κυβέρνηση, οι νέοι δασμοί αφορούν περίπου 80 χώρες και περιοχές, περιλαμβανομένων των 27 χωρών μελών της ΕΕ.
Οι… πιγκουίνοι γλίτωσαν τους δασμούς
Ωστόσο από τον επίσημο κατάλογο έχουν αφαιρεθεί τα νησιά Χερντ και ΜακΝτόναλντ στην περιοχή της Ανταρκτικής, στα οποία ο Τραμπ είχε ανακοινώσει ότι θα επιβληθούν δασμοί, παρά το γεγονός ότι εκεί ζουν μόνο πιγκουίνοι.
Η Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Εμπόριο και την Ανάπτυξη (UNCTAD) εξέφρασε την Παρασκευή την ανησυχία της καθώς στον αμερικανικό κατάλογο εξακολουθούν να περιλαμβάνονται μερικές από τις πιο φτωχές χώρες του κόσμου.
Η UNCTAD υπογράμμισε ότι οι λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες και τα αναπτυσσόμενα μικρά νησιωτικά κράτη ευθύνονται για το 1,6% και το 0,4% αντίστοιχα του αμερικανικού εμπορικού ελλείμματος.
«Εθνική έκτακτη ανάγκη»
Ο Ντόναλντ Τραμπ δικαιολόγησε την Τετάρτη την απόφασή του για επιβολή επιπλέον δασμών στα εισαγόμενα στις ΗΠΑ προϊόντα, κάνοντας λόγο για «εθνική έκτακτη ανάγκη» να μειωθεί το αμερικανικό έλλειμμα.
Οι δασμολογικοί φραγμοί που ανακοίνωσε ο Ρεπουμπλικάνος θα είναι τόσο υψηλοί, σύμφωνα με τους οικονομολόγους, όσο ήταν αυτοί που είχαν επιβάλει οι ΗΠΑ τη δεκαετία του 1930, μια εποχή που το παγκόσμιο εμπόριο δεν ήταν τόσο ανεπτυγμένο και οι χώρες εξαρτώνταν λιγότερο από την παραγωγή άλλων κρατών.
Το Πεκίνο ήδη απάντησε ανακοινώνοντας την επιβολή από τις 10 Απριλίου επιπλέον δασμών 34% για τα αμερικανικά εισαγόμενα προϊόντα, κλιμακώνοντας τον εμπορικό πόλεμο, ενώ αναμένεται η αντίδραση και άλλων χωρών.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει ακόμη ανακοινώσει τα μέτρα αντιποίνων στους τελωνειακούς δασμούς 20% που αποφάσισε να επιβάλει ο Ντόναλντ Τραμπ, όμως αυτό αναμένεται σύντομα. Ταυτόχρονα, επαναλαμβάνει τη βούλησή της να διεξαγάγει «σοβαρές διαπραγματεύσεις» με την Ουάσιγκτον.
Οι αγορές καταρρέουν
Στο μεταξύ οι αγορές καταρρέουν. Μέσα σε δύο ημέρες χάθηκαν 6 τρισ. δολάρια από το αμερικανικό χρηματιστήριο, ενώ βουτιά έχουν κάνει τα ευρωπαϊκά και τα ασιατικά χρηματιστήρια.
«Οι πολιτικές μου δεν θα αλλάξουν ποτέ», απάντησε ο Τραμπ με ανάρτησή του στο Truth Social γραμμένη όλη με κεφαλαία. «Αυτή είναι μια καλή περίοδος να γίνει κανείς πλούσιος, πιο πλούσιος από ποτέ!!!», πρόσθεσε επίσης με κεφαλαία.
Εξάλλου ο Τραμπ ζήτησε από τον πρόεδρο της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (FED) Ζερόμ Πάουελ να μειώσει τα επιτόκια, εκτιμώντας ότι αυτή είναι «η τέλεια» στιγμή χάρη στις προόδους που έχουν γίνει σε κάποιες τιμές (του πετρελαίου, των αυγών) μετά την επιστροφή του στον Λευκό Οίκο τον Ιανουάριο.
Λίγα λεπτά αργότερα όμως ο Πάουελ παρουσίασε με μελανά χρώματα τις προοπτικές της αμερικανικής οικονομίας μετά τους νέους δασμούς: ενδεχομένως μεγαλύτερος πληθωρισμός, μικρότερη ανάπτυξη και μεγαλύτερη ανεργία.
ΟΗΕ: Η αύξηση των τελωνειακών δασμών «πλήττει τους ευάλωτους και τους φτωχούς»
Η αύξηση των τελωνειακών δασμών σε διεθνές επίπεδο, που πυροδότησε ο Ντόναλντ Τραμπ, θα «πλήξει τους ευάλωτους και τους φτωχούς» πιο σκληρά, κατήγγειλε η Ρεμπέκα Γκρίνσπαν, η γενική γραμματέας της Διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για το Εμπόριο και την Ανάπτυξη (CNUCED στα γαλλικά, UNCTAD στα αγγλικά).
«Είναι ώρα για συνεργασία κι όχι για κλιμάκωση», πρόσθεσε η κυρία Γκρίνσπαν, τονίζοντας πως «οι κανόνες του παγκόσμιου εμπορίου πρέπει να εξελιχτούν για να λαμβάνονται υπόψη οι σημερινές προκλήσεις, αλλά κατά τρόπο που θα βάζει την προβλεψιμότητα και την ανάπτυξη στον πυρήνα του, ώστε να προστατευτούν οι πιο ευάλωτοι».
Από τους σχεδόν 200 εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ, περίπου δέκα είναι αυτοί στους οποίους αντιστοιχεί περί το 90% του εμπορικού ελλείμματός τους, σημείωσε η CNUCED σε ανακοίνωση Τύπου που έδωσε στη δημοσιότητα.
Οι λιγότερο οικονομικά ανεπτυγμένες και οι μικρές νησιωτικές χώρες, στις οποίες αναλογεί αντίστοιχα το 1,6% και το 0,4% του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών εμπορικών συναλλαγών των ΗΠΑ, είναι παρ’ όλ’ αυτά εκείνες που πλήττονται περισσότερο από τους δασμούς που ανακοίνωσε ο Ντόναλντ Τραμπ τη 2η Απριλίου — σε κάποιες περιπτώσεις, είναι πολύ σκληροί, θα επιβληθούν σε πολύ μεγάλο αριθμό χωρών και με βάση μέθοδο υπολογισμού που έχει αφήσει αρκετούς οικονομολόγους άναυδους.
Αυτές οι φτωχές χώρες «δεν θα συμβάλλουν ούτε να ισορροπήσει το (αμερικανικό) εμπορικό έλλειμμα, ούτε να προκύψουν μεγάλα έσοδα», υπογράμμισε η CNUCED.
«Πολλές οικονομίες με χαμηλά έσοδα είναι πλέον αντιμέτωπες με ‘τέλεια καταιγίδα’ επιδεινούμενων εξωτερικών συνθηκών, μη βιώσιμων χρεών και επιβράδυνσης της ανάπτυξης», συνέχισε η υπηρεσία του ΟΗΕ για το εμπόριο και την ανάπτυξη.
Γενικότερα, προειδοποίησε εναντίον των αρνητικών συνέπειών για την παγκόσμια οικονομία.
Σε μια παγκόσμια οικονομία με χαμηλή ανάπτυξη και μεγάλα χρέη, η άνοδος των τελωνειακών δασμών εγείρει κίνδυνο μείωσης των επενδύσεων και των εμπορικών ροών, προσθέτοντας αβεβαιότητα στο ήδη εύθραυστο περιβάλλον», αναφέρει η ανακοίνωση.
«Αυτό μπορεί να υπονομεύσει την εμπιστοσύνη, να επιβραδύνει τις επενδύσεις και να απειλήσει κεκτημένα ως προς την ανάπτυξη, ιδιαίτερα στις πιο ευάλωτες χώρες».
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ- AFP
