Ψηφιακή κάρτα εργασίας: Οι προσωρινές εξαιρέσεις και το σενάριο των συμβάσεων κατα παραγγελία απασχόλησης

Σε εντατικούς ρυθμούς κινείται το Υπουργείο Εργασίας σε συνεχή επικοινωνία με τους εκπροσώπους των εργοδοτών και εργαζομένων για την πλήρη εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας εργασίας στους κλάδους του τουρισμού και της εστίασης.

Υπενθυμίζεται πως η πιλοτική εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας εργασίας στους παραπάνω κλάδους έχει ξεκινήσει νωρίτερα κατά τον τρέχοντα μήνα, ενώ το Υπουργείο Εργασίας έχει ανακοινώσει πως θα τεθεί σε υποχρεωτική εφαρμογή (δηλαδή θα επιβάλλει κυρώσεις στους παραβάτες) από το Φεβρουάριο του 2025.

Αρμόδια στελέχη της κυβέρνησης επισημαίνουν πως από το τρέχον “κύμα” εφαρμογής της ψηφιακής κάρτας εργασίας στον τουρισμό (δηλαδή εκείνο που θα «τρέξει» έως τον ερχόμενο Φεβρουάριο) θα εξαιρεθούν οι μεταφορές (αεροπλάνα, πλοία, κλπ) αλλά και τα ταξιδιωτικά γραφεία. Οι τελευταίοι κλάδοι θα ενταχθούν στο καθεστώς της ψηφιακής κάρτας σε επόμενη φάση.

Κατά τα άλλα, θα εφαρμοστεί υποχρεωτικά μεχρι τον ερχόμενο Φεβρουάριο η ψηφιακή κάρτα σε κάθε φύσεως τουριστικά καταλύματα, δηλαδή ξενοδοχεία, κάμπινγκ, μοτελ κλπ. ακόμα και στα airbnb.

Καθολική εφαρμογή θα είναι η εφαρμογή της κάρτας στην εστίαση (κάτι που θεωρείται από αρμόδιους παράγοντες ως το πιο δύσκολο στοίχημα, μιας και εκτιμάται πως σε αυτόν είναι πιο εκτεταμένη η αδήλωτη εργασία), καθώς θα περιλάβει από καφετέριες μέχρι και κέντρα διασκεδάσεως.

Στο δρόμο, όμως, για την υποχρεωτική εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας εργασίας στον τουρισμό και την εστίαση, το υπουργείο Εργασίας, καθώς θα βρίσκεται σε συνεχή οργανωμένο διάλογο με φορείς των δύο κλάδων (μέσω ενημερωτικών εκδηλώσεων, σεμιναρίων κλπ.) θα είναι ανοιχτό σε παρεμβάσεις λειτουργικής βελτίωσης του συστήματος αυτού, αναφέρουν οι ίδιες πηγές.

Παράλληλα, στο τραπέζι του διαλόγου μεταξύ υπ. Εργασίας – παραγωγικών φορέων στην κατεύθυνση της καλύτερης εφαρμογής της ψηφιακής κάρτας με παράλληλη αντιμετώπιση της ιδιαιτερότητας λειτουργίας κάθε κλάδου (ειδικά της εστίασης, όπου σημειωνονται τα υψηλότερα ποσοστά αδηλωτης απασχόλησης), θα μπορούσε να έλθει το ζήτημα της παραπέρα εξειδίκευσης του μέτρου της «κατά παραγγελίας» (οn demand) εργασίας, σύμφωνα με πηγές του newsit.gr

Υπενθυμίζεται πως η δυνατότητα “κατά παραγγελία” απασχόλησης προβλέπεται στο υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο (νόμος 5053/23, άρθρο 10 περί «ελάχιστης προβλεψιμότητας της εργασίας»), αλλά πρακτικά δεν έχει εφαρμοστεί πλέρια.

Και αυτό γιατί αφενός δεν είχε ενδεχομένως την κατάλληλη λειτουργικότητα που να «κουμπώνει» ειδικά με τον κλάδο της εστίασης και αφετέρου δεν υπήρχε η επιχειρησιακή δυνατότητα από πλευράς του πληροφοριακού συστήματος «Εργάνη» για τις σχετικές απαραίτητες δηλώσεις.

Πιο συγκεκριμένα, εκείνο το οποίο, θα μπορούσε, συμφωνα με ορισμένα σεναρια, να πέσει στο τραπέζι κυβέρνησης – κοινωνικών εταίρων είναι το εξης: Να προβλεφθεί  δυνατότητα υπογραφής συμβάσεων “κατά παραγγελία” εργασίας. Δηλαδή, η συγκεκριμενη μορφή απασχόλησης να μην αφορά μόνο τους υφιστάμενους εργαζομένους μίας επιχείρησης αλλά και άλλους εργαζόμενους εκτός επιχείρησης. Και αυτό υπό τον όρο, βέβαια, της τήρησης των υφιστάμενων ανώτατων ορίων χρόνου συνολικής απασχόλησης κάθε εργαζόμενου, σε ημερήσια και εβδομαδιαία κλίμακα (γενικά και κατά κλάδο ανάλογα με την κλαδική σύμβαση που τον διέπει).

Κάτι τέτοιο θα σήμαινε πως θα μπορούσε μία επιχείρηση εστίασης να προσλάβει ένα εργαζόμενο εκτάκτως πχ για 2 μέρες την εβδομάδα (πχ ένα σαββατοκύριακο, όπου χρειάζεται επιπλέον προσωπικό) και 8 ή 9 ώρες την ημέρα, αλλά σε καμία περίπτωση πάνω από το εβδομαδιαίο ανώτατο όριο που προβλέπει η κλαδική σύμβαση.

Ένα τέτοιο μέτρο σε συνδυασμό με την επιχειρησιακή δυνατότητα καταγραφής αυτού του τύπου της απασχόλησης στο σύστημα «Εργάνη» εκτιμάται από μερίδα των εμπλεκομένων στο διάλογο κυβέρνησης – φορέων πως θα μπορούσε ενδεχομένως να διευκολύνει την εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας και τη μείωση της αδήλωτης εργασίας (και έτσι των εσόδων για εφορία – ταμεία) και παράλληλα την αντιμετώπιση της έλλειψης εργατικού δυναμικού.