Έξι παρεμβάσεις στο συνταξιοδοτικό σχεδιάζει η κυβέρνηση μέχρι τέλος του τρέχοντος έτους. Η πρώτη προβλέπει υπολογισμό των κύριων συντάξεων με βάση νέο δείκτη μισθών, η δεύτερη προβλέπει μείωση της επιβάρυνση από τις εισφορές αλληλεγγύης συνταξιούχων, η τρίτη προβλέπει μείωση των συντάξεων χηρείας.
Η τέταρτη παρέμβαση στις συντάξεις προβλέπει αναγνώριση έως 5 ετών πλασματικής ασφάλισης για όλους τους συνταξιούχους, η πέμπτη αύξηση 2,5% -3% σε όλες τις κύριες συντάξεις και η έκτη έκτακτο επίδομα προσωπικής διαφοράς στους χαμηλοσυνταξιούχους.
1. Υπολογισμός των κύριων συντάξεων με βάση το νέο δείκτη μισθών
Το Υπουργείο Εργασίας ετοιμάζει νέους δείκτες μισθών, ένας εκ των οποίων, δηλαδή εκείνος ο οποίος θα λαμβάνει υπόψη την εξέλιξη των μισθών τόσο στο δημόσιο, όσο και στον ιδιωτικό τομέα θα χρησιμοποιηθεί για τον υπολογισμό των νέων ανταποδοτικών συντάξεων από την 1η Ιανουαρίου 2025 (αντί του γενικού δείκτη τιμών).
2. Μείωση της επιβάρυνσης από τις εισφορές αλληλεγγύης συνταξιούχων
Σε τροχιά αλλαγών βρίσκονται οι εισφορές αλληλεγγύης στις κύριες και επικουρικές συντάξεις, καθώς το Υπουργείο Εργασίας, ετοιμάζει μία νέα αρχιτεκτονική για αυτές από την 1η Ιανουαρίου 2025.
Υψηλόβαθμη πηγή του Υπουργείου, μιλώντας στο newsit.gr, διέψευσε σενάρια τα οποία ήλθαν στο φως της δημοσιότητας περί εξεταζόμενης κατάργησης των εν λόγω εισφορών επί των επικουρικών συντάξεων, ενώ επισήμανε πως εκείνη η αλλαγή, η οποία έχει κλειδώσει είναι η εξής: Μετά από αύξηση στις κύριες συντάξεις, δεν θα υπάρχει μείωση στο τελικό ποσό λόγω της εισφοράς αλληλεγγύης συνταξιούχων.
Σημειώνεται πως μετά το 2023, που δόθηκαν για πρώτη φορά -από το 2010 – αυξήσεις στις κύριες συντάξεις – εμφανίστηκε το φαινόμενο να … μειώνονται συντάξεις λόγω εισφορών αλληλεγγύης, επειδή αυξάνονταν.
Έτσι μία κύρια σύνταξη, επειδή ξεπέρασε -μετά το 2023, λόγω των αυξήσεων – τα 1.400 ευρώ, της επιβαλλόταν εισφορά 3%.
Αυτό είχε ως συνέπεια, να υπόκειται σε έμμεση μείωση, αντί για άμεση αύξηση. Το φαινόμενο αυτό θα εκλείψει από το 2025.
Παράλληλα, αναμένεται ότι καμία σύνταξη δεν θα πέφτει κάτω από το κατώτατο όριο κάθε κλίμακας επιβολής τη εισφοράς, ενώ το Υπουργείο κινείται προς την κατεύθυνση της επιβολής εισφοράς μεταξύ του κατώτατου και ανώτατου άκρου κάθε κλίμακας και όχι από το πρώτο ευρώ.
3. Μείωση συντάξεων χηρείας στον ιδιωτικό τομέα
Μειώσεις στις συντάξεις χηρείας του ΕΦΚΑ σε όσες χήρες εργάζονται ή σε όσες λαμβάνουν δική τους σύνταξη κατά 50% και καμία περικοπή σε όσες χήρες είναι άνεργοι φέρνει η εφαρμογή του νόμου για τον ιδιωτικό τομέα.
Αυτό βρίσκεται στο τραπέζι του Υπουργείου Εργασία σε σχέση με το καθεστώς που θα ισχύσει για τις δικαιούχους συντάξεων χηρείας του ιδιωτικού τομέα στον ΕΦΚΑ, δηλαδή των τέως ταμείων του ΙΚΑ, του ΟΑΕΕ κλπ.
Πιο συνοπτικά, η εφαρμογή του νόμου ανά κατηγορία δικαιούχων σύνταξης χηρείας στον ιδιωτικό τομέα, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, θα λάβει χώρα ως εξής:
- Περικοπή 50% της σύνταξης χηρείας για όσους χήρες εργάζονται
- Περικοπή 50% της σύνταξης χηρείας για όσες χήρες λαμβάνουν δική τους σύνταξης
- Καμία περικοπή της σύνταξης χηρείας για όσες χήρες είναι άνεργες.
Κρίσιμο είναι το μέτωπο της αναδρομικής ή μη ισχύος του νόμου, δηλαδή για το αν θα ισχύσει αναδρομικά από το 2020 (όπως ισχύει για τους συνταξιούχους του Δημοσίου και του ή από φέτος. Φυσικά σε περίπτωση αναδρομικής ισχύος από το 2020, θα τεθεί αντικειμενικά ζήτημα επιστροφής των ποσών των οποίων δεν έπρεπε – βάσει νόμου – να λάβουν οι δικαιούχοι σύνταξης χηρείας την περίοδο 2020 – 2024 (το 50% της σύνταξης χηρείας ως αχρεωστήτως καταβληθέν).
Σε αυτήν την περίπτωση, το επόμενο ζήτημα που θα τεθεί είναι ο τρόπος με τον οποίο θα επιστραφούν τα αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά των συντάξεων χηρείας, δηλαδή αν θα ζητηθούν εφάπαξ, σε δόσεις (πχ 24) ή υπό τη μορφή πακρατήσεων στις νέες, μετά την περικοπή 50% σύνταξη χηρείας.
Ωστόσο, οι ίδιες πηγές, ξεκαθαρίζουν πως από πλευράς πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Εργασίας δεν έχει αποσαφηνισθεί τίποτα σχετικό.
4. Αναγνώριση έως 5 πλασματικών ετών για όλους τους ασφαλισμένους
Την εφαρμογή ενιαίων κανόνων στην αναγνώριση πλασματικών ετών για όλους τους ασφαλισμένους εξετάζει η κυβέρνηση.
Πηγές του newsit.gr στο Υπουργείο Εργασίας επιβεβαιώνουν πληροφορίες σύμφωνα με τις οποίες εξετάζεται να ισχύσουν για όλους η δυνατότητα αναγνώρισης έως και 5 πλασματικών ετών ασφάλισης έναντι 7 ετών που ισχύει για ορισμένες κατηγορίες ασφαλισμένων.
Το μέτρο αυτό θα αφορά όσους έχουν φτάσει στα 62 έτη τους αλλά τους λείπουν έως 5 έτη ασφάλισης προκειμένου να κλείσουν τα 40 έτη τα οποία απαιτούνται για τη συνταξιοδότηση τους, δεδομένου του κανόνα της συνταξιοδότησης στα 62 ηλικιακά έτη τους με 40 έτη ασφάλισης.
Εναλλακτικά, μπορεί να βγει κανείς στη σύνταξη με τουλάχιστον 15 έτη ασφάλισης, αλλά κλείνοντας τα 67 έτη του.
5. Αύξηση όλων των κύριων συντάξεων
Βάσει του ήδη ψηφισθέντος νόμου, όλες οι κύριες συντάξεις θα αυξηθούν από την 1η Ιανουαρίου 2025 με βάση τον πληθωρισμό και την ανάπτυξη του 204.
Με βάση τις έως τώρα προβλέψεις, η αύξηση αυτή θα ανέλθει στο 2,5%-3%.
6. Αλλαγές στις συντάξεις αναπηρίας
Εκείνο το οποίο βρίσκεται στο τραπέζι του Υπουργείου Εργασίας είναι η κατάργηση των εμποδίων για τη συνέχιση της απασχόλησης των συνταξιούχων αναπηρίας. Αυτό σημαίνει πως όσοι συνταξιούχοι με αναπηρία επιθυμούν να εργάζονται, δεν θα πρέπει για να λάβουν την αναπηρική τους σύνταξη να διακόψουν την εργασία τους και να επαναπροσληφθούν, όπως ισχύει σήμερα.
7. Επίδομα προσωπικής διαφοράς
Όπως συνέβη το 2023 και το 2024, το 2025 (συγκεκριμένα κατά τις διακοπές των Χριστουγέννων του 2024), θα δώσει επίδομα προσωπικής διαφοράς στους χαμηλοσυνταξιούχους. Ο λόγος για ένα έκτακτο επίδομα για όσους χαμηλοσυνταξιούχους δεν λάβουν καθόλου ή λάβουν μικρό μέρος της αύξησης 2,5% -3% στις αποδοχές τους από την 1η Ιανουαρίου 2025.
