Τετάρτη, 13 Νοεμβρίου, 2024

Κατασκευαστικός κλάδος: Σημαντικές οι προκλήσεις – Παραμένουν οι θετικές προοπτικές και οι ανοδικές τάσεις

  • Αναμένεται απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας για τον Νέο Οικοδομικό Κανονισμό που επηρεάζει την κατασκευαστική δραστηριότητα
  • Ο κατασκευαστικός κλάδος αντιμετωπίζει εμπόδια όπως το κόστος υλικών, αλλά καταγράφει θετικές επιδόσεις
  • Αυξάνεται η απασχόληση στον κλάδο και θετικές είναι οι προοπτικές, με εντυπωσιακή άνοδο στην ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα

Η αναμενόμενη απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας για την υπόθεση περί αντισυνταγματικότητας διατάξεων του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ) για το ύψος και τον όγκο των κτηρίων θα άρει την αβεβαιότητα σχετικά με το κανονιστικό πλαίσιο που διέπει τον κλάδο, γεγονός που προσδοκάται ότι θα επιδράσει θετικά στην κατασκευαστική δραστηριότητα, εκτιμούν οι αναλυτές της Alpha Bank στο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων του Economic Research της Alpha Bank σε οικονομική ανάλυση με θέμα «H κατασκευαστική δραστηριότητα το 2024».

Όπως επισημαίνουν οι αναλυτές της Alpha Bank, ο κατασκευαστικός κλάδος αντιμετωπίζει σημαντικά εμπόδια, όπως το αυξανόμενο, αν και με φθίνοντα ρυθμό, κόστος των οικοδομικών υλικών που αναλώνονται για την κατασκευή νέων κτηρίων καθώς και το περιβάλλον υψηλών επιτοκίων, το οποίο, μεταξύ άλλων παραγόντων, επηρεάζει αρνητικά τη ζήτηση δανείων για στεγαστικούς σκοπούς.
Παρ’ όλα αυτά, ο κλάδος καταγράφει θετικές επιδόσεις, από τις αρχές του έτους, διατηρώντας την ανοδική πορεία των τελευταίων ετών. Αυτό αντανακλάται σε μία σειρά από δείκτες οικονομικής συγκυρίας, όπως το παραγόμενο προϊόν του κλάδου και η αυξημένη συμμετοχή του στο συνολικό παραγόμενο προϊόν της οικονομίας, η ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα και η απασχόληση.

Θετικές οι προοπτικές

Οι προοπτικές του κλάδου, όπως αντανακλώνται στην πορεία του Δείκτη Επιχειρηματικών Προσδοκιών στις Κατασκευές, διαφαίνονται θετικές, ενώ η αύξηση του αποθέματος διαθέσιμων κατοικιών αποτελεί μία από τις προτεραιότητες της κυβερνητικής πολιτικής για τη διετία 2024-2025, όπως προκύπτει από τις δημοσιονομικές παρεμβάσεις που περιλαμβάνει το Προσχέδιο Προϋπολογισμού 2025.

Η Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία (ΑΠΑ) του κατασκευαστικού κλάδου ακολουθεί ανοδική πορεία από το δεύτερο εξάμηνο του 2017, για να διαμορφωθεί σε 2,1 δισεκ. ευρώ το πρώτο εξάμηνο του 2024 (σε σταθερές τιμές). Σε ετήσια βάση, η ΑΠΑ των κατασκευών κατέγραψε οριακή μείωση κατά 0,9%, η οποία, ωστόσο, αποδίδεται σε επιδράσεις βάσεις (base effects), καθώς το πρώτο εξάμηνο του 2023 είχε σημειώσει σημαντική αύξηση κατά 21,6%. Επιπλέον, η ΑΠΑ των κατασκευών αυξάνεται ταχύτερα από τη συνολική ΑΠΑ, στην πλειονότητα των εξαμήνων από το 2017 και μετά, με αποτέλεσμα η συμμετοχή του παραγόμενου προϊόντος του κλάδου στο συνολικό παραγόμενο προϊόν να αυξηθεί από 1,3% το πρώτο εξάμηνο του 2017, σε 2,4% το πρώτο εξάμηνο του 2024.

Παρά την άνοδο αυτή, το εν λόγω ποσοστό απέχει σημαντικά από το αντίστοιχο του πρώτου εξαμήνου του 2010 (4%), γεγονός που καταδεικνύει τις απώλειες που υπέστη ο κλάδος από την οικονομική κρίση της περασμένης δεκαετίας.

Οι επενδύσεις σε κατασκευές (κατοικίες και λοιπές κατασκευές), οι οποίες καταγράφουν άνοδο από το 2020 και μετά, διαμορφώθηκαν σε 5,3 δισεκ. ευρώ, σημειώνοντας οριακή μείωση κατά 0,8% σε σχέση με το πρώτο εξάμηνο του 2023, όταν είχε καταγραφεί σημαντική αύξηση κατά 21,2%. Παράλληλα, οι επενδύσεις σε κατοικίες μειώθηκαν κατά 10,5% (Η1 2023: +47,1%), ενώ οι επενδύσεις σε λοιπές κατασκευές εκτός κατοικιών αυξήθηκαν κατά 4,9% (Η1 2023: +10%).

Ο εποχικά διορθωμένος Δείκτης Παραγωγής στις Κατασκευές αυξήθηκε κατά 8,6% σε ετήσια βάση το πρώτο εξάμηνο του 2024, καταγράφοντας, μετά την Κροατία και τη Μάλτα, την τρίτη μεγαλύτερη αύξηση μεταξύ των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ-27).
Σημειώνεται ότι και το 2023 ο εν λόγω δείκτης στην Ελλάδα είχε σημειώσει μία από τις μεγαλύτερες αυξήσεις μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ-27 (13,5%). Από τις επιμέρους κατηγορίες που συγκροτούν τον δείκτη, η παραγωγή οικοδομικών έργων (κτηρίων), που αντιστοιχεί κατά κύριο λόγο στις ιδιωτικές κατασκευές και αντιπροσωπεύει το 39% του δείκτη, κατέγραψε άνοδο της τάξης του 8,7% το πρώτο εξάμηνο του έτους, ενώ η παραγωγή έργων πολιτικού μηχανικού, που αφορά στις δημόσιες κατασκευές και αντιπροσωπεύει το 61% του δείκτη, αυξήθηκε κατά 8,4%.

  • Οικοδομική δραστηριότητα και γεωγραφικές περιοχές – Ποιες είναι στην κορυφή

Η ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα, κατά το πρώτο επτάμηνο του 2024, όπως αναφέρεται στην μελέτη της Alpha Bank, αυξήθηκε κατά 20,6% και κατά 12,2% σε ετήσια βάση, σε όρους έκδοσης οικοδομικών αδειών και όγκου (m3) αντίστοιχα, καταγράφοντας εντυπωσιακή άνοδο το χρονικό διάστημα Ιανουαρίου – Απριλίου.

Οι εκδοθείσες άδειες ιδιωτικής οικοδομικής δραστηριότητας ανήλθαν σε 18,6 χιλιάδες, με το 22,1% εξ αυτών να αφορούν στην Περιφέρεια Αττικής και το 13,3% στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας. Οι μεγαλύτερες, ωστόσο, αυξήσεις καταγράφηκαν στις περιφέρειες Ιονίων Νήσων (51,4%) και Ηπείρου (44,4%).

Η ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα σημειώνει σημαντική αύξηση από το 2017. Εξαίρεση αποτέλεσε το 2022, καθώς, μεταξύ άλλων, η αύξηση των τιμών των οικοδομικών υλικών, όπως αυτή αντανακλάται στην άνοδο του Δείκτη Τιμών Υλικών Κατασκευής Νέων Κτηρίων, η οποία είχε ήδη ξεκινήσει από το δεύτερο μισό του 2021 και επιταχύνθηκε το επόμενο έτος, επηρέασε αρνητικά την κατασκευαστική δραστηριότητα. Αξίζει να αναφερθεί ότι από τον Ιούλιο του 2021 μέχρι τον Σεπτέμβριο του τρέχοντος έτους (τελευταία διαθέσιμη παρατήρηση), ο Δείκτης Τιμών Υλικών Κατασκευής Νέων Κτηρίων έχει αυξηθεί σωρευτικά κατά 27,4%. Κατά την ίδια περίοδο, στις δύο βασικότερες κατηγορίες υλικών, των οποίων η από κοινού στάθμιση υπερβαίνει το 44% του δείκτη, που είναι οι κονίες και το έτοιμο σκυρόδεμα, καθώς και τα μεταλλικά υλικά βασικής επεξεργασίας, οι τιμές αυξήθηκαν σωρευτικά κατά 23,3% και 28,3%, αντίστοιχα.

Αυξάνεται η απασχόληση

Η απασχόληση στον κλάδο των κατασκευών αυξήθηκε κατά 14,7%, κατά μέσο όρο, το πρώτο εξάμηνο του 2024, καταγράφοντας τον δεύτερο μεγαλύτερο ρυθμό αύξησης μεταξύ των κλάδων οικονομικής δραστηριότητας. Τούτο συνάδει με την αύξηση κατά 31,7% στις εγγραφές νέων επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον κατασκευαστικό κλάδο κατά το ίδιο χρονικό διάστημα, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία. Mε βάση την Έρευνα Διάρθρωσης Επιχειρήσεων για το 2022 της ΕΛΣΤΑΤ, ο συνολικός αριθμός επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον κατασκευαστικό κλάδο διαμορφώθηκε σε 70,7 χιλιάδες, σημειώνοντας ετήσια αύξηση κατά 5,8%, με το 96,4% εξ αυτών να απασχολούν μέχρι 9 άτομα.

Όσον αφορά στον Δείκτη Επιχειρηματικών Προσδοκιών στις Κατασκευές, παρά την έντονη διακύμανση που καταγράφει, διατηρείται σε θετικό έδαφος από τον Οκτώβριο του 2023 (με εξαίρεση τον Απρίλιο του 2024), σε αντίθεση με την πορεία του αντίστοιχου δείκτη στην πλειονότητα των κρατών-μελών της ΕΕ-27 που βρίσκεται σε αρνητικό έδαφος.
Από τις επιμέρους κατηγορίες που συνθέτουν τον δείκτη επιχειρηματικών προσδοκιών στις κατασκευές, οι προβλέψεις για το επίπεδο εργασιών, αν και αρνητικές, έχουν βελτιωθεί σημαντικά από τις αρχές του έτους, ενώ θετικές παραμένουν οι προβλέψεις για την απασχόληση.

Σε ό,τι αφορά στις επιμέρους κλαδικές κατηγορίες, αξίζει να αναφερθεί η ιδιαίτερα καλή επίδοση του δείκτη επιχειρηματικών προσδοκιών στα οικοδομικά έργα (ιδιωτικές κατασκευές).
Ο εν λόγω δείκτης κινείται σε έντονα θετικό έδαφος το τελευταίο δωδεκάμηνο (Οκτώβριος 2023-Σεπτέμβριος 2024), έχοντας ανέλθει τον Οκτώβριο του περασμένου έτους στο υψηλότερο επίπεδο που έχει καταγραφεί από την έναρξη της χρονοσειράς το 2000. Σημαντικά βελτιωμένες είναι οι εκτιμήσεις των επιχειρηματιών του τομέα τόσο για την τρέχουσα πορεία των εργασιών, όσο και για το πρόγραμμα των εργασιών τους, το επόμενο χρονικό διάστημα.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Δημοφιλή

Κλίμα: Προς νέο ρεκόρ εκπομπών CO2 εξαιτίας της καύσης ορυκτών καυσίμων το 2024,

Οι εκπομπές CO2 από την καύση ορυκτών καυσίμων αναμένεται...

Ο Τραμπ διορίζει την Κρίστι Νόεμ επικεφαλής της Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ

Ο Ντόναλντ Τραμπ διόρισε την Κρίστι Νόεμ, κυβερνήτη της...

Χαμάς: Οι ΗΠΑ είναι συνεργός του Ισραήλ στη γενοκτονία των Παλαιστινίων στη Γάζα

Η Χαμάς κατηγόρησε τις ΗΠΑ ως συνεργό του Ισραήλ...

Χαμός στην Αργεντινή με την Ντεπορτίβο Ριέστρα που χρησιμοποίησε… influencer σε αγώνα

Ο Ίβαν Μπουχατζερούκ, γνωστός ως «Spreen», επιλέχθηκε από την...

ΗΠΑ: Ο Τραμπ θα διορίσει τον Τζον Ράτκλιφ διευθυντή της CIA

Ο Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε την πρόθεσή του να διορίσει...

ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ

ΑΑΔΕ: Ψηφιακά η ακινησία οχημάτων από 15/11 λόγω κλοπής, ανωτέρας βίας και θανάτου ιδιοκτήτη

Από τις 15 Νοεμβρίου, η ακινησία οχημάτων λόγω κλοπής, ανωτέρας βίας ή θανάτου ιδιοκτήτη θα γίνεται ψηφιακά χωρίς την ανάγκη προσκόμισης άδειας και πινακίδων.Η...

Σ. Αναγνωστόπουλος : Έρχονται νέες μειώσεις τιμών σε προϊόντα σούπερ μάρκετ (audio)

Αναμένονται νέες μειώσεις τιμών σε προϊόντα σούπερ μάρκετ, με περίπου 362 κωδικούς να έχουν ήδη ανακοινωθεί, και προσδοκία για περισσότερους τους επόμενους μήνες, λόγω...

ΔΥΠΑ: Ένταξη στο μητρώο επιλέξιμων παρόχων επιδοτούμενης επαγγελματικής κατάρτισης

Ξεκίνησε η υποβολή αιτήσεων για αδειοδοτημένους παρόχους κατάρτισης που θέλουν να ενταχθούν στο νέο μητρώο επιλέξιμων παρόχων επιδοτούμενης συνεχιζόμενης επαγγελματικής κατάρτισης (ΣΕΚ) από τη...

ΑΑΔΕ: Από χθες η αυτόματη έκδοση ΑΦΜ σε παιδιά – Πώς θα ενημερωθείτε

Από χθες, η ΑΑΔΕ ξεκίνησε την αυτόματη χορήγηση ΑΦΜ για ανήλικα παιδιά έως 12 ετών, συμπληρώνοντας την ήδη υπάρχουσα διαδικασία για παιδιά άνω των...

Ευρωπαϊκά χρηματιστήρια: Πτώση σημειώνουν οι μετοχές στο ξεκίνημα των συναλλαγών

Οι ευρωπαϊκές μετοχές σημειώνουν πτώση στο ξεκίνημα των συναλλαγών, επηρεασμένες από τις πολιτικές του νέου προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ.Ο πανευρωπαϊκός δείκτης STOXX 600...

DYPAdvisors: Πού στοχεύει η νέα πρωτοβουλία της ΔΥΠΑ

Η νέα πρωτοβουλία DYPAdvisors της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (ΔΥΠΑ) στοχεύει στην ενίσχυση της συνεργασίας με ελληνικές επιχειρήσεις και στην κάλυψη των αναγκών της αγοράς...

Οργανισμοί Εναλλακτικών Επενδύσεων: Τι είναι και σε ποιους απευθύνονται – Τα επενδυτικά Ταμεία διεθνώς διαχειρίζονται 70 τρισεκ. ευρώ

Οι Οργανισμοί Εναλλακτικών Επενδύσεων (ΟΕΕ) συγκεντρώνουν κεφάλαια για επενδύσεις σε εναλλακτικές μορφές, όπως ακίνητα και hedge funds, προσφέροντας μεγαλύτερη ευελιξία και κίνδυνο σε σύγκριση...

ΕΤΕπ: Εθνική προτεραιότητα η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή

Σχεδόν το 98% των Ελλήνων θεωρεί σημαντική την προσαρμογή στη κλιματική αλλαγή, με το 60% να πιστεύει ότι πρέπει να δοθεί προτεραιότητα σε αυτή...

«Μαγνήτης» τα ελληνικά αμοιβαία κεφάλαια – Στα 21 δισ. ευρώ το ενεργητικό τους αυξημένο κατά 5,3 δισεκ. από τις αρχές του 2024

Το ενεργητικό των ελληνικών αμοιβαίων κεφαλαίων έχει φτάσει τα 21,071 δισ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 5,3 δισ. ευρώ (33,47%) από τις αρχές του 2024, και...

Τα 9 ψηφιακά όπλα του νέου TAXIS – Ατομικός «φάκελος» για κάθε φορολογούμενο, τι θα περιλαμβάνει

Το νέο TAXIS της ΑΑΔΕ θα διαθέτει εννέα ψηφιακές λειτουργικότητες για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, προσφέροντας σε 6,5 εκατομμύρια φορολογούμενους έναν "ψηφιακό φάκελο" με...