- Το Ταμείο Απαναθρακοποίησης Νησιών θα επενδύσει πάνω από 5 δισ. ευρώ σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ηλεκτρικές διασυνδέσεις και υποδομές ύδρευσης, με στόχο τη μείωση των λογαριασμών ρεύματος για τους καταναλωτές.
- Οι επενδύσεις περιλαμβάνουν τη διασύνδεση νησιών, έργα ΑΠΕ και αποθήκευσης ενέργειας, καθώς και υποδομές φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων, με στόχο την ενίσχυση της βιωσιμότητας και της ελκυστικότητας των νησιών.
- Η χρηματοδότηση θα προέλθει και από την πώληση δικαιωμάτων εκπομπής ρύπων, με εκτιμώμενα οφέλη στους καταναλωτές που αγγίζουν τα 3,8 δισ. ευρώ σε βάθος 25ετίας για τα Δωδεκάνησα και το Β. Αιγαίο.
Επενδύσεις άνω των 5 δισεκ. ευρώ σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, ηλεκτρικές διασυνδέσεις και υποδομές ύδρευσης στα νησιά καθώς και ελάφρυνση των λογαριασμών ηλεκτρικής ενέργειας για το σύνολο των καταναλωτών από τον σταδιακό περιορισμό των χρεώσεων για τις Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας θα είναι τα αποτελέσματα της λειτουργίας του Ταμείου Απανθρακοποίησης Νησιών. Η σύμβαση για τη σύσταση του Ταμείου υπεγράφη χθες στη Νάξο, παρουσία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη.
Το Ταμείο περιλαμβάνει κεφάλαια ύψους 1,6 δισεκ. ευρώ τα οποία με τη μόχλευση ιδιωτικών πόρων θα χρηματοδοτήσουν επενδύσεις άνω των 5 δισεκ. ευρώ σε τρεις τομείς:
- Διασυνδέσεις των νησιών του ΒΑ Αιγαίου και των Δωδεκανήσων, που υλοποιεί ο ΑΔΜΗΕ καθώς και μικρότερων νησιών (Κύμη, Πάτμος, Κύθνος, Αμοργός) από τον ΔΕΔΔΗΕ.
- Έργα ΑΠΕ και αποθήκευσης ενέργειας από νοικοκυριά και επιχειρήσεις (φωτοβολταϊκά, μπαταρίες, αντλησιοταμίευση, υπεράκτια αιολικά, ταμιευτήρες για αποθήκευση νερού και παραγωγή ενέργειας). Για τα 6 μεγαλύτερα μη διασυνδεδεμένα νησιά (Ρόδος, Κως, Κάλυμνος, Σάμος, Χίος και Λέσβος) θα προκηρυχθούν το 2025 διαγωνισμοί για εγκατάσταση μονάδων ΑΠΕ σε συνδυασμό με μπαταρίες.
- Υποδομές φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων και κυρίως ηλεκτρικής τροφοδοσίας των μεγάλων πλοίων (cold ironing) που προσεγγίζουν τα λιμάνια των νησιών.
Μιλώντας στην εκδήλωση ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θόδωρος Σκυλακάκης τόνισε ότι για να αντιμετωπιστεί η κλιματική κρίση χρειάζεται άφθονη και φθηνή ενέργεια, στόχος που υπηρετεί το νέο ταμείο, το οποίο επίσης βελτιώνει την ανταγωνιστικότητα των νησιών και της ελληνικής οικονομίας συνολικά. Σημείωσε την πρωτοπορία της Ελλάδας στην πράσινη μετάβαση που σημαίνει ότι το ελληνικό ηλεκτρικό σύστημα λειτουργεί όπως ένα είδος «πειραματόζωου» με υψηλή διείσδυση ΑΠΕ ενώ τόνισε ότι με την ολοκλήρωση των έργων τα ελληνικά νησιά θα είναι από τα ελάχιστα στον κόσμο που θα έχουν το «πράσινο σήμα» με ό,τι σημαίνει αυτό για την ελκυστικότητά τους ως τουριστικού προορισμού. Όπως επισήμανε οι νησιώτες θα διαπιστώνουν το όφελος στην καθημερινότητά τους αλλά και στο λογαριασμό του ηλεκτρικού.
Η υφυπουργός Αλεξάνδρα Σδούκου έκανε λόγο για ένα «μίνι Ταμείο Ανάκαμψης» σημειώνοντας ότι το νέο χρηματοδοτικό εργαλείο δημιουργήθηκε αποκλειστικά για τα ελληνικά νησιά. «Αναβαθμίζουμε, είπε, συνολικά την ποιότητα ζωής των νησιωτών και εκατομμυρίων επισκεπτών». Η ίδια εκτίμησε το όφελος των καταναλωτών από τη μείωση των ΥΚΩ σε 2,2 δισεκ. για τα Δωδεκάνησα και 1,6 δισεκ. από το Β. Αιγαίο σε βάθος 25ετίας, με τις διασυνδέσεις που αναμένεται να ολοκληρωθούν το 2029.
Ο αντιπρόεδρος της ΕΕ Μάρος Σέφκοβιτς εκτίμησε ότι το ποσό που μπορεί να εξασφαλίσει η χώρα μας από την πώληση δικαιωμάτων εκπομπής ρύπων (είναι βασική πηγή χρηματοδότησης του Ταμείου) μπορεί να φθάσει στα 2 δισεκ. ευρώ. Σημείωσε τη σημασία των έργων για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας στα νησιά και τόνισε ότι η ΕΕ αναμένει άμεσα τις προτάσεις για τα έργα που θα ενταχθούν.
Ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων Γιάννης Τσακίρης ανέφερε ότι η συμφωνία αποδεικνύει τη δέσμευση της Ευρώπης αλλά και της Ελλάδας στην πράσινη μετάβαση και αποτελεί ορόσημο για τη συνεργασία της χώρας μας με την ΕΤΕπ η οποία έχει διαθέσει συνολικά 50 δισεκ. ευρώ για πάνω από 400 έργα σε όλη τη χώρα.
Χαιρετισμούς στην εκδήλωση απηύθυναν ο Περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου Γιώργος Χατζημάρκος ο οποίος αναφέρθηκε στο σχέδιο και την πολιτική βούληση του πρωθυπουργού για την υλοποίηση του μεγαλύτερου πλέγματος έργων υποδομής στα νησιά, καθώς και ο Δήμαρχος Νάξου Δημήτρης Λιανός που τόνισε την ανάγκη ισορροπίας ανάμεσα στην οικονομική ανάπτυξη και την περιβαλλοντική προστασία.