- Η Ελλάδα είναι θωρακισμένη από την διακοπή ρωσικού φυσικού αερίου, καθώς προμηθεύεται αέριο μέσω του αγωγού TURK STREAM και του ΤΑΡ, ενώ έχει διαφοροποιήσει τους προμηθευτές της με φορτία LNG από τις ΗΠΑ.
- Παρά την επάρκεια αερίου, υπάρχει ανησυχία για την αύξηση των τιμών ενέργειας, καθώς οι τιμές του φυσικού αερίου έχουν αυξηθεί σημαντικά και οι αποθήκες αερίου στην Ευρώπη αρχίζουν να εξαντλούνται.
- Η κατάσταση ενδέχεται να επιδεινωθεί αν η Σλοβακία σταματήσει να στέλνει ηλεκτρική ενέργεια στην Ουκρανία, με συνέπειες για τις χώρες του νότου, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, που μπορεί να χρειαστεί να αυξήσει τις εξαγωγές ρεύματος και να επηρεάσει τις τιμές λιανικής.
Η κυβέρνηση διαβεβαιώνει πως η Ελλάδα είναι πλήρως θωρακισμένη από τη διακοπή τροφοδοσίας της Κεντρικής Ευρώπης με ρώσικο φυσικό αέριο μέσω της Ουκρανίας, ωστόσο υπάρχει διάχυτη ανησυχία για ενδεχόμενη αύξηση της τιμής του. Κι όλα αυτά ενώ ήδη τα τελευταία τρία χρόνια έχει αλλάξει άρδην ο ενεργειακός χάρτης της Ευρώπης.
Το 2022, η εξάρτηση της Ευρώπης ήταν μεγάλη με το 35% του αερίου να εισάγεται από τη Ρωσία. Σήμερα εισάγεται αέριο από τη Ρωσία σε ποσοστό 8%. Η κεντρική Ευρώπη πλέον δεν παίρνει ούτε ένα κυβικό αερίου από εκεί. Στον χάρτη αποτυπώνονται οι αγωγοί που μετέφεραν το αέριο από τη Ρωσία. Ο Nord Stram δεν υπάρχει πια, ούτε ο μεγάλος αγωγός YAMAL και από 1ης Ιανουαρίου στέγνωσε και ο αγωγός που μετέφερε αέριο μέσω Ουκρανίας για να εξυπηρετήσει χώρες όπως η Σλοβακία, η Πολωνία, η Αυστρία.
Σχετικά με την Ελλάδα, δεν θεωρείται ότι θα υπάρχει πρόβλημα ανεφοδιασμού καθώς η χώρα παίρνει αέριο μέσω του αγωγού TURK STREAM. Επίσης, προμηθεύεται αζέρικο αέριο μέσω του ΤΑΡ, ενώ ηδη έρχονται φορτία LNG στην Ρεβυθούσα από τις ΗΠΑ και αλλού και πρόσφατα ολοκληρώθηκε και η μονάδα FSRU της Αλεξανδρούπολής. Επομένως, επάρκεια υπάρχει γιατί έχει γίνει διαφοροποίηση των προμηθευτών.
Ωσόσο, υπάρχει ανησυχία για το ζήτημα των τιμών. Ο φετινός χειμώνας είναι πιο βαρύς από τον περσινό, οι αποθήκες αερίου για τη θέρμανση των νοικοκυριών της Ευρώπης, αν και ήταν πλήρεις τον Οκτώβριο, έχουν αρχίσει να εξαντλούνται.
Από τις 16 Δεκεμβρίου στο χρηματιστήριο της Ολλανδίας, η τιμή του φυσικού αερίου καταγράφει συνεχείς αυξήσεις από 39,660/ MWh. Σήμερα διατίθεται προς 49.870MWh. Η εξέλιξη αυτή θα επηρεάσει τις τιμές της ενέργειας.
Άλλη μια εξέλιξη που προβληματίζει είναι πως η Σλοβακία, μετά την διακοπή ροής του ρωσικού αερίου μέσω Ουκρανίας, απειλεί πως θα σταματήσει με τη σειρά της να στέλνει ηλεκτρική ενέργεια στην Ουκρανία.
Αυτό ενδέχεται να επιβαρύνει ακόμη περισσότερο τις χώρες του νότου: Ελλάδα, Βουλγαρία, Ρουμανία που θα αναγκαστούν να αυξήσουν τις εξαγωγές ρεύματος, με κίνδυνο να αυξηθούν περαιτέρω οι τιμές λιανικής για τους καταναλωτές, κάτι που έχει συμβεί και στο πρόσφατο παρελθόν.
Αυτές οι τάσεις ενθαρρύνονται από το στρεβλό τρόπο που λειτουργεί η ενιαία ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας. Το ζήτημα αυτό το έχει αναδείξει πολλές φορές η Ελλάδα στα ευρωπαικά όργανα και στην αρχή του έτους αναμένεται να δρομολογηθούν σχετικές διαδικασίες για την εξυγίανση του τρόπου λειτουργίας του χρηματιστηρίου ενέργειας.
Πρεμιέρα για τις χρεώσεις των πράσινων τιμολογίων με τους περισσότερους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας να αφήνουν αμετάβλητες τις τιμές συγκριτικά με τον Δεκέμβριο. Έτσι, η κιλοβατώρα ξεκινά από τα 15,4 λεπτά αλλά οι πελάτες τουλάχιστον τεσσάρων εταιρειών θα κληθούν να πληρώσουν περισσότερα από 18,3 λεπτά ακόμη και 21,1 λεπτά.
Οι πάροχοι εστιάζουν όλο και περισσότερο την εμπορική τους πολιτική στα σταθερά τιμολόγια με χρεώσεις που ξεκινούν από 8,5 λεπτά ανά κιλοβατώρα.
Λίγο χαμηλότερη από το 1,5 λεπτό ανά κιλοβατώρα, αναμένεται η κρατική επιδότηση των κυμαινόμενων οικιακών τιμολογίων.
Από την πλευρά τους, οι επαγγελματίες δεν έχουν λάβει για κανένα μήνα επιδότηση, με το υπουργείο Περιβάλλοντος να διαμηνύει πως όταν βγει η απόφαση για τη στήριξή τους θα έχει αναδρομικό χαρακτήρα.
Την 1η Φεβρουαρίου θα τεθεί σε εφαρμογή το νέο ωράριο για τις μειωμένες χρεώσεις ρεύματος. Θα ισχύει από τις 12 έως τις 3 το μεσημέρι, ενώ η νυχτερινή ζώνη θα εκτείνεται από τις 2 έως τις 5 το πρωί.
Μέσα στο επόμενο διάστημα θα ανακοινωθούν και τα νέα δυναμικά τιμολόγια, κυρίως για τις ενεργοβόρες επιχειρήσεις που διαθέτουν ήδη έξυπνους μετρητές.
Ρεπορτάζ: Κατερίνα Χριστοφιλίδου, Μαρίνα Δεμερτζιάν
