Τρία χρόνια μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, το ΝΑΤΟ αφομοιώνει τα διδάγματα που έχει συγκεντρώσει αλλάζοντας τη στρατηγική του. Στα 5 μαθήματα που παρουσίασε ο βοηθός Γ.Γ. του ΝΑΤΟ για Επιχειρήσεις ανέδειξε τον τρόπο που οι αναδυόμενες τεχνολογίες μπορούν να μεταβάλουν τις συνθήκες επί του πεδίου. Τα διδάγματα για την Ελλάδα.

Του Χρήστου Μαζανίτη

Το ΝΑΤΟ στρέφεται στον συνεχιζόμενο πόλεμο στην Ουκρανία για διδάγματα, καθώς η συμμαχία εργάζεται για να αλλάξει τη στρατηγική της προς τα εμπρός. Ο Τομ Γκόφους, ο βοηθός Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ για Επιχειρήσεις, παρουσίασε πέντε τέτοια μαθήματα κατά τη διάρκεια ενός πάνελ αυτήν την εβδομάδα στο Συμπόσιο Αεροπορικού Πολέμου των Αεροπορικών Δυνάμεων και Διαστημικών Δυνάμεων (AFA) στην Aurora του Κολοράντο.

«Έφτασα στο ΝΑΤΟ ένα μήνα πριν από την εισβολή, οπότε [είχα] ένα κάθισμα στην πρώτη σειρά και παρακολουθούσα το όλο θέμα», είπε ο Γκόφους στο κοινό. «Νομίζω ότι είναι ένα κρίσιμο θέμα».

Πριν από αυτό, ο Goffus, πρώην πιλότος F-15 της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ, υπηρέτησε ως Διευθυντής Πολιτικής στην Επιτροπή Ενόπλων Υπηρεσιών της Γερουσίας των ΗΠΑ, Αναπληρωτής Βοηθός Υπουργός Άμυνας για την Ευρωπαϊκή και Πολιτική του ΝΑΤΟ, Διευθυντής Επιτελείου Εθνικής Ασφάλειας για Στρατηγικές και Ανατολικοευρωπαϊκές Υποθέσεις και Ανώτερος Στρατιωτικός Σύμβουλος για Ευρωπαϊκές και Ευρασιατικές Υποθέσεις στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ.

Πριν αποκαλύψει τα δικά του takeaways, ο Goffus μίλησε για την αξία του δικτύου ακουστικών αισθητήρων της Ουκρανίας για την ανίχνευση σε χαμηλό υψόμετρο drones και πυραύλων κρουζ.

«Ουσιαστικά, η Ουκρανία καλύπτει ολόκληρο το έθνος της, από 1.000 μέτρα και κάτω, με ακουστικούς αισθητήρες για λιγότερο από 50 εκατομμύρια ευρώ (σχεδόν 54 εκατομμύρια δολάρια),» τονίζει ο Γκόφους. «Είναι τρελό αυτό που κάνουν με αυτό».

Αυτό το σύστημα εξετάζεται μεταξύ πολλών πραγμάτων από το νέο κέντρο διδαγμάτων του ΝΑΤΟ, που ονομάζεται Κοινό Κέντρο Εκπαίδευσης και Εκπαίδευσης Ανάλυσης (Joint Analysis Training and Education Center – JATEC) .

«Μόλις ανοίξαμε το κέντρο διδαγμάτων στο Bydgoszcz της Πολωνίας», εξήγησε ο Goffus. «Είναι ο πρώτος οργανισμός που διοικείται από το ΝΑΤΟ και την Ουκρανία. Δεν έχουμε άλλους συνεργάτες που να διευθύνουν έναν οργανισμό σαν αυτόν. Θα είναι υπό την Ανώτατη Συμμαχική Διοίκηση Διδαγμάτων (Suppreme Allied Commander Transformation – SACT ), αλλά θα υπάρχει και ένα πολιτικό στοιχείο σε αυτό. Θα έχω μερικούς από τους ανθρώπους μου εκεί να εργάζονται για τον διοικητή στο πεδίο για την ενότητα της διοίκησης, αλλά αυτό θα είναι το όχημα για περισσότερα από αυτά».

Τα 5 μαθήματα

Στη συνέχεια, ο Γκόφους ανέλυσε πέντε διδάγματα από αυτόν τον πόλεμο.

Μάθημα 1: «Η συλλογική δράση βασίζεται στη βάση της κοινής συνειδητοποίησης και χρειάζεται πραγματική δουλειά για να επιτευχθεί αυτή η κοινή επίγνωση», είπε. «Και σε αντίθεση με το 2014, όπου οι πρεσβευτές μάλωναν, κοιτάζουν φωτογραφίες, λέγοντας, «δείτε ότι οι Ρώσοι είναι στην Κριμαία», και ο επόμενος πρεσβευτής θα έλεγε, «Όχι, αυτό μου φαίνεται σαν 100». Και ως αποτέλεσμα, δεν κάναμε τίποτα επειδή δεν είχαμε κοινή επίγνωση του τι συνέβαινε. Η απάντησή μας το 2022 δεν θα μπορούσε να είναι πιο διαφορετική από την απόκριση του 2014, κυρίως λόγω της κοινής νοημοσύνης μεταξύ των συμμάχων, ειδικά των ΗΠΑ».

Μάθημα 2: «Δεν είναι αυτό που κάνουμε που προκαλεί τον Πούτιν. Είναι αυτό που δεν κάνουμε. Θα έπρεπε να το είχαμε μάθει αυτό το 2014 και… [αυτό μας οδηγεί στο] μάθημα νούμερο τρία».

Μάθημα 3: «Ο Πούτιν δεν είναι στρατηγός. Είναι οπορτουνιστής. Σπρώχνει κάποιες πόρτες και όταν κανείς δεν σπρώχνει πίσω, μπαίνει μέσα. Αυτό που του δίδαξε το 2014 ήταν ότι δεν υπήρχε καμία σημαντική συνέπεια για τη χρήση βίας. Προκάλεσε την εισβολή του Πούτιν το 2022, κατά τη γνώμη μου. Με τα δικά του λόγια, ο Πούτιν πιστεύει ότι «εκτυλίσσεται ένας σοβαρός, ασυμβίβαστος αγώνας για τη διαμόρφωση μιας νέας παγκόσμιας τάξης». Και… [αυτό μας οδηγεί στο] μάθημα νούμερο τέσσερα».

Μάθημα 4: «Είμαστε σε μια στρατηγική αντιπαράθεση. Πιστεύω ότι οι Αυστραλοί φίλοι μας [βλέπουν] την ίδια δυναμική στονXi Jingping στον Ινδο-Ειρηνικό. Ο Πούτιν είπε ρητά ότι θα χρησιμοποιήσει την κρίση και τη σύγκρουση κατά τη διάρκεια της ειρήνης για να κερδίσει τη στρατηγική αντιπαράθεση. Η ειρήνη, η κρίση, η σύγκρουση ήταν μια σειρά, μέρος του μοντέλου μας. Τώρα, είναι ένα φάσμα. Όπως είπε ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Mark Rutte, «δεν βρισκόμαστε σε πόλεμο, αλλά σίγουρα δεν είμαστε ούτε σε ειρήνη».

Μάθημα 5: «Έχουμε θλιβερά μεγάλες υποεπενδύσεις στη διατλαντική αμυντική βιομηχανική μας βάση για να παράγουμε τις δυνατότητες που χρειαζόμαστε με ρυθμό και κλίμακα. Η Ρωσία, με οικονομία 5% όσο το μέγεθος του ΝΑΤΟ, παράγει σε τρεις μήνες πολλά κρίσιμα πυρομαχικά που χρειάζονται 32 σύμμαχοι έναν ολόκληρο χρόνο για να παράγουν. Ξέρω ότι δεν κάνω φίλους μεταξύ της βιομηχανίας αυτή τη στιγμή, αλλά κάτι δεν πάει καλά εδώ και πρέπει να το διορθώσουμε».

Αμυντική βιομηχανία

Όπως επισημαίνει το “The War Zone” ο Γκόφους επεκτάθηκε σε αυτό το τελευταίο μάθημα.

Η αμυντική βιομηχανική βάση «δεν ήταν τόσο σημαντική εδώ και πολύ καιρό», εξήγησε, προσθέτοντας ότι οι ΗΠΑ πρέπει να ενισχύσουν την ικανότητά τους να παράγουν όπλα.

Η Λιθουανία θέλει «να αγοράσει AMRAAMS για το NASAMS της », δήλωσε. «Πέντε χρόνια αναμονή. Μίλησα με τον Βούλγαρο CHOD (Αρχηγός Άμυνας). Θέλουν να αγοράσουν Javelins για τους Strykers τους . Επτά χρόνια αναμονή. Μίλησα με μερικούς από τους μεγάλους συμμάχους που θέλουν να αγοράσουν Patriots. 10 χρόνια αναμονή. Αυτό πρέπει να διορθωθεί».

Είναι ένα πράγμα να παίρνεις μαθήματα. Είναι κάτι εντελώς άλλο να αλλάξει η στρατηγική προσέγγιση της συμμαχίας των 32 Εθνών. Αυτό μπορεί να γίνει περισσότερο μια πρόκληση στον απόηχο των αυξανόμενων σχέσεων του Προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ με τον Ρώσο Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν και των ψυχρών σχέσεων μεταξύ ορισμένων μελών του ΝΑΤΟ και των Ηνωμένων Πολιτειών. Από την άλλη πλευρά, νέες ευκαιρίες για επιτεύγματα σε ορισμένα από αυτά τα θέματα θα μπορούσαν να υπάρξουν στον απόηχο της τρέχουσας θαλασσινής αλλαγής στις διαατλαντικές σχέσεις.

Ανεξάρτητα από αυτό, η Ουκρανία έχει χρησιμεύσει ως τεστ αντοχής για τη συμμαχία και τη στρατιωτική σκέψη και τη βιομηχανική βάση που τη στηρίζει, και είναι σαφές ότι τα κύρια βήματα λαμβάνονται υπόψη από εκείνους που βρίσκονται στην κορυφή της ιεραρχίας διοίκησης του ΝΑΤΟ.

Και η Ελλάδα βρίσκεται σε μία κρίσιμη καμπή. Αυτή του εκσυγχρονισμού των οπλικών συστημάτων των Ενόπλων Δυνάμεών της ταυτόχρονα με την μεγαλύτερη συμμετοχή σε προγράμματα συμπαραγωγής ή και καινοτομίας της εγχώριας βιομηχανίας.

Είναι χαρακτηριστικό ότι η Ουκρανία έχει καταφέρει εν μέσω πολέμου να αναπτύξει το δικό της βιομηχανικό οικοσύστημα παραγωγής drones διαφόρων ρόλων. Παράλληλα, η εγχώρια βιομηχανία της κατάφερε να αξιοποιήσει τα κεφάλαια και την τεχνολογία ώστε να μπορεί να συντηρεί μεγάλο μέρος των δυτικών συστημάτων που της παραδόθηκαν ως βοήθεια.