- Η συνάντηση του πρωθυπουργού Μητσοτάκη με τον πρόεδρο Ερντογάν στη Νέα Υόρκη θεωρήθηκε επιτυχημένη.
- Κύρια θέμα συζήτησης στη συνάντηση ήταν το μεταναστευτικό.
- Υπάρχει άμεση ανάγκη λύσης του προβλήματος της υφαλοκρηπίδας.
- Ο Λιάκουρας επισήμανε τη σημασία της πολιτικής βούλησης για την επίλυση των ζητημάτων.
- Η δήλωση του Υπουργού Εξωτερικών σχετικά με την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας είναι σημαντική.
- Ο Λιάκουρας εκφράζει την άποψη ότι η κυπριακή πλευρά πρέπει να συμμετάσχει στον διάλογο για το Κυπριακό.
Για τη χθεσινή συνάντηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στη Νέα Υόρκη αλλά και την ομιλία Ερντογάν στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ όπου έβαλε σαν θέμα, τόσο Κυπριακό όσο και των θαλασσίων ζωνών μίλησε στο στούντιο του Πρώτου Προγράμματος 91,6 και 105,8 και στην εκπομπή «Ναι, μεν Αλλά» με την Ευαγγελία Μπαλτατζή, ο Πέτρος Λιάκουρας, Καθηγητής Διεθνούς Δικαίου Πανεπιστημίου Πειραιά.
Κληθείς αρχικά να σχολιάσει τη συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν, ανέφερε χαρακτηριστικά το εξής «Ήταν μια επιτυχημένη συνάντηση. Εξάλλου αυτό θα μπορούσε να περιμένει κανείς. Αυτό έγινε. Δεν είχαν να πουν πολλά πράγματα. Αν καταλαβαίνω καλά ένα θέμα το οποίο μονοπώλησε την ολιγόλεπτη-διότι ήταν μόνο 25 λεπτά η συνάντηση, ήταν το θέμα, το μεταναστευτικό. Καλά κάνανε και το συζήτησαν διότι θα είναι ένα θέμα το οποίο θα αφορά και τις δύο χώρες. Και εντάξει, δεν χρειάζεται πάντοτε να συζητάμε μόνο για αποκλειστικές οικονομικές ζώνες και για εναέριους χώρους και όλα αυτά. Έχει θέμα πολύ σημαντικό γιατί αφορά και την ίδια την εικόνα της κάθε χώρας, καθώς επίσης και τους ίδιους τους πολίτες από μία πολύ μεγάλη εισροή προσφύγων, μεταναστών κτλ. Συνεπώς από αυτή την άποψη ήταν πολύ καλό. Επιβεβαιώθηκε το καλό κλίμα το οποίο υπάρχει, τα ήρεμα νερά. Επιβεβαιώθηκε ότι όλο αυτό το διάστημα πάνε καλά».
Ενώ όσον αφορά τον κ. Γεραπετρίτη και τις δηλώσεις του συμπλήρωσε «Πράγματι είπε ότι πήρε εντολή να διερευνήσουν οι δύο υπουργοί Εξωτερικών την πιθανότητα κοινού εδάφους να ξεκινήσουν διαβουλεύσεις, διάλογο και διαπραγματεύσεις; Αυτά βέβαια πάνε με τη σειρά, όπως ξέρετε, γύρω από το θέμα της οριοθέτησης αποκλειστικής οικονομικής ζώνης. Έτσι το λέμε εμείς. Δεν ξέρουμε όμως, τι πραγματικά ειπώθηκε, αλλά υποθέτω ότι κάτι τέτοιο. Αλλά και θαλάσσιες ζώνες να πούμε, οι μόνες θαλάσσιες ζώνες, πρέπει να σας πω, οι οποίες υπόκεινται σε αναγκαστική οριοθέτηση με συμφωνία των μερών, είναι μόνο η υφαλοκρηπίδα (…)». Όσο για το που μας οδηγεί η δήλωση Γεραπετρίτη, αν θα πάμε στο κύριο μενού, ο κ. Λιάκουρας επισήμανε «Αυτό βέβαια είναι μια αισιόδοξη νότα που πιστεύω ότι μπορεί. Ξέρετε για όλα αυτά δεν είναι θέμα ούτε του καιρού, ούτε του Θεού, ούτε κανενός άλλου. Είναι θέμα πολιτικής βούλησης. Θέλουμε να το λύσουμε; Θα πάμε στην πολιτική, θα πάμε με πολιτική βούληση στη λύση. Έχουμε διλήμματα; Έχουμε επιφυλακτικότητα; Δεν θα πάμε. Άρα, είναι θέμα καθαρά πολιτικής βούλησης. Για μένα είναι μια καλή στιγμή. Γιατί το λέω αυτό; Διότι, πάντοτε η Ελλάδα, τα τελευταία χρόνια τουλάχιστον μετά από όλο αυτό τον κυκεώνα αντιδράσεων και κακών σχέσεων με την Τουρκία κτλ με δηλώσεις αντί δηλώσεις, αν αντεγκλήσεις κλπ, μην τα ξεχνάμε όλα αυτά. Σήμερα περνάμε πολύ καλά. Αυτό όμως, το πολύ καλά δεν σημαίνει ότι τα προβλήματα δεν υπάρχουν. Είναι εκεί και περιμένουν. Συνεπώς, το θέμα είναι ότι τώρα δίνεται η κατάλληλη ευκαιρία. Πιστεύω να προχωρήσει (…)».
Εν συνεχεία, αναφορικά πάλι με την δήλωση του Υπουργού Εξωτερικών, ο οποίος είπε ότι οι δύο ηγέτες έδωσαν την εντολή στους υπουργούς Εξωτερικών να διερευνήσουν το κοινό έδαφος, για το κατά πόσο υπάρχουν πρόσφορες συνθήκες για να εκκινήσουν οι συζητήσεις σχετικά με την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και αποκλειστικής οικονομικής Ζώνη αλλά και το πως λοιπόν, συνδέεται αυτή η δήλωση του κ. Γεραπετρίτη με τα όσα είπε ο πρόεδρος Ερντογάν λίγο πριν από την συνάντηση με τον κ. Μητσοτάκη από το βήμα της Γενικής Συνέλευσης για τις θαλάσσιες ζώνες, ο κ. Λιάκουρας κατά τη διάρκεια της συνομιλίας του με τη δημοσιογράφο, τόνισε το εξής μιλώντας στην ΕΡΤ, «Ο Ερντογάν είπε πάρα πολύ ξεκάθαρα τα εξής: Ως θέση της Τουρκίας πια. Δηλαδή τι είπε; Ότι ξέρετε, εμείς θέλουμε να οριοθετήσουμε τις θαλάσσιες ζώνες. Και μιλούσε για το Αιγαίο και χωριστά για την Ανατολική Μεσόγειο. Για το Αιγαίο είπε ότι διασφαλίζοντας όμως την ελεύθερη ναυσιπλοΐα, όπως λέει και την εμπορική διέλευση η οποία γίνεται και εμπορική δραστηριότητα. Αυτό δεν σημαίνει ότι όταν μιλάει για το διεθνές δίκαιο δεν είναι και το δίκαιο της θάλασσας. Δεσμεύεται, είναι μέσα στη λογική του διεθνούς δικαίου, το Δίκαιο της Θάλασσας. Μην το θεωρούμε ότι είναι κάτι διαφορετικό. Ένα το κρατούμενο. Και δεύτερον, όταν λέει διεθνές δίκαιο εννοεί το σύνολο όλων των κανόνων. Τώρα, όταν μιλάει για ναυσιπλοΐα δεν μιλάει ότι μην απαιτήσετε υφαλοκρηπίδα (…). Σημαίνει ότι ελάτε να τα βρούμε αλλά μην επεκτείνετε τόσο πολύ την αιγιαλίτιδα ζώνη σε ορισμένες περιοχές, όπου εκεί μπορούμε κάλλιστα να κάνουμε οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας. Είναι πολύ μείζον αυτό. Δηλαδή πάρα πολλές φορές πρέπει να σκεφτούμε πολύ σημαντικά και να πάρουμε κρίσιμες αποφάσεις, εξηγώντας με λογική τι σημαίνει η κάθε μία θαλάσσια ζώνη. Αυτή τη στιγμή υπάρχει άμεση ανάγκη της λύσης του προβλήματος της υφαλοκρηπίδας, πρέπει να γίνει (…). Άρα, όπως αντιλαμβάνεστε, εδώ έχουμε υποσχεθεί. Αν σήμερα πούμε δεν μας ενδιαφέρει εμάς, εμείς θα κάνουμε μία επέκταση αιγιαλίτιδας ζώνης και τελειώσαμε. Εκεί πρέπει κανείς να αναρωτηθεί ποιες θα είναι οι επιπτώσεις γύρω απ’ όλα αυτά (…)».
Τέλος, κληθείς να σχολιάσει το μείζον θέμα που αφορά το Κυπριακό, ο Καθηγητής Διεθνούς Δικαίου του Πανεπιστημίου Πειραιά, ο κ. Πέτρος Λιάκουρας είπε «Είναι σημαντικό να σημειώσουμε ότι ο Ερντογάν σε όλο αυτό που λέγεται Κυπριακό το έχει χτενίσει πριν το διαβάσει (…) Και αφού έχει κάνει μια εισαγωγή, ζητάει από τα κράτη να κάνουν αναγνώριση. Βέβαια αυτό ήταν ασέβεια να το πεις στα Ηνωμένα Έθνη. Γιατί; Διότι τα Ηνωμένα Έθνη δια του οργάνου της, του κύριου αποφασιστικού οργάνου της, που είναι το Συμβούλιο Ασφαλείας, όχι μόνο έχει ακυρώσει την υπόσταση λέγοντας ότι είναι άκυρη και ανυπόστατη η ανακήρυξη, όχι η υπόσταση. Δηλαδή αν η ανακήρυξη είναι άκυρη και ανυπόστατη, δεν μπορεί να δημιουργήσει τίποτα. Ένα λοιπόν το κρατούμενο. Και δεύτερο κρατούμενο. Τι άλλο έχει πει το ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας του 1983, δύο μέρες μετά την ανακήρυξη 541, ψήφισμα; Ότι καλεί όλα τα κράτη να μην αναγνωρίσουν την (δεσμευτική αυτή εντολή) καμιά άλλη οντότητα στην Κυπριακή Δημοκρατία πέραν της κυπριακής κυβέρνησης. Αυτό ξέρετε τι σημαίνει; Ότι κάθε ένα κράτος το οποίο θα αναγνωρίζει τι κάνει; Παραβιάζει απόφαση ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας. Δηλαδή τι μπορεί να κάνει το Συμβούλιο Ασφαλείας αν θέλει να φτάσει μέχρι εκεί; Να βάζει κυρώσεις σε οποιονδήποτε άλλον αναγνωρίζει γιατί παραβιάζει το ίδιο το ψήφισμα, το οποίο συνιστά διεθνές δίκαιο για το συγκεκριμένο θέμα. Εκεί ναι, πράγματι δεν έπρεπε να το πει (…). Εγώ λοιπόν, θεωρώ ότι στον διάλογο αυτό δεν πρέπει να πει όχι η κυπριακή πλευρά. Εννοώ η κυπριακή κυβέρνηση, δηλαδή η Κυπριακή Δημοκρατία, Χριστοδουλίδης και λοιποί. Πρέπει να πάνε στις συνομιλίες. Και εκεί πράγματι θα προσπαθήσει με κάθε τρόπο να πείσει ότι ο μόνος δρόμος-και βεβαίως πάντοτε με τη λογική της συγκατάθεσης και με τη λογική του συμβιβασμού, γιατί είναι θέμα συμβιβασμών, πάνω σε όλα αυτά και τι μπορεί να γίνει. Δεν μπορεί να πει όχι η ελληνοκυπριακή πλευρά. Διότι, αν πει όχι, η ελληνοκυπριακή πλευρά θα χρεωθεί το ναυάγιο (…). Πιστεύω ότι ο Ερντογάν δεν έχει ακόμη αποφασίσει τι θέλει να κάνει. Δεν ξέρω αν θέλει το Κυπριακό να το διχοτομήσει. Πιστεύω ότι η καλύτερη λύση για τον Ερντογάν είναι να έχει δικαιώματα ισοτιμίας σχεδόν ως κράτος τα κατεχόμενα και βεβαίως να απολαμβάνει όλων αυτών των προνοιών ευνοιών κλπ., όντας ένα κράτος το οποίο θα είναι πάρα πολύ δυνατό και πάρα πολύ πλούσιο χάρη στους Ελληνοκύπριους».
