- Η συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν εξελίχθηκε θετικά, με αναφορά σε ζητήματα του Κυπριακού και των οριοθετήσεων βάσει Διεθνούς Δικαίου.
- Ο Ερντογάν εμφανίστηκε με διαφορετικές θέσεις στον ΟΗΕ για Κυπριακό και Ελληνοτουρκικά, δυναμίτιζοντας τις προσπάθειες επανέναρξης συνομιλιών στο Κυπριακό.
- Η Αθήνα και η Λευκωσία θα απαντήσουν στον Ερντογάν για τις ακραίες θέσεις του, με αισιοδοξία για προχώρηση της διαδικασίας.
- Ο Ερντογάν αναφέρθηκε σε διεθνές δίκαιο και οριοθετήσεις, επιλέγοντας σκληρή στάση στο Κυπριακό και πιο ήπια στα ελληνοτουρκικά.
- Η διαδικασία προσέγγισης απαιτεί αγώνα μεγάλων αποστάσεων και το καλό κλίμα πρέπει να επιβεβαιώνεται στην πράξη.
Σε θετικό κλίμα εξελίχθηκε η συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν, βεβαίως, η ομιλία Ερντογάν στον ΟΗΕ έθεσε μια σειρά από ζητήματα, στο Κυπριακό ήταν ακραίες θέσεις, αναφέρθηκε όμως και στο θέμα των οριοθετήσεων που πρέπει να γίνει – όπως είπε – με βάση το Διεθνές Δίκαιο. Ο Τούρκος πρόεδρος πάντως έδειξε να εμφανίζεται με δύο πρόσωπα στον ΟΗΕ όσον αφορά Κυπριακό και Ελληνοτουρκικά. Αθήνα και Λευκωσία θα απαντήσουν στον Τούρκο πρόεδρο για τα περί αναγνώρισης του ψευδοκράτους, με τις δηλώσεις του Τούρκου προέδρου να δυναμιτίζουν τις προσπάθειες για επανέναρξη των συνομιλιών στο Κυπριακό.
Ο πήχης ήταν αυτός που είδαμε, που είχε τεθεί από την αρχή. Ήταν αυτός που είδαμε, δηλαδή συνέχιση του καλού κλίματος, εντατικοποίηση των συνομιλιών και της συνεργασίας για το μεταναστευτικό, υπό τον φόβο που υπάρχει και στην Ελλάδα βεβαίως, ότι η κλιμάκωση της κρίσης στη Μέση Ανατολή μπορεί να οδηγήσει σε μεγάλες αυξημένες ροές και σε μια ασφυκτική κατάσταση στα ελληνικά σύνορα.
Από εκεί και πέρα, στα μεγάλα θέματα είδαμε τον κύριο Γεραπετρίτη να μας λέει ότι θα διερευνηθούν με τον κ.
Φιντάν το αν φτάνουμε, αν είμαστε κοντά στο σημείο εκείνο που θα σημάνει την έναρξη μιας διαδικασίας συνομιλιών για το θέμα της οριοθέτησης. Το σημείο αυτό νομίζω ότι είναι μακριά ακόμα για λόγους που έχουμε εξηγήσει πολλές φορές.
Το θέμα είναι ότι ο Ερντογάν από το βήμα του ΟΗΕ σε ένα θέμα για τη διχοτόμηση της Κύπρου, για την αναγνώριση του ψευδοκράτους ουσιαστικά που δεν βοηθάει το διάλογο αυτή τη στιγμή.
Ήταν γνωστές οι θέσεις αυτές που εκφράστηκαν από το βήμα του ΟΗΕ από τον κύριο Ερντογάν και θα δοθεί απάντηση και από τον Νίκο Χριστοδουλίδη, ο οποίος μιλάει αυτή την ώρα στον ΟΗΕ στη Γενική Συνέλευση και από τον πρωθυπουργό στην ομιλία του αύριο. Πράγματι, οι θέσεις αυτές του κυρίου Ερντογάν δεν βοηθούν την προσπάθεια του Γκουτιέρες.
Είναι ακραίες θέσεις, δεν είναι όμως νέες, η τουρκική θέση για δύο κράτη και για αναγνώριση του ψευδοκράτους, έχει διαμορφωθεί μετά την πενταμερή, η οποία έγινε στη Γενεύη το 2021.
Τώρα βεβαίως, υπάρχει μια αισιοδοξία από την Αθήνα και τη Λευκωσία να προχωρήσει η διαδικασία αυτή, έστω μια συνάντηση Χριστοδουλίδη – Τατάρ.
Εν πάση περιπτώσει, πάντως, δεν θα είναι η ευθύνη να επιδειχθεί η ευθύνη στη Λευκωσία αν αποτύχει αυτή η προσπάθεια.
Ούτε και αυτή είναι η πρώτη φορά που ο κύριος Ερντογάν αναφέρεται στο διεθνές δίκαιο και τις οριοθετήσεις.
Το έχει κάνει πολλές φορές. Δεν αναφέρεται βεβαίως στο Δίκαιο της Θάλασσας, το οποίο δεν αποδέχεται η Τουρκία.
Κρατάμε και δύο αναφορές μαζί με το διεθνές δίκαιο, η μία ότι πρέπει να προστατεύεται η ναυσιπλοΐα, κάτι που παραπέμπει στη θέση της Τουρκίας για μη επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων στο Αιγαίο και η άλλη αναφορά του ότι η Τουρκία έχει μεγάλη ακτογραμμή στην Ανατολική Μεσόγειο, επομένως έχει κρίσιμο ρόλο σε αυτήν.
Και αυτό παραπέμπει στη γνωστή θέση της Τουρκίας για το Καστελόριζο, αλλά και στη θέση της ότι κανένα έργο δεν μπορεί να γίνει στην περιοχή χωρίς τη συναίνεσή της, χωρίς την έγκρισή της.
Ο κ. Ερντογάν επέλεξε να εμφανιστεί πολύ σκληρός στο Κυπριακό και χωρίς ρητορικές εξάρσεις στα ελληνοτουρκικά, κάτι που θα υπονόμευε βεβαίως και το κλίμα της συνάντησης που είχε λίγα λεπτά αργότερα με τον Έλληνα πρωθυπουργό.
Οι θέσεις του είναι γνωστές και δεδομένες και αυτό εξάλλου είναι το πρόβλημα που έχουμε όλα αυτά τα χρόνια.
Από την άλλη πλευρά, μην ξεχνάμε ότι η διαδικασία προσέγγισης είναι αγώνας μεγάλων αποστάσεων και το καλό κλίμα πρέπει να επιβεβαιώνεται καθημερινά και επί του πεδίου στην πράξη.
Ανάλυση: Νίκος Μελέτης
