- Ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Μαργαρίτης Σχοινάς, δήλωσε ότι δεν βρισκόμαστε μπροστά σε νέα κρίση στο μεταναστευτικό και αναφέρθηκε στην αποτυχία της διπλωματικής Ευρώπης στη διαχείριση του Μεσανατολικού.
- Έχουν τεθεί βάσεις για μια πιο συνολική ρύθμιση του μεταναστευτικού σε ευρωπαϊκό επίπεδο με τη συμφωνία για τη Μετανάστευση και το Άσυλο που πετύχαμε.
- Η Ευρώπη πρέπει να αλλάξει τους κανόνες για τις επιστροφές, προκειμένου να γίνονται πιο τυποποιημένες, απλοποιημένες και γρήγορες.
Δεν είμαστε μπροστά σε μία νέα κρίση στο μεταναστευτικό, τόνισε ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν και Έλληνας Ευρωπαίος Επίτροπος, Μαργαρίτης Σχοινάς, στην εκπομπή «Συνδέσεις» και τους δημοσιογράφους Χριστίνα Βίδου και Κώστα Παπαχλιμίντζο.
«Έχουμε βάλει τις βάσεις για μια πιο συνολική ρύθμιση του μεταναστευτικού σε ευρωπαϊκό επίπεδο με αυτή τη μεγάλη συμφωνία, για το νέο σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο που πετύχαμε. Δυστυχώς το νέο σύμφωνο θα τεθεί σε ισχύ σε δύο χρόνια.Πρέπει να διαχειριστούμε λοιπόν αυτή την ενδιάμεση κατάσταση και να συνεχίσουμε να δουλεύουμε τα κράτη μέλη αλλά και τις χώρες προέλευσης, έτσι ώστε να κρατήσουμε χαμηλά τους ρυθμούς παράνομων μεταναστών.
»Ειδικά τώρα στο θέμα με την Κρήτη που επισημάνατε, έχουμε ένα πρόβλημα στη Λιβύη, το οποίο είναι πολύ πρόσφατο και το οποίο πιστεύω ότι δεν θα κρατήσει. Το πρόβλημα είναι ότι στην πλευρά τη ανατολική, που ελέγχεται από τις δυνάμεις Χαφτάρ, έχουμε ουσιαστικά εκμηδενίσει τις αναχωρήσεις, ενώ στην άλλη πλευρά, τη δυτική της κυβέρνησης, Εκεί έχουμε ακόμα θέματα. Την περασμένη Παρασκευή συναντήθηκα στην Ιταλία, στο G7 υπουργών Μετανάστευσης με τον Λίβυο υπουργό Μετανάστευσης και του επέστησα την προσοχή ότι περιμένουμε άμεση δράση στα σύνορα τα δικά τους. Μου υποσχέθηκε ότι είχαν κάποια προβλήματα διασυνοριακής συνεργασίας με την Αίγυπτο, τα οποία θα τα λύσουν. Θέλω να πιστεύω ότι αυτό που βλέπουμε τώρα στην Κρήτη είναι μια παροδική έξαρση που δεν θα έχει βάθος χρόνου».
Σε άλλο σημείο ο κ. Σχοινάς ανέφερε ότι «η συμφωνία με την Αίγυπτο και η συμφωνία με την Τυνησία αποδίδουν. Έχουμε 60% μειωμένες ροές στον κεντρικό μεσογειακό διάδρομο προς την Ευρώπη σε σχέση με πέρσι. Αποδίδει επίσης η συνεργασία με την Τουρκία στην Ανατολική Μεσόγειο. Έχουμε όμως αυτό το ειδικό θέμα με τη Λιβύη, που έχει να κάνει με τις ιδιαίτερες πολιτικο – διοικητικές συνθήκες που υπάρχουν σε αυτή τη χώρα. Ανάμεσα στις δυνάμεις Χαφτάρ και στην άλλη πλευρά, το οποίο δυστυχώς δεν μπορούμε να το διαχειριστούμε με την ίδια επάρκεια γιατί δεν έχουμε έναν συνομιλητή, έχουμε πολλούς. Και αυτή η διαδικασία θα πάρει λίγο χρόνο, αλλά πιστεύω ότι δεν θα έχουμε μακροπρόθεσμα πρόβλημα».
«Η Ευρώπη δεν έχει πάει καλά στο θέμα των επιστροφών»
Σε σχέση με δημοσίευμα της Καθημερινής για το ότι 14 κράτη – μέλη της ΕΕ ζητούν αλλαγή του κανονισμού που διέπει τις επιστροφές σημείωσε «είναι ο μεγάλος αριθμός των χωρών που συμμετέχουν στη Σένγκεν. Αν δείτε την επιστολή την οποία έχουμε λάβει έχει να κάνει με το εξής: ότι παράλληλα με την εφαρμογή του Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο, η οποία έρχεται σε δύο χρόνια, χρειάζεται να επιταχύνουμε κάποιες διαδικασίες και να τις ξαναδούμε έτσι ώστε να είμαστε πολύ πιο αποτελεσματικοί σε θέματα, ας πούμε επιστροφών. Στις επιστροφές η Ευρώπη παραδοσιακά δεν έχει πάει καλά δηλαδή δεν καταφέρνουμε πάντοτε να στέλνουμε πίσω αυτούς που δεν έχουν λόγο να είναι κάτω από την προστασία της Ένωσης, αν και τον τελευταίο χρόνο έχουμε 32% αύξηση στις επιστροφές. Πρέπει λοιπόν, μας λένε αυτά τα κράτη μέλη και συμφωνώ με αυτή τη διάγνωση, πρέπει να αλλάξουμε τους κανόνες για τις επιστροφές, να γίνονται πολύ πιο τυποποιημένες, πιο απλοποιημένες, πιο γρήγορες, πιο άμεσες αν θέλετε και να ξαναδούμε όλη τη διαδικασία αυτή στα εξωτερικά σύνορα, έτσι ώστε να μην έχουμε μαύρες τρύπες και καθυστερήσεις. Αυτά είναι αιτήματα τα οποία είναι απόλυτα συμβατά με την ευρωπαϊκή πολιτική και είμαι σίγουρος ότι θα αντιμετωπιστούν και στο νέο ευρωπαϊκό πολιτικό κύκλο».
«Κανένας δεν μπορεί να εξαιρέσει τον εαυτό του από το Σύμφωνο Μετανάστευσης»
Για το αν η Γερμανία αμφισβητεί το σύμφωνο μετανάστευσης και εξαιρεί τον εαυτό της ο κ. Σχοινάς απάντησε « Θέλω να είμαι απόλυτα σαφής ότι κανένας δεν θα μπορέσει να εξαιρέσει τον εαυτό του από ότι συμφωνήσαμε συλλογικά ως Ευρωπαϊκή Ένωση στο Σύμφωνο Μετανάστευσης. Αυτό ποια εδράζεται στο κοινοτικό δίκαιο, προικιστεί με κοινοτικούς πόρους και είναι μια έννομη υποχρέωση, σύννομη για όλους. Δεν μπορεί δηλαδή κανένας από μόνος του να βγει έξω από την κοινοτική νομοθεσία. Αυτό είναι σαφές. Επαναλαμβάνω, επειδή έχουμε αυτή τη διετία μέχρι την πλήρη εφαρμογή του συμφώνου θα αναγκαστούμε σε αυτή τη διετία να συνεχίσουμε να δουλεύουμε πυροσβεστικά. Και στη Γερμανία έχουν κάνει αυτούς τους συνοριακούς ελέγχους, οι οποίοι όμως, πρέπει να πω στην πράξη δεν έχουν κλείσει το Σένγκεν, το Σένγκεν συνεχίζει να λειτουργεί. Αυτοί είναι έλεγχοι οι οποίοι πρέπει να είναι παροδικοί, πρέπει να είναι επιλεκτικοί, δεν μπορεί να είναι συστηματικοί και δεν μπορεί να είναι μόνιμοι.
»Οι πρώτες ενδείξεις από τις γερμανικές πρακτικές είναι ότι δεν τινάζουν στον αέρα το Σένγκεν, όπως φοβόμασταν στην αρχή. Το παρακολουθούμε σε άμεσο χρόνο και έχουμε καταστήσει σαφές ότι εδώ το μεταναστευτικό δεν είναι ένας κατάλογος εστιατορίου που μπορείς να παραγγείλεις στο πιάτο που σου αρέσει και να απορρίψεις τα άλλα. Η κοινοτική νομοθεσία εφαρμόζεται από όλους, είτε είσαι μεγάλος είτε είσαι μικρός».
«Η διπλωματική Ευρώπη έχει αποτύχει στη διαχείριση του Μεσανατολικού»
Σε σχέση με τη Μέση Ανατολή και τις εξελίξεις ανέφερε « ζούμε τώρα ένα μάτριξ γεωπολιτικό, το οποίο είναι πολυδιάστατο, έχει πάρα πολλές ψηφίδες. Κάποιες από αυτές έχουν να κάνουν με την Ευρώπη, κάποιες δεν έχουν. Εξηγούμαι και το έχω πει πολλές φορές και δημόσια και στο φίλο μου τον Ζοζέπ Μπορέλ και συνάδελφο,ας ξεκινήσουμε από τη διαπίστωση ότι αυτό που λέμε διπλωματική Ευρώπη έχει αποτύχει στη διαχείριση του Μεσανατολικού. Υπάρχει μια πολυφωνία και πολύ συχνά η πολυφωνία γίνεται κακοφωνία, με τον καθένα να κάνει ό, τι θέλει, να ψηφίζει ό,τι θέλει στον ΟΗΕ, να αδυνατεί να συμφωνήσει γύρω από μερικούς κανόνες κοινής αντιμετώπισης ευρωπαϊκής. Αυτό εμένα με απογοητεύει και νομίζω ότι πρέπει να είναι κάτι που πρέπει να διορθώσουμε συλλογικά Ευρώπη και κράτη μέλη μαζί.
»Η δεύτερη διάσταση όπου η Ευρώπη μπορεί να κάνει τη διαφορά, είναι εκεί που έχουμε στα χέρια μας ενωσιακά εργαλεία κοινοτικού δικαίου. Δίνω μερικά παραδείγματα. Ξέρετε ότι ο κοινοτικός προϋπολογισμός χρηματοδοτεί το στρατό στο Λίβανο. Πληρώνουμε δηλαδή τους μισθούς των στρατιωτικών στον Λίβανο έτσι ώστε ο Λίβανος να έχει μια στοιχειώδη επάρκεια στρατιωτικο – διοικητική. Πληρώνουμε ουσιαστικά όλες τις δομές υποδοχής των πάνω από 2 εκατομμύρια προσφύγων που υπάρχουν στην περιοχή, στο Λίβανο, στο Ιράκ, στη Συρία, στην Ιορδανία. Όλα αυτά κάνουν τη διαφορά. Δίνουμε ανθρωπιστική βοήθεια στους Παλαιστινίους.
»Προσπαθούμε να σταθεροποιήσουμε την περιοχή μέσω των οργάνων των Ηνωμένων Εθνών. Άρα, όταν μιλάμε για την Ευρώπη να ξεχωρίζουμε τι δουλεύει, που είναι τα ενωσιακά εργαλεία, και τι δεν δουλεύει, που είναι η διπλωματική Ευρώπη, που δυστυχώς εμένα με απογοητεύει κάθε φορά που βλέπω αυτό το σήριαλ των ατέλειωτων συνεδριάσεων των υπουργών Εξωτερικών, οι οποίοι τα λένε ο ένας στον άλλον και βγαίνουν από εκεί μόνο για να διαπιστώσουν τη διαφωνία τους, αυτό σημαίνει λιγότερη Ευρώπη, όχι περισσότερο».
«Ελλάδα και Κύπρος πυλώνες σταθερότητας στην περιοχή»
Επιπλέον πρόσθεσε: «Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η Ελλάδα και η Κύπρος μέσα σε αυτό το πολύ ρευστό και ασταθές γεωπολιτικό σκηνικό στην περιοχή, προβάλλουν ως άγκυρες λογικής, ως πυλώνες σταθερότητας. Είναι χώρες της Ευρώπης, της Ευρωζώνης, είναι χώρες που έχουν δομές, που έχουν πόρους, που έχουν κοινοτικές διαδικασίες, και κοινοτικά όργανα να τις βοηθήσουν κτλ. Μερικές φορές παρακολουθώ λίγο την εσωτερική πολιτική διάσταση και διαβάζω τον ελληνικό τύπο και βλέπω ότι η διαπίστωση που έχουμε για την Ελλάδα όταν την βλέπουμε απ’ έξω είναι πολύ πιο θετική από ό,τι έχουν οι Έλληνες για τους Έλληνες. βλέποντας τους εαυτούς μας από μέσα. Είμαστε μια πολύ σταθερή χώρα, όχι απλώς μια χώρα καταφύγιο, ένας μια χώρα προορισμός. Είμαστε μια χώρα που είναι η εσχατιά της Ευρώπης προς την Ανατολή. Είμαστε δηλαδή το αγκωνάρι το δυτικό, εκεί που φτάνουν τα σύνορα της Ευρώπης. Αυτό μας δημιουργεί μόνο κέρδη. Και πιστεύω ότι σιγά σιγά, όσο πιο δύσκολα είναι τα πράγματα στη γειτονιά μας, τόσο πιο πολύ τονίζεται η σιγουριά με την οποία πορευόμαστε».
Για τη συνέχιση της βοήθειας στην Ουκρανία ο Μαργαρίτης Σχοινάς σημείωσε: «Το γεγονός ότι Έλληνας πρωθυπουργός συμμετέχει σε αυτή τη διαδικασία του Ραμστάιν δίνει τον τόνο της σημασίας της χώρας. Είμαστε σε όλα τα σωστά τραπέζια, σε όλα τα μεγάλα τραπέζια ως πρωταγωνιστές, όχι παρακολουθηματικά, πρώτη διαπίστωση. Δεύτερη διαπίστωση για την Ουκρανία, αυτό που συμβάλλει στη ρευστότητα και στην αβεβαιότητα πιστεύω ότι είναι η συγκυρία με τις αμερικανικές εκλογές.
«Οι αμερικανικές εκλογές συμβάλλουν στην αστάθεια στην Ουκρανία»
»Δηλαδή όσο στις Ηνωμένες Πολιτείες δεν έχουμε παγιωμένη την πολιτική ηγεσία μετά τις εκλογές νομίζω -είναι μια προσωπική άποψη- ότι δεν έχουμε πολλά μεγάλα περιθώρια για διευθέτηση. Η διευθέτηση απαιτεί οπωσδήποτε εγγυήσεις από τη Δύση, από το ΝΑΤΟ. Και αυτές οι εγγυήσεις δεν μπορούν να δοθούν αν δεν υπάρχει αποσαφήνιση για το ποιος θα τις δώσει από την Ουάσιγκτον. Αυτές λοιπόν οι διαδικασίες του Ραμστάιν είναι χρήσιμες. Η Ευρώπη συνεχίζει να χρηματοδοτεί την Ουκρανία με περίπου 2 δισεκατομμύρια ευρώ τον μήνα. Το ότι η Ουκρανία συνεχίζει να μάχεται είναι ουσιαστικά αποτέλεσμα του γεγονότος ότι η Ευρώπη συνεχίζει να τη στηρίζει ως κράτος, ως οντότητα. Αυτό θα συνεχίσουμε να το κάνουμε. Αλλά η λογική της διευθέτησης προϋποθέτει και το ξεκαθάρισμα της πολιτικής κατάστασης στις Ηνωμένες Πολιτείες, το οποίο δεν το έχουμε ακόμη».