- Η κυβέρνηση προωθεί τη συνδιαμόρφωση μιας Εθνικής Στρατηγικής Τοπικής και Περιφερειακής Ανάπτυξης σε συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση και τους παραγωγικούς φορείς, με στόχο την ολοκλήρωσή της το καλοκαίρι του 2025.
- Η στρατηγική θα περιλαμβάνει ρεαλιστικά σχέδια για κάθε Περιφερειακή Ενότητα, εστιάζοντας στη βιωμένη τοπική πραγματικότητα και τις αναπτυξιακές δυνατότητες, ενώ θα υπάρχει σημαντική τοπική διαβούλευση για την προσαρμογή των σχεδίων.
- Ειδικό σχέδιο για την Ορεινότητα θα αναπτυχθεί για την άρση περιφερειακών ανισοτήτων, με στόχο τη δημογραφική και οικονομική αναστροφή των ορεινών περιοχών, αξιοποιώντας όλους τους διαθέσιμους πόρους και τη δημιουργία τοπικών ομάδων υψηλής απόδοσης.
Την συνδιαμόρφωση – με την Τοπική Αυτοδιοίκηση και τους παραγωγικούς φορείς – μιας συνεκτικής Εθνικής Στρατηγικής Τοπικής και Περιφερειακής Ανάπτυξης, προωθεί η κυβέρνηση, σύμφωνα με τα όσα είπε ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ, Θανάσης Κοντογεώργης, ενημερώνοντας την υποεπιτροπή Ορεινών Περιοχών της Βουλής. Όπως ανακοίνωσε ο κ. Κοντογεώργης, στόχος είναι, η στρατηγική αυτή να έχει οριστικοποηθεί το καλοκαίρι του 2025.
“Θα εμπεριέχει ένα ρεαλιστικό σχέδιο για κάθε Περιφερειακή Ενότητα, πάνω στο οποίο θα έχει συμφωνηθεί η αναπτυξιακή κατεύθυνση και προτεραιοποίηση των πόρων” είπε και επισήμανε ότι στη διαδικασία αυτή, που ήδη έχει ξεκινήσει, σκοπός είναι η συνένωση πόρων και δυνάμεων για την κατάρτιση σχεδίων που θα λαμβάνουν υπόψη τη βιωμένη τοπική πραγματικότητα, τις αναπτυξιακές δυνατότητες κάθε περιοχής, τον πληθυσμό την προοπτική και τις ανάγκες του, αλλά και τα διαθέσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία”.
Εξήγησε ότι επελέγη αυτή η χρονική στιγμή, διότι υπάρχει ένα παράθυρο ευκαιρίας για τα χρηματοδοτικά εργαλεία που έχουν ενεργοποιηθεί ή σχεδιάζονται να ενεργοποιηθούν στο μέλλον.
Από τη πλευρά της η κυβέρνηση συμβάλλει όπως ανέφερε ο κ. Κοντογεώργης:
- συντονίζοντας και κινητοποιώντας τα υπουργεία να λειτουργήσουν περισσότερο με την περιφερειακή οπτική αλλά και να επιταχύνουν εκεί που πρέπει,
- συγκεντρώνοντας όλα τα διαθέσιμα επίσημα στοιχεία που αποτυπώνουν την τρέχουσα κατάσταση κάθε Περιφέρειας, Περιφερειακής Ενότητας ή και δήμου και
- διαμορφώνοντας υπερτοπικά σχέδια για περιοχές με κοινά προβλήματα, όπως οι ορεινές και απομακρυσμένες, για εθνικά ζητήματα όπως το δημογραφικό και η διαχείριση των νερών και οι αστικές υποδομές, η πρωτοβάθμια υγεία και οι κοινωνικές υποδομές, ειδικές πολιτικές για την προστασία και ανάπτυξη του ανθρώπινου κεφαλαίου και τα ειδικά σχέδια ανασυγκρότησης περιοχών που επλήγησαν από καταστροφικά συμβάντα.
Όπως προσέθεσε ο αρμόδιος υφυπουργός, κεντρικό στοιχείο της διαδικασίας είναι η τοπική διαβούλευση, καθώς τα οικονομικά και κοινωνικά σχέδια που καταρτίζονται μακριά από το πεδίο εφαρμογής, ιστορικά έχουν δείξει μικρό βαθμό επιτυχίας. Τώρα, υπογράμμισε, “συζητάμε σε αρκετούς κύκλους διαβούλευσης σε κάθε Περιφερειακή Ενότητα, για όλα τα προβλήματα που τους απασχολούν, για τα αναπτυξιακά εμπόδια που καταγράφουν αλλά και για το μέλλον κάθε τόπου.
Αξιολογούμε τα έργα που γίνονται και ξανασταθμίζουμε όσα πρέπει να γίνουν, ώστε να παραχθεί ένα ισόρροπο αποτέλεσμα στο εσωτερικό κάθε Περιφέρειας και ΠΕ. Έτσι θεωρούμε ότι θα συνδιαμορφώσουμε κάτι δυναμικό και πιο δίκαιο: ένα εξειδικευμένο σχέδιο ανάπτυξης κάθε τόπου, ανάλογα με τα ιδιαίτερα πλεονεκτήματά του και, προπαντός, συμβατό με την τοπική κοινωνία και οικονομία. Κατά τη διαδικασία, παρουσιάζουμε προσχέδια και σε ευρύτερο κύκλο εκπροσώπων με επί τόπου επισκέψεις κυβερνητικών κλιμακίων και παρουσιάσεις των τοπικών σχεδίων, αφού ακουστεί πρώτα η τοπική κοινωνία” .
Ο κ. Κοντογεώργης, προσέθεσε ότι σε άμεση σχέση με το περιφερειακό εγχείρημα, είναι και το υπό σχεδιασμό, ειδικό σχέδιο για την Ορεινότητα. Ειδικά για τις ορεινές περιοχές, η υλοποίηση του στρατηγικού σχεδίου ορεινότητας συνιστά μια από τις βασικές συνιστώσες άρσης των περιφερειακών ανισοτήτων, με βιώσιμη, αναπτυξιακή πολιτική, που απαντά στις απαιτήσεις βελτίωσης της παραγωγής εθνικού ΑΕΠ από το σύνολο της χώρας. Στο πλαίσιο αυτό, υπογράμμισε ότι γίνεται ταξινόμηση των ορεινών κοινοτήτων, σε όσες μπορεί να είναι και μικρές κωμοπόλεις με συγκριτικά πλεονεκτήματα (ανεπτυγμένα ή δυνητικά) και αναπτύσσονται ειδικές πολιτικές και δράσεις, καθώς και σε ορεινές κοινότητες – δορυφόρους, όπου ο στόχος είναι η διασφάλιση συνθηκών αξιοπρεπούς διαβίωσης, αλλά και ενίσχυσης της τοπικής ανάπτυξης.
Με το σχέδιο, ο αρμόδιος υφυπουργός σημείωσε ότι επιδιώκεται:
- Η αναστροφή της καθοδικής πορείας δημογραφικών και οικονομικών εξελίξεων ορεινών περιοχών με μέγιστη αξιοποίηση και συμπληρωματικότητα κάθε διαθέσιμου πόρου, ώστε “να γίνουν περισσότερα με λιγότερα”.
- Η σταδιακή δημιουργία τοπικών ομάδων υψηλής απόδοσης, για την επιτυχή υλοποίηση και διαχείριση των δράσεων σε βάθος χρόνου.
Ήδη, όπως ενημέρωσε, το υπουργείο Εσωτερικών έχει συστήσει και συγκροτήσει σχετική επιτροπή στο πλαίσιο του νέου Κώδικα.
“Έχουν ήδη καταγραφεί πολλά ζητήματα και πιο συχνά στις συζητήσεις έρχονται το δημογραφικό, η διαχείριση των υδάτων και η συνδεσιμότητα. Μία όψη της διασύνδεσης είναι και η ψηφιακότητα, που είναι απαραίτητο εργαλείο για την οικονομική και κοινωνική ζωή και αντισταθμίζει πολλά σημεία στα οποία οι απομακρυσμένες κοινότητες δεν έχουν άμεση πρόσβαση, από οικονομικές και διοικητικές υπηρεσίες μέχρι τηλεϊατρική. Επίσης, οι τοπικές οικονομίες, αν και μικρές, δεν έχουν εξαντλήσει όλες τους τις δυνατότητες, ούτε παραδείγματος χάριν στον τουρισμό, ούτε στην αγροτική παραγωγή.
Υπάρχουν εργαλεία υποβοήθησης που πολλοί δήμαρχοι γνωρίζουν, μελετάμε και έναν συνολικότερο σχεδιασμό και τον συντονισμό τους, και κυρίως την ενίσχυση στην ωρίμανση ομοειδών έργων, με τη βοήθεια και της ειδικής μονάδας συμβάσεων στρατηγικής σημασίας του ΤΑΙΠΕΔ, που αποκτά πλέον και περιφερειακό χαρακτήρα” ανέφερε συγκριμένα ο κ. Κοντογεώργης. Κατέληξε δε, κάνοντας ειδική μνεία στην προστασία και αξιοποίηση του περιβάλλοντος σε συνθήκες κλιματικής αλλαγής και κρίσης, όπως και στο πολιτιστικό απόθεμα.
