Αντισυμβατικός και outsider, συγχρόνως σταρ πρώτης γραμμής, άφθαρτο εφηβικό είδωλο αλλά και γοητευτικός αντιήρωας σε σκοτεινούς και τολμηρούς ρόλους, ο πολυσχιδής και αγαπημένος Ματ Ντίλον, ένας από τους σπουδαιότερους ηθοποιούς του σύγχρονου αμερικανικού σινεμά, θα τιμήσει με την παρουσία του το φετινό Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Ο καταξιωμένος ηθοποιός θα βρεθεί στη Θεσσαλονίκη για να παρουσιάσει τη νέα ταινία στην οποία πρωταγωνιστεί με τίτλο Την έλεγαν Μαρία (Being Maria, 2024), σε σκηνοθεσία της Ζεσικά Παλούντ. Η προβολή της ταινίας, που έχει στο επίκεντρό της τη βασανισμένη ζωή της Μαρία Σνάιντερ, με τον Ματ Ντίλον να υποδύεται με συγκλονιστικό τρόπο τον Μάρλον Μπράντο, θα πραγματοποιηθεί την Κυριακή 3 Οκτωβρίου, στο Ολύμπιον. Επιπλέον, ο Ματ Ντίλον θα βραβευτεί με τον τιμητικό Χρυσό Αλέξανδρο του Φεστιβάλ τη Δευτέρα 4 Νοεμβρίου, στο Ολύμπιον, στην προβολή της ταινίας Πόλη των φαντασμάτων (City of Ghosts, 2002), η οποία σηματοδότησε το ντεμπούτο του ως σκηνοθέτη και σεναριογράφου, εισπράττοντας θερμή υποδοχή από την κριτική και το κοινό.
Η παρουσία του Ματ Ντίλον, στο φετινό πρόγραμμα του 65ου ΦΚΘ δεν εξαντλείται στα παραπάνω, καθώς πρωταγωνιστεί και στην ταινία Interfears (2023) του Γέσπερ Γιουστ, μια ευρηματική χαρτογράφηση του μυαλού ενός ηθοποιού, η οποία θα προβληθεί με τη μορφή οπτικής εγκατάστασης για ολόκληρη τη διάρκεια του Φεστιβάλ στο MOMus-Πειραματικό Κέντρο Τεχνών (Αποθήκη Β1-Λιμάνι Θεσσαλονίκης), στο πλαίσιο του αφιερώματος που φιλοξενεί το 65ο ΦΚΘ στον πολυσχιδή δανό καλλιτέχνη. Ο Ματ Ντίλον θα παρευρεθεί στα εγκαίνια της οπτικής εγκατάστασης Interfrears τη Δευτέρα 4 Νοεμβρίου, στις 17:00, στο MOMus-Πειραματικό Κέντρο Τεχνών, στο πλαίσιο της εκδήλωσης Meet the Artist: Jesper Just.
Έχοντας χαρακτηριστεί από τον θρυλικό κριτικό κινηματογράφου Ρότζερ Ίμπερτ ως «ο κορυφαίος ηθοποιός της γενιάς του», ο Ντίλον έχει συνεργαστεί με μια σειρά από εμβληματικούς σκηνοθέτες, σε κινηματογραφικές δημιουργίες που έγραψαν ιστορία. Μεταξύ άλλων, ξεχωρίζουν οι ταινίες O αταίριαστος και Επαναστάτες χωρίς αύριο του Φράνσις Φορντ Κόπολα, Drugstore Cowboy του Γκας Βαν Σαντ, Crash του Πολ Χάγκις, σε μια ερμηνεία που του χάρισε υποψηφιότητα για Όσκαρ Β΄ Ανδρικού Ρόλου και Χρυσή Σφαίρα, Factotum του Μπεντ Χάμερ, όπου υποδύεται το alter ego του Τσαρλς Μπουκόφσκι, Το σπίτι που έχτισε ο Τζακ του Λαρς φον Τρίερ, Asteroid City του Γουές Άντερσον, καθώς και η μικρού μήκους ταινία Nimic του Γιώργου Λάνθιμου.
Το 2022, ο Ματ Ντίλον βρέθηκε στην Ελλάδα, και πιο συγκεκριμένα στο Πήλιο, για τα γυρίσματα της ταινίας Haunted Heart του Φερνάντο Τρουέμπα. Εκείνη τη χρονιά ταξίδεψε και στη Θεσσαλονίκη, ξεναγήθηκε στον κινηματογράφο Ολύμπιον και υποσχέθηκε ότι θα επιστρέψει σε μία από τις επόμενες διοργανώσεις. Το 2001, ο Ντίλον ήταν υποψήφιος για Βραβείο Γκράμι στην κατηγορία Best Spoken Word Album, για την απαγγελία-αφήγηση του μυθιστορήματος Στον δρόμο του Τζακ Κέρουακ, ενώ το 2016 ήταν υποψήφιος για το Βραβείο Saturn στην κατηγορία του Καλύτερου Ηθοποιού σε Τηλεοπτική Σειρά, για την ερμηνεία του στην πρώτη σεζόν του Wayward Pines.
Οι τρεις ταινίες του 65ου ΦΚΘ με πρωταγωνιστή τον Ματ Ντίλον:
Πόλη των φαντασμάτων, Ματ Ντίλον- ΗΠΑ, 2002, 116΄
Ο Τζίμι είναι ένας απατεώνας που εργάζεται για μια ασφαλιστική εταιρεία στη Νέα Υόρκη, η οποία βρίσκεται στο στόχαστρο του FBI, καθώς δεν μπορεί να αποζημιώσει τους ασφαλισμένους μετά από έναν καταστροφικό τυφώνα. Ο εγκέφαλος πίσω από την κομπίνα και μέντοράς του, ο Μάρβιν, έχει διαφύγει στην Ταϊλάνδη. Στην Μπανγκόκ ο Τζίμι ανακαλύπτει από τον συνεργάτη του σχεδίου Τζόζεφ Κάσπαρ ότι ο Μάρβιν βρίσκεται στην Καμπότζη, εμπλεκόμενος σε μια ύποπτη επιχείρηση με καζίνο. Οι δρόμοι είναι επικίνδυνοι, και έτσι ένας οδηγός τον καθοδηγεί μέσω κρυφών μονοπατιών στην Πνομ Πεν. Εκεί, προσλαμβάνει τον Σοκ, έναν οδηγό δίκυκλου ταξί, για να τον μεταφέρει σε ένα ερειπωμένο μπαρ και ξενοδοχείο που ανήκει σε έναν Γάλλο, τον Εμίλ. Καθώς ο Τζίμι κινείται σε έναν επικίνδυνο κόσμο, συνειδητοποιεί ότι πρέπει να εμπιστευτεί τον Σοκ για να μπορέσει να έρθει σε επαφή με τον Μάρβιν, γιατί η πόλη είναι γεμάτη κινδύνους και ύποπτες φιγούρες. Καθώς προσπαθεί να βρει τον Μάρβιν, γνωρίζει τη Σοφί, μια εργαζόμενη σε ΜΚΟ, με την οποία αναπτύσσει ρομαντική σχέση, ενώ διασκεδάζουν σε ένα rave πάρτι σε έναν αρχαίο ναό. Τελικά ο Μάρβιν εμφανίζεται, αλλά το επικίνδυνο σχέδιο του – που εμπλέκει διεφθαρμένους Καμποτζιανούς αξιωματούχους, υψηλόβαθμους στρατιωτικούς και τη ρωσική μαφία – αποδεικνύεται πολύ πιο επικίνδυνο από ό,τι είχαν υπολογίσει…
Την έλεγαν Μαρία, Ζεσικά Παλούντ – Γαλλία, 2024, 102΄ (φωτο)
Η Μαρία είναι μια νεαρή πολλά υποσχόμενη ηθοποιός. Όταν ένας ανερχόμενος Ιταλός σκηνοθέτης τής προσφέρει έναν πρωταγωνιστικό ρόλο σε μια νέα ταινία πλάι σ’ έναν Αμερικανό σούπερ σταρ, τα όνειρά της γίνονται πραγματικότητα. Ωστόσο, αυτό που μοιάζει με μια τεράστια επιτυχία τελικά μετατρέπεται σε επίγεια κόλαση. Η ταινία λέγεται Το τελευταίο τανγκό στο Παρίσι. Η ηθοποιός είναι η Μαρία Σνάιντερ. Μια ιστορία που παραδειγματοποιεί την επήρεια της τοξικής αρρενωπότητας στον χώρο του θεάματος, μια ανατομία της (δομικής) βίας και του τραύματος που ισοπέδωσε τον ψυχισμό της νεαρής ηθοποιού, αλλά, κυρίως, ένα θαρραλέο πορτρέτο που υπενθυμίζει τις δύο ταχύτητες του cancel culture, όπως και την πυρακτωμένη επιτακτικότητα της μνήμης των θυμάτων.
*Η ταινία Being Maria θα κυκλοφορήσει στις αίθουσες το καλοκαίρι του 2025 από την εταιρεία διανομής Rosebud.21.
Interfears, Γέσπερ Γιουστ- Δανία, 2023, 16΄
Στην τελευταία του ταινία, ο Γιουστ εξερευνά το συναισθηματικό τοπίο του εγκεφάλου ενός ηθοποιού. Ενσωματωμένος σε έναν σαρωτή fMRI, ο ηθοποιός (Ματ Ντίλον) απαγγέλλει έναν μονόλογο, ενώ το μηχάνημα καταγράφει και αποτυπώνει τα εγκεφαλικά του κύματα σε δισδιάστατες και τρισδιάστατες αναπαραστάσεις. Συνδυάζοντας την απεικόνιση των συναισθημάτων με την τεχνολογία fMRI, η ταινία στρέφει ένα αποστασιοποιημένο βλέμμα στα συναισθήματα ως πολιτισμικά αγαθά και στις συναισθηματικές αναπαραστάσεις ως τεχνητές – είτε αυτές τις υποδύεται ένας ηθοποιός είτε τις αποτυπώνει ένα μηχάνημα.. Ο ισχυρισμός ότι τα συναισθήματα παράγονται πάντα σε ένα κοινωνικοπολιτισμικά επιμολυσμένο περιβάλλον οδηγεί στο συμπέρασμα ότι γενικά τα συναισθήματα είναι στην πραγματικότητα σε μεγάλο βαθμό επιτελεστικά – μπορούμε να μάθουμε να τα αποδίδουμε ορθά, και θέλουμε να ακολουθούμε πρωτόκολλα επικοινωνίας επειδή μας αρέσει να είμαστε αναγνώσιμοι ως συναισθηματικά υποκείμενα. Η ταινία πηγαίνει αυτή τη διαπίστωση ένα βήμα παραπέρα, επιτρέποντας στον ηθοποιό να παρουσιάσει έναν χαρακτήρα που αντιμετωπίζει δυσκολία στο να νιώσει συναισθήματα, ενώ ταυτόχρονα εξετάζεται ο πραγματικός εγκέφαλος του ηθοποιού καθώς αυτός διακατέχεται από προσποιητά συναισθήματα. Έτσι, η μυθοπλασία και η ανατομία συναντώνται, αναδεικνύοντας τις συνδέσεις μεταξύ του παιχνιδιού ρόλων και των καθημερινών αντιδράσεων. Εάν τα συναισθήματα είναι πολιτισμικά αγαθά, μπορούν να σκηνοθετηθούν και να εκτεθούν· εδώ, εμφανίζονται ως κινούμενες εικόνες.
