- Το μεγαλύτερο παγόβουνο του κόσμου, μήκους 80 χιλιομέτρων και ονόματι A23a, κινείται από την Ανταρκτική προς το νησί Νότια Γεωργία, απειλώντας τις αποικίες σφηνίσκων και ωταριών που αναπαράγονται εκεί.
- Η πορεία του παγόβουνου είναι αβέβαιη, με πιθανότητα να προσαράξει σε ρηχά νερά, μπλοκάροντας την πρόσβαση των θαλάσσιων ζώων σε τροφή, κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένη θνησιμότητα των νεοσσών.
- Το λιώσιμο του A23a θα απελευθερώσει θρεπτικά συστατικά στο νερό, ευνοώντας την ανάπτυξη φυτοπλαγκτόν, που είναι σημαντική πηγή τροφής για θαλάσσια είδη όπως οι φάλαινες.
Το μεγαλύτερο παγόβουνο του κόσμου, μήκους 80 χιλιομέτρων, παρασύρεται από την Ανταρκτική προς ένα απομονωμένο νησάκι όπου θα μπορούσε να προσαράξει και να μπλοκάρει την πρόσβαση για τους σφηνίσκους (ένα είδος πιγκουίνου) και τις ωταρίες (ένα είδος φώκιας) που αναπαράγονται εκεί.
Αυτός ο πελώριος όγκος πάγου, 30 φορές μεγαλύτερος από το Παρίσι, απομακρύνεται εδώ και χρόνια από την Ανταρκτική και, παρασυρόμενο από τα ρεύματα, κατευθύνεται προς το βρετανικό νησί της Νότιας Γεωργίας, που θεωρείται εξαιρετικά σημαντικό για την αναπαραγωγή της πανίδας της περιοχής.
Σύμφωνα με τις δορυφορικές εικόνες, το παγόβουνο, σε αντίθεση με άλλα προηγούμενα κολοσσιαία παγόβουνα, δεν δείχνει να διασπάται σε μικρότερα κομμάτια, εξήγησε ο Άντριου Μέιτζερς, ωκεανογράφος στη Βρετανική Επιθεώρηση Ανταρκτικής. Ο ειδικός σημείωσε ότι είναι δύσκολο να προβλέψει με ακρίβεια την πορεία του, ωστόσο τα θαλάσσια ρεύματα τον οδηγούν στο συμπέρασμα ότι θα φτάσει κάποια στιγμή κοντά στη Νότια Γεωργία, μέσα στις επόμενες δύο με τέσσερις εβδομάδες.
Το τι θα μπορούσε να συμβεί μετά, είναι αβέβαιο.
Το παγόβουνο ενδέχεται να αποφύγει την ηπειρωτική υφαλοκρηπίδα, όπου τα νερά είναι πολύ ρηχά, και να κατευθυνθεί προς τα βαθύτερα νερά του νότιου Ατλαντικού, μακριά από τη Νότια Γεωργία, ένα υπερπόντιο βρετανικό έδαφος που απέχει περίπου 1.400 χιλιόμετρα ανατολικά των Φόκλαντ. Θα μπορούσε όμως επίσης να προσαράξει στα ρηχά, να παραμείνει παγιδευμένο εκεί επί μήνες ή και να σπάσει σε πολλά μικρότερα κομμάτια.
Τα κάθετα τείχη από πάγο θα μπορούσαν τότε να εμποδίσουν τις ωταρίες και τους σφηνίσκους να φτάσουν στον ωκεανό για να τραφούν και να ταΐσουν τα μικρά τους, εξήγησε ο Μέιτζερς. «Θα ήταν πολύ δραματικό, αλλά όχι και άνευ προηγουμένου. Παγόβουνα έχουν προσαράξει σε αυτήν την περιοχή και στο παρελθόν, με αποτέλεσμα να αυξηθεί σημαντικά η θνησιμότητα των νεοσσών σφηνίσκων και των νεαρών ωταριών», υπενθύμισε.
Το παγόβουνο, που φέρει την ονομασία Α23a και έχει έκταση περίπου 3.500 τετραγωνικών χιλιομέτρων, είναι επίσης το παλαιότερο του κόσμου, αφού αποκολλήθηκε από την Ανταρκτική το 1986. Αφού έμεινε κολλημένο στον πυθμένα του ωκεανού επί 30 και πλέον χρόνια, το 2020 άρχισε να παρασύρεται από τα ρεύματα. Το 2024 έμεινε στο ίδιο σημείο επί πολλούς μήνες και μάλιστα έκανε στροφή γύρω από τον εαυτό του.
Ο Άντριου Μέιτζερς παρακολουθεί το A23a από τα τέλη του 2023 και το περιγράφει σαν μια «πελώρια, λευκή πλαγιά, ύψους 40-50 μέτρων», που μοιάζει με «γιγαντιαίο λευκό τείχος και παραπέμπει στο Game of Thrones, σου δίνει την εντύπωση ότι είναι ατελείωτο».
Τους καλοκαιρινούς μήνες του Νότιου Ημισφαιρίου, κατά μήκος της νότιας ακτής της Νότιας Γεωργίας οι σφηνίσκοι και οι ωταρίες βουτούν στα παγωμένα νερά για να βρουν τροφή για τα μικρά τους. «Εάν το παγόβουνο βρεθεί εκεί, θα μπλοκάρει την πρόσβασή τους στις ζώνες όπου τρέφονται. Τα ζώα θα αναγκαστούν να πάρουν άλλους δρόμους, κάτι που σημαίνει ότι θα δαπανούν περισσότερη ενέργεια και θα έχουν λιγότερους πόρους για τα μικρά τους. Επομένως, θα αυξηθεί η θνησιμότητά τους», πρόσθεσε.
Για τα άγρια ζώα στη Νότια Γεωργία η περίοδος αυτή είναι ήδη δύσκολη, λόγω της επιδημίας γρίπης των πτηνών. Η παρουσία του παγόβουνου θα μπορούσε να επιδεινώσει την κατάσταση.
Όταν το A23a λιώσει, θα αφήσει στα νερά πλούσια θρεπτικά στοιχεία που ευνοούν την ανάπτυξη του φυτοπλαγκτόν, μιας βασικής πηγής για τις φάλαινες και άλλα θαλάσσια είδη. Το λιώσιμο του παγόβουνου θα βοηθήσει επίσης τους επιστήμονες να καταλάβουν καλύτερα πώς το φυτοπλαγκτόν απορροφά το διοξείδιο του άνθρακα από την ατμόσφαιρα.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ, AFP
