Το τραύμα του πολέμου μπορεί να μεταδοθεί από γενιά σε γενιά, σύμφωνα με μελέτη

Διαγενεατικές επιγενετικές αλλαγές σε Σύρους πρόσφυγες αποκαλύπτουν πώς το τραύμα του πολέμου μεταφέρεται από γενιά σε γενιά, επηρεάζοντας την ψυχολογία και την υγεία.
Αποθήκευση άρθρου
Το άρθρο προστέθηκε στη λίστα σας

Μια νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό “Scientific Reports” αποκαλύπτει ότι οι επιγενετικές αλλαγές που προκύπτουν από το τραύμα του πολέμου μπορούν να μεταδοθούν από γενιά σε γενιά, εστιάζοντας σε Σύρους πρόσφυγες.

Ερευνητές, με επικεφαλής την Ράνα Ντατζάνι, ανακάλυψαν 21 διακριτές επιγενετικές αλλαγές σε άτομα που βίωσαν άμεσα τον πόλεμο, καθώς και 14 αλλαγές στα εγγόνια τους, υποδεικνύοντας μια κοινή επιγενετική υπογραφή της βίας.

Η μελέτη αναδεικνύει τη σημασία της κατανόησης των επιπτώσεων του τραύματος και της κληρονομικότητάς του στην υγεία και την προσαρμοστικότητα των ανθρώπων, προσφέροντας ελπίδα για την αντιμετώπιση μελλοντικών προκλήσεων.

Πιο αναλυτικά:

Μια ομάδα ερευνητών εντόπισε διαγενεατικές επιγενετικές αλλαγές σε Σύρους πρόσφυγες, οι οποίες σχετίζονται με τον πόλεμο και το τραύμα. Οι επιγενετικοί δείκτες, επηρεάζουν την έκφραση των γονιδίων χωρίς να αλλάζουν τον γενετικό κώδικα, μπορούν να μεταβληθούν λόγω των εμπειριών και του περιβάλλοντος ενός ατόμου. Αυτές οι αλλαγές, σύμφωνα με νέα μελέτη, μπορούν ακόμη και να κληροδοτηθούν στις επόμενες γενιές. Η επιγενετική είναι ο κλάδος της βιολογίας που μελετά τις κληρονομήσιμες αλλαγές στη γονιδιακή έκφραση που προκαλούνται από μηχανισμούς οι οποίοι δεν σχετίζονται με την αλληλουχία του DNA.

Η μελέτη υποδεικνύει ότι τα στρεσογόνα γεγονότα μπορούν να επηρεάσουν την επιγενετική δομή ενός ατόμου. Πώς αλλάζουν όμως τα επιγενετικά χαρακτηριστικά των ανθρώπων σε μια πληθυσμιακή ομάδα που έχει εκτεθεί επανειλημμένα σε πολέμους ή βία;

Η νέα μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Scientific Reports, προσπάθησε να απαντήσει σε αυτό το ερώτημα. Μια διεθνής ομάδα ερευνητών με επικεφαλής την Ράνα Ντατζάνι, μοριακή βιολόγος στο Πανεπιστήμιο Hashemite της Ιορδανίας, διαπίστωσε ότι τα επιγενετικά σημάδια του τραύματος μπορούν να μεταφερθούν από γενιά σε γενιά. Η μελέτη εστίασε σε τρεις γενιές οικογενειών από τη Συρία που έζησαν τη Σφαγή της Χάμα το 1982 και την Συριακή εξέγερση που ξεκίνησε το 2011.

«Πρόκειται για μια ενδιαφέρουσα και συναρπαστική μελέτη που υπογραμμίζει το γεγονός ότι η τραυματική εμπειρία μπορεί να έχει αντίκτυπο σε πολλές γενιές», δήλωσε στο Live Science ο Μάικλ Πλούες, ερευνητής αναπτυξιακής ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Σάρεϊ στο Ηνωμένο Βασίλειο, ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη.

Η έρευνα της Ντατζάνι επικεντρώνεται κυρίως στη γενετική των εθνοτικών πληθυσμών στην Ιορδανία, αν και ενδιαφέρεται και για το στρες και την επιγενετική κληρονομικότητα. Υπάρχουν αρκετές μελέτες σε πειραματόζωα που δείχνουν ότι οι επιγενετικές αλλαγές μπορούν να μεταφερθούν από τη μία γενιά στην επόμενη.

Η Ντατζάνι, η οποία είναι κόρη Σύρου πρόσφυγα, μελετά κυρίως τη γενετική των εθνοτικών πληθυσμών στην Ιορδανία. Ωστόσο, πάντα την ενδιέφερε το άγχος και η κληρονομικότητα. Προηγούμενες μελέτες σε εργαστηριακά ζώα έχουν δείξει ότι οι επιγενετικές αλλαγές μπορούν να μεταδοθούν από τη μια γενιά στην άλλη. Ωστόσο, το ερώτημα αν τα επιγενετικά σημάδια του τραύματος και της εκδίωξης μπορούν να μεταδοθούν από γενιά σε γενιά δεν είχε απαντηθεί.

«Σκέφτηκα ότι μπορούμε πραγματικά να απαντήσουμε σε αυτή την ερώτηση λόγω των μοναδικών χαρακτηριστικών και της μοναδικής ιστορίας της συριακής κοινότητας», δήλωσε η ερευνήτρια στο Live Science.

Η Ντατζάνι συζήτησε την ιδέα της με την Κάθριν Πάντερ-Μπρικ, ανθρωπολόγο στο Πανεπιστήμιο Γιέλ με εξειδίκευση στους βιοδείκτες άγχους και την παγκόσμια υγεία, και με την Κόνι Μάλιγκαν, επιγενετίστρια στο Πανεπιστήμιο της Φλόριντα, η οποία μελετά τις δυσκολίες της παιδικής ηλικίας. Οι τρεις ερευνήτριες πέρασαν την επόμενη δεκαετία διερευνώντας το θέμα αυτό.

Σύνδεση με την κοινότητα

Η Ντατζάνι και η Ντίμα Χαμαντμάντ, συν-συγγραφέας της μελέτης και κόρη Σύρων προσφύγων, επικοινώνησαν με οικογένειες από τη Συρία σε όλο τον κόσμο και άκουσαν τις ιστορίες τους. Τους μίλησαν για την επιστήμη της επιγενετικής, για τι θα μπορούσαν να περιμένουν από τα αποτελέσματα της μελέτης και πώς αυτά θα μπορούσαν να ευαισθητοποιήσουν τον κόσμο.

«Οι οικογένειες ένιωσαν ικανοποίηση επειδή, πρώτον, κατανόησαν την επιστήμη και δεύτερον, αισθάνθηκαν ότι είχαν εξουσία – ότι έκαναν κάτι ως απάντηση σε αυτό που τους συνέβη», εξήγησε η Ντατζάνι.

«Αυτό συνέβη επειδή είμαι επιστήμονας και κατάγομαι από τη Συρία» πρόσθεσε.

Το 1982, ο συριακός στρατός εξαπόλυσε γενική επίθεση εναντίον των ισλαμιστών ανταρτών που είχαν καταλάβει την πόλη Χάμα στη δυτική Συρία. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, μεταξύ 10.000 και 40.000 άνθρωποι σκοτώθηκαν ή εξαφανίστηκαν. Η εξέγερση που ξεκίνησε το 2011 είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο εκατοντάδων χιλιάδων πολιτών που διαδήλωναν κατά του καθεστώτος Άσαντ.

Οι ερευνήτριες χρειάστηκαν επτά χρόνια για να εντοπίσουν οικογένειες με τρεις γενιές γυναικών οι οποίες ήταν πρόθυμες να συμμετάσχουν στη μελέτη. Η ομάδα συνέλεξε δείγματα από τα μάγουλα των γιαγιάδων που ήταν έγκυες κατά τη διάρκεια της σφαγης του 1982, καθώς και από τις κόρες και τις εγγονές τους. Συνέλεξαν επίσης δείγματα από μητέρες που ήταν έγκυες κατά τη διάρκεια της εξέγερσης του 2011, καθώς και από τις μητέρες και τις κόρες τους. Επιπλέον, η ερευνητική ομάδα εντόπισε οικογένειες με κόρες, όπου η μία ήταν παιδί κατά τη διάρκεια της εξέγερσης του 2011, και επομένως βίωσε άμεσα το τραύμα, ενώ η άλλη κόρη ήταν ακόμη έμβρυο στην κοιλιά της μητέρας της. Τέλος, πήραν δείγματα από οικογένειες που είχαν εγκαταλείψει τη Συρία πριν από οποιοδήποτε από τα δύο γεγονότα, προκειμένου να τα χρησιμοποιήσουν ως σημείο σύγκρισης.

«Δεν μπορείτε να βρείτε τρεις γενιές ανθρώπων που έχουν υποστεί τη βαρβαρότητα του πολέμου με τόσο διακριτό τρόπο, με γιαγιάδες, μητέρες και παιδιά που έχουν εκτεθεί ή δεν έχουν εκτεθεί στον πόλεμο. Πρόκειται λοιπόν για μια μοναδική περίπτωση», δήλωσε η Πάντερ-Μπρικ.

Η ανάλυση των δειγμάτων αποκάλυψε 21 διακριτές επιγενετικές αλλαγές στο γονιδίωμα στα άτομα που είχαν βιώσει άμεσα το τραύμα. Επιπλέον, οι ερευνήτριες εντόπισαν 14 αλλαγές στα εγγόνια των γιαγιάδων που είχαν βιώσει τραύμα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης τους. Αυτές οι αλλαγές εντοπίστηκαν σε 35 σημεία του γονιδιώματος και τα δεδομένα έδειξαν ότι, στην πλειονότητα αυτών των σημείων, εμφανίστηκε το ίδιο μοτίβο επιγενετικών αλλαγών ανεξάρτητα από τον τύπο της έκθεσης – άμεση, προγεννητική ή από προηγούμενη γενιά. Συγκεκριμένα, ένας κοινός τύπος επιγενετικής αλλαγής είναι η προσθήκη ή αφαίρεση μιας ένωσης – που ονομάζεται μεθυλομάδα – από το DNA. Έτσι, σε όλους τους διαφορετικούς τύπους τραύματος, οι περισσότερες περιοχές εμφάνισαν μεθυλίωση προς την ίδια κατεύθυνση. Ωστόσο, το εύρημα αυτό δεν ήταν στατιστικά σημαντικό, πιθανότατα λόγω του σχετικά μικρού μεγέθους των δειγμάτων σε κάθε ομάδα, σημείωσαν οι συγγραφείς.

«Αυτό που υποδηλώνει η μελέτη είναι ότι μπορεί να υπάρχει μια κοινή επιγενετική υπογραφή της βίας σε όλες τις γενιές, τις εκθέσεις και τα στάδια ανάπτυξης», δήλωσε η Μάλιγκαν στο Live Science.

Η ανάλυση διαπίστωσε επίσης ότι τα παιδιά που εκτέθηκαν σε τραύμα στη μήτρα εμφανίστηκαν επιγενετικά «μεγαλύτερα» από τη χρονολογική τους ηλικία. Αυτή η επιταχυνόμενη γήρανση έχει συνδεθεί με μια σειρά από προβλήματα υγείας, αλλά δεν είναι σαφές αν οι επιγενετικές αλλαγές οδηγούν σε προβλήματα υγείας ή απλώς τα αντανακλούν. Η Μάλιγκαν πρότεινε ότι θα μπορούσε να είναι αποτέλεσμα της έκθεσης σε τραύμα κατά τη διάρκεια ενός ιδιαίτερα ενεργού σταδίου της εμβρυϊκής ανάπτυξης, γεγονός που θα μπορούσε να εξηγήσει γιατί παρατηρήθηκε μόνο στο πλαίσιο της προγεννητικής έκθεσης.

Τι σημαίνει αυτό για την υγεία

Οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν ακόμη πώς επηρεάζουν αυτές οι επιγενετικές αλαλγές την ανθρώπινη υγεία. Η Μάλιγκαν υποψιάζεται πως «μπορεί να επέτρεψαν στους ανθρώπους να προσαρμοστούν στους περιβαλλοντικούς στρεσογόνους παράγοντες και ειδικά στο ψυχοκοινωνικό στρες και στη βία».

Οι ερευνήτριες σκοπεύουν να συνεχίσουν να διερευνούν τον αντίκτυπο αυτών των επιγενετικών αλλαγών και να μελετήσουν και άλλες ομάδες ανθρώπων. Η Ντατζάνι είχε δημοσιεύσει στο παρελθόν εργασίες σχετικά με το πώς μελέτες όπως αυτές μπορούν να αλλάξουν την οπτική μας για τα τραυματικά γεγονότα.

«Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αυτό το πλαίσιο για να περάσουμε από τη θυματοποίηση και την ευαλωτότητα στη δράση και την προσαρμοστικότητα. Η ανακάλυψή μας είναι η απόδειξη ότι οι άνθρωποι κληρονομούν αυτή την προσαρμοστικότητα, ώστε να μπορούν να αντιμετωπίσουν μελλοντικά απρόβλεπτα περιβάλλοντα» επεσήμανε.

Η ερευνήτρια έγινε επίσης πρόσφατα γιαγιά και προβληματίστηκε για το τι θα έλεγε στην εγγονή της σχετικά με αυτή την ανακάλυψη.

«Ακόμα κι αν οι παππούδες ή οι προπαππούδες σας μετέδωσαν κάτι, εσείς έχετε το πείσμα- το ‘sumud’, μια αραβική λέξη που σημαίνει σταθερότητα- να προχωρήσετε μπροστά και να ευδοκιμήσετε και να ανθίσετε», πρόσθεσε.

«Είναι σπουδαίο συναίσθημα να βλέπουμε τα αποτελέσματα της σκληρής δουλειάς μας να αποδίδουν καρπούς σε αυτό το σημείο» δήλωσε η Πάντερ-Μπρικ.

«Έχει μεγάλη σημασία για τον πληθυσμό, την ομάδα των γυναικών επιστημόνων και την επιστημονική κοινότητα στο σύνολό της. Αποτελεί επίσης ένα εξαιρετικό παράδειγμα για το πώς μπορούμε να συνεργαστούμε προς όφελος της ανθρωπότητας, εμβαθύνοντας στην κατανόηση των προκλήσεων που επανειλημμένα αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι όταν έρχονται αντιμέτωποι με διάφορες μορφές βίας» κατέληξε η ερευνήτρια.

ΠΗΓΗ: Live Science

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο ΔΕΔΟΜΕΝΟ.

// ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

ΑΦΗΣΤΕ ΤΟ ΣΧΟΛΙΟ ΣΑΣ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ

Αντίστροφη μέτρηση για το «ματωμένο φεγγάρι», θα γίνει κόκκινο λόγω ολικής έκλειψης σελήνης...

Μια ολική έκλειψη Σελήνης θα συμβεί από το βράδυ της Πέμπτης έως το πρωί της Παρασκευής, με το φεγγάρι να αποκτά κόκκινο χρώμα, φαινόμενο...

Φάρμακο μπορεί να αποτρέψει τη νόσηση με Covid-19 σε άτομα που εκτέθηκαν στον...

Μια διεθνής κλινική δοκιμή αποκάλυψε ότι το φάρμακο ensitrelvir μπορεί να προλάβει τη νόσηση με Covid-19 σε άτομα που έχουν εκτεθεί στον ιό. Η...

Δ. Παπαστεργίου από τις Βρυξέλλες: «Απαραίτητο να δράσουμε σε ευρωπαϊκό επίπεδο για έναν ασφαλή ψηφιακό κόσμο για τα παιδιά μας»

Ο Υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου, κατά την παρουσίαση της Εθνικής Στρατηγικής Προστασίας των Ανηλίκων από τον Εθισμό στο Διαδίκτυο στις Βρυξέλλες, τόνισε την...

Δημιουργήθηκε κλίμακα μέτρησης εθισμού στο TikTok – Πόσες ώρες το χρησιμοποιούν καθημερινά οι Έλληνες

Δημιουργήθηκε η TikTok Addiction Scale, μια νέα κλίμακα μέτρησης του εθισμού στο TikTok, η οποία είναι η πρώτη διεθνώς που εστιάζει αποκλειστικά στη συγκεκριμένη...

Έρχεται ο 2ος Αδριάνειος Ποδηλατικός γύρος – Κυριακή 23 Μαρτίου, 10.00 π.μ.

Ο 2ος Αδριάνειος Ποδηλατικός Γύρος θα πραγματοποιηθεί την Κυριακή 23 Μαρτίου, στις 10:00 π.μ., με τη συνδιοργάνωση των Δήμων Χαλανδρίου και Αχαρνών, καθώς και...

Μ. Μπλέτσας : Τί είναι τα Βοts και πως μπορούν να παραπλανήσουν την...

Ο Μιχάλης Μπλέτσας, διοικητής της Εθνικής Αρχής Κυβερνοασφάλειας, αναλύει τους κινδύνους που προκύπτουν από την εξάρτηση από υπολογιστικά συστήματα, εστιάζοντας σε περιστατικά όπως η...

Εθνικό Πρόγραμμα Πρόληψης Καρδιαγγειακών Κινδύνων: Σε 5,5 εκατ. πολίτες θα αποτραπούν πάνω από...

Το Εθνικό Πρόγραμμα Πρόληψης Καρδιαγγειακών Κινδύνων «ΠΡΟΛΑΜΒΑΝΩ» στοχεύει στην πρόληψη πάνω από 10.000 καρδιαγγειακών περιστατικών στην Ελλάδα, προσφέροντας δωρεάν προληπτικές εξετάσεις σε 5,5 εκατομμύρια...

Μελέτη συνδέει την έλλειψη ύπνου και τη νυχτερινή εργασία με μεγαλύτερο κίνδυνο λοιμώξεων

Μια νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό "Chronobiology International" αποκαλύπτει ότι η έλλειψη ύπνου και η νυχτερινή εργασία αυξάνουν τον κίνδυνο λοιμώξεων, όπως το...

Ενισχύεται η ενεργητική και η παθητική ασφάλεια στα αυτοκίνητα

Το άρθρο αναλύει τις εξελίξεις στην ασφάλεια των αυτοκινήτων, εστιάζοντας στην ενεργητική και παθητική ασφάλεια. Η παθητική ασφάλεια περιλαμβάνει συστήματα όπως οι αερόσακοι και...

Η προστασία των λύκων περιορίζεται στο μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης

Οι λύκοι στην Ευρώπη θα απολαμβάνουν λιγότερη προστασία από την περασμένη Παρασκευή, καθώς νέοι κανονισμοί επιτρέπουν την επαναφορά του κυνηγιού τους υπό αυστηρές προϋποθέσεις. Το...

Ένθετο Social Media: Μάχη για την αγορά του TikTok – Οι πιθανοί αγοραστές

Το TikTok βρίσκεται σε κρίσιμη κατάσταση, καθώς έχει προθεσμία έως τις 5 Απριλίου για να βρει νέο αγοραστή, αλλιώς κινδυνεύει με απαγόρευση στις ΗΠΑ. Πιθανοί...

Πάρνηθα: Έναρξη του προγράμματος εκπαίδευσης εθελοντών Υπευθύνων Πυροφύλαξης για το 2025

Η προετοιμασία για τη νέα αντιπυρική περίοδο ξεκινάει τις επόμενες ημέρες. Ο Ε.ΔΑΣ.Α. (Εθελοντές Δασοπυροπροστασίας Αττικής)αναφέρει τα εξής: Στον ΕΔΑΣΑ, κάθε μέρα φυλάμε την...

Πώς έχουν μεταβληθεί οι θαλάσσιοι καύσωνες και οι ατμοσφαιρικοί κυκλώνες τα τελευταία 40...

Μια νέα μελέτη από Έλληνες ακαδημαϊκούς του Πανεπιστημίου Αιγαίου και του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης αναδεικνύει την αυξανόμενη ένταση των θαλάσσιων καυσώνων και των ατμοσφαιρικών...

Ματωμένο φεγγάρι και… εξαφάνιση των δακτυλίων του Κρόνου, τα αστρονομικά γεγονότα του Μαρτίου

Ο Μάρτιος φέρνει μια σειρά από εντυπωσιακά αστρονομικά φαινόμενα, όπως η ολική έκλειψη Σελήνης, γνωστή ως «Ματωμένο Φεγγάρι», που θα είναι ορατή από πολλές...

Mελέτη και προτεινόμενα μέτρα από το ΕΚΠΑ για τις περιοχές με πιθανότητα εκδήλωσης τσουνάμι μεταξύ Σαντορίνης και Αμοργού

Μια ομάδα του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών ολοκλήρωσε μια μελέτη σχετικά με τις περιοχές που ενδέχεται να πληγούν από τσουνάμι μεταξύ Σαντορίνης και...

Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης: Ισχυρή η παρουσία των γυναικών στην Έρευνα και Ανάπτυξη – Περιορισμένη η εκπροσώπησή τους σε θέσεις ευθύνης

Η έκδοση του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ) αναλύει τη συμμετοχή των γυναικών στην Έρευνα και Ανάπτυξη στην Ελλάδα, επισημαίνοντας την ισχυρή παρουσία τους στον...

Η κλιματική αλλαγή απειλεί την παραγωγή της μπανάνας

Η κλιματική αλλαγή απειλεί σοβαρά την παραγωγή μπανάνας σε πολλές χώρες της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής, σύμφωνα με μελέτη του Πανεπιστημίου του Έξετερ...

Τα επίπεδα συγκεκριμένων βιταμινών στην εγκυμοσύνη συνδέονται με χαμηλότερο κίνδυνο υψηλής αρτηριακής πίεσης στη μέση ηλικία

Μια νέα έρευνα που παρουσιάστηκε σε συνέδριο της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας αποκαλύπτει ότι οι γυναίκες με υψηλότερα επίπεδα συγκεκριμένων βιταμινών και ιχνοστοιχείων, όπως χαλκό,...

// ΔΗΜΟΦΙΛΗ

Θρήνος για τον Γιάννη Καψάλη: «Δυστυχώς έφυγε από κοντά μας…»

Θρήνος έχει κατακλύσει τον καλλιτεχνικό κόσμο μετά την ανακοίνωση...

Super Κατερίνα: Σε σοκ όλοι με το σχόλιο του Γκλέτσου στη ανάρτηση Βαλλιανάτου για...

Στο επεισόδιο της εκπομπής "Super Κατερίνα", οι παρουσιαστές σχολίασαν...

Καίτη Κωνσταντίνου: Η ανατριχιαστική στιγμή που υποκλίνεται για τελευταία φορά στο θέατρο

Η Καίτη Κωνσταντίνου, η αγαπημένη ηθοποιός που έφυγε από...

Γιάννης Σπαλιάρας: «Ψυχή μου, καλό ταξίδι» – Η απώλεια που τον βύθισε στο πένθος

Ο Γιάννης Σπαλιάρας, γνωστός ηθοποιός και μοντέλο, ανακοίνωσε μέσω...

// ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ