- Το 8ο Συνέδριο Βιωσιμότητας για τη Ν.Α. Ευρώπη και τη Μεσόγειο διοργανώθηκε στην Αθήνα με θέμα "Re-inventing green leadership: collectivity vs fragmentation".
- Οι ομιλητές ανέφεραν τις τάσεις που επηρεάζουν το μέλλον, όπως η τεχνητή νοημοσύνη, η γήρανση, η κλιματική αλλαγή και η κρίση της δημοκρατίας.
- Συζητήθηκαν θέματα όπως η ενεργειακή δημοκρατία, η ανάγκη για αλλαγή στο ενεργειακό μοντέλο και η πράσινη μετάβαση.
Το Economist Impact Events σε συνεργασία με το SDSN Greece ήταν οι διοργανωτές του 8ου Συνεδρίου Βιωσιμότητας για τη Ν.Α. Ευρώπη και τη Μεσόγειο το οποίο πραγματοποιήθηκε στις 14-15 Οκτωβρίου 2024 στην Αθήνα με τίτλο “Re-inventing green leadership: collectivity vs fragmentation” υπό την αιγίδα της Α.Ε. της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου.
Το συνέδριο έλαβε χώρα σε μια εποχή που υπάρχει ευρέως διαδεδομένη ανησυχία ότι η ατζέντα βιωσιμότητας θα μπορούσε να ωθηθεί στο παρασκήνιο, λόγω της γεωπολιτικής αναταραχής και του κατακερματισμού της διεθνούς τάξης μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και τον πόλεμο Ισραήλ-Γάζας. Ωστόσο, είναι προφανές ότι η ανθρωπότητα δεν έχει χρόνο να χάσει. Η κλιματική κρίση, οι κρίσεις ενέργειας και εφοδιαστικής αλυσίδας μετά την πανδημία, η απώλεια της βιοποικιλότητας, η επίμονη ξηρασία σε πολλές περιοχές, οι προσφυγικές ροές και η αυξημένη ανισότητα, μεταξύ άλλων, αποτελούν ένα σύμπλεγμα καταστάσεων έκτακτης ανάγκης που αλληλοενισχύονται. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει ανάγκη για επείγουσα συντονισμένη δράση σε παγκόσμια κλίμακα.
Δήλωσαν μερικοί εκ των ομιλητών:
Daron Acemoglu, διακεκριμένος καθηγητής Οικονομικών, MIT
Τέσσερις τάσεις θα διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στον κόσμο του αύριο τόνισε ο διακεκριμένος καθηγητής Οικονομικών του ΜΙΤ Daron Acemoglu: 1) τεχνητή νοημοσύνη, ανισότητα και θέσεις εργασίας, 2) γήρανση, 3) κλιματική αλλαγή και 4) κρίση της δημοκρατίας. Η τεχνολογία δημιουργεί τεράστιες ευκαιρίες, αλλά δεν επωφελούνται όλοι το ίδιο, σημείωσε, εξηγώντας ότι πχ δεν επωφελούνται τα χαμηλής μόρφωσης στρώματα. Επιπλέον, ανέφερε ότι και η παραγωγικότητα δεν πάει καλά στην ψηφιακή εποχή. Για να μην επηρεαστούν αρνητικά οι μισθοί από την αυτοματοποίηση και για να επωφεληθούν οι εργαζόμενοι γενικά από την τεχνολογική μετάβαση απαιτείται κατάλληλο θεσμικό περιβάλλον. Ακόμα, δήλωσε πως θα υπάρξει ανεπάρκεια ταλέντου λόγω της παγκόσμιας γήρανσης επισημαίνοντας ότι στην πράξη δεν είναι πάντα αρνητική η σχέση μεταξύ γήρανσης και ανάπτυξης. Σε αυτό το πλαίσιο, ο κ. Acemoglou έφερε ως παράδειγμα σε χώρες όπως η Γερμανία και η Νότια Κορέα, οι οποίες έριξαν το βάρος τους στην τεχνολογία προκειμένου να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες της γήρανσης του πληθυσμού.
Μαρέβα Γκραμπόφσκι-Μητσοτάκη, ιδρύτρια, Endeavor Greece, συνιδρύτρια, Zeus + Dione Craftsmanship Council
Ο κόσμος έχει γίνει δυσκολότερος σε κάθε πτυχή, αλλά ειδικά για τις γυναίκες, τόνισε από το βήμα του Economist η κ. Μαρέβα Γκραμπόφσκι-Μητσοτάκη, ιδρύτρια της Endeavor Greece και συνιδρύτρια του Zeus + Dione Craftsmanship Council. Οι ποσοστώσεις στην εταιρική διακυβέρνηση έχουν υπάρξει βοηθητικές, αλλά πολλές φορές επιλέγονται γυναίκες μόνο λόγω της ποσόστωσης, ανέφερε, και πρόσθεσε ότι θα πρέπει να επιλέγονται γυναίκες βάσει αξιοκρατίας. Αναφέρθηκε στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες που θέλουν να ανέβουν ιεραρχικά στη δουλειά τους σε σχέση με τη δημιουργία οικογένειας και την απόκτηση παιδιών και έδωσε έμφαση στην ανάγκη να υπάρξουν μέτρα πολιτικής που θα βοηθήσουν τις γυναίκες σε αυτό το πλαίσιο. Τέλος, η κ. Γκραμπόφσκι-Μητσοτάκη αναφέρθηκε στην επιχειρηματικότητα των Ελλήνων σε συνάρτηση με την ανάπτυξη του κατάλληλου υποστηρικτικού οικοσυστήματος, ιδίως όσον αφορά τις νεοφυείς επιχειρήσεις.
Ανδρέας Παπανδρέου, καθηγητής ΕΚΠΑ, συμπρόεδρος, Ελληνικό Δίκτυο Λύσεων Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (SDSN Greece)
Αναφερόμενος στο UN Sustainable Development Solutions Network ο καθηγητής του ΕΚΠΑ και συμπρόεδρος του SDSN Greece Ανδρέας Παπανδρέου είπε ότι στόχος του είναι να συνδέσει την ακαδημαϊκή γνώση με την επιχειρηματική κοινότητα, την κοινωνία των πολιτών και τις κυβερνήσεις ώστε να προχωρήσουν οι κατάλληλες λύσεις για την αειφορία. Τα ζητήματα είναι πιο επείγοντα από ποτέ, ανέφερε, τονίζοντας ότι η ατζέντα της βιωσιμότητας απειλείται από γεωπολιτικούς κινδύνους. Πολλές προσπάθειες βρίσκουν εμπόδια σε τοπικό επίπεδο, γιατί υπάρχει φόβος πως θα πληγεί η αγροτική παραγωγή και γενικά η οικονομία από τα περιβαλλοντικά μέτρα, ανέφερε ο κ. Παπανδρέου. Τόνισε ότι η βιωσιμότητα θυσιάζεται στον βωμό του ανταγωνισμού και πως οι εντάσεις μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων κάνουν τα πράγματα χειρότερα.
Νικόλας Φαραντούρης, ευρωβουλευτής, καθηγητής Jean Monnet, μέλος ΔΣ, Spinelli group
Η βιωσιμότητα δεν είναι ένα σύνθημα, είναι το μέλλον των επόμενων γενεών και του τόπου μας, επεσήμανε ο ευρωβουλευτής και καθηγητής Jean Monnet, μέλος ΔΣ του Spinelli group Νικόλας Φαραντούρης. «Πιστεύω στην ενεργειακή δημοκρατία, πιστεύω ότι πρέπει να αλλάξει τελείως το μοντέλο ενεργειακής πολιτικής της χώρας αλλά και ολόκληρης της Ευρώπης», πρόσθεσε. Μίλησε για την ανάγκη να περάσουμε από το σημερινό μοντέλο, που χαρακτηρίζεται από 3-4 μεγάλες ενεργειακές εταιρείες οι οποίες καίνε ορυκτά καύσιμα, ως επί το πλείστον εισαγόμενα, σε ένα μοντέλο ενεργειακής δημοκρατίας, με παραγωγή «από τα κάτω προς τα πάνω», όπως είπε χαρακτηριστικά. Σημείωσε ότι ένα νέο ενεργειακό μοντέλο περιλαμβάνει επίσης ισχυρή παρέμβαση της πολιτείας στα δίκτυα και τις υποδομές και αλλαγή νομοθεσίας ώστε να επιτρέπεται το net metering και η διείσδυση των ΑΠΕ σε κάθε νοικοκυριό.
Γιάννης Μανιάτης, ευρωβουλευτής ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής, αντιπρόεδρος του Κόμματος των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών και Δημοκρατών (S&D)
Όλοι είμαστε με την πράσινη μετάβαση, το ερώτημα για την Ευρώπη είναι πώς θα την υλοποιήσει, με ποιο κόστος και ποιες συμμαχίες, κυρίως στο κοινωνικό επίπεδο, τόνισε ο ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής και αντιπρόεδρος του Κόμματος των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών και Δημοκρατών (S&D) Γιάννης Μανιάτης. Μίλησε για την ανάγκη να αλλάξει το «ενεργειακό δόγμα» της Ευρώπης και στο πλαίσιο αυτό έδωσε έμφαση: α) στην πράσινη μετάβαση σε συνδυασμό με την ενεργειακή ασφάλεια και τη μείωση τιμών, για να είναι σύμμαχοι τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις, όπως είπε, β) στην αλλαγή οικονομικού μοντέλου ώστε να μην εισάγουμε τον εξοπλισμό για τις ΑΠΕ, ως επί το πλείστον από την Κίνα, γ) στην ενεργειακή δημοκρατία και δ) στην ανθεκτικότητα. Σχολίασε ότι το κόστος φυσικού αερίου για τις ευρωπαϊκές βιομηχανίες είναι έως και 6 φορές υψηλότερο σε σχέση με τους ανταγωνιστές τους και το κόστος ηλεκτρισμού έως και 3 φορές υψηλότερο, προσθέτοντας ότι πρέπει να αλλάξει η πολιτική προκειμένου να μην καταλήξουμε σε μια αποβιομηχανοποιημένη Ευρώπη με τεράστια ανεργία. Τόνισε ότι η εξοικονόμηση ενέργειας και η ενεργειακή αναβάθμιση των κατοικιών πρέπει να αποτελέσει κορυφαία προτεραιότητα. Τέλος, ο κ. Μανιάτης σημείωσε ότι η Ευρώπη πρέπει να συμμαχήσει με χώρες της Αφρικής, της Ν. Αμερικής και της ΝΑ Ασίας, γιατί έχουμε ανάγκη τις πρώτες ύλες τους.
Σοφία Βούλτεψη, υφυπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου
Στην κατάσταση που διαμορφώνεται στη Μέση Ανατολή όσον αφορά το μεταναστευτικό-προσφυγικό ζήτημα αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, η υφυπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου Σοφία Βούλτεψη, σημειώνοντας ότι αυτήν τη στιγμή στον Λίβανο –πέραν των ήδη υπαρχόντων 2,5 εκατομμυρίων προσφύγων– έχει προστεθεί και 1 εκατομμύριο εσωτερικά εκτοπισμένων, οι οποίοι είναι εκτεθειμένοι στον χειμώνα που πλησιάζει. Αναφέρθηκε σε μια σειρά από ευάλωτες χώρες και στη σύνδεση κλιματικής αλλαγής, πολέμων και μετανάστευσης-εκτοπισμού. Τα τελευταία χρόνια οι πρόσφυγες λόγω πολέμου έχουν ταυτιστεί με τους κλιματικούς μετανάστες, γεγονός που έχει καταστήσει τους τελευταίους «αόρατους μετανάστες», σημείωσε η υπουργός. Τόνισε επίσης ότι Ελλάδα και Κύπρος δέχονται περισσότερες πιέσεις από άλλες ευρωπαϊκές χώρες από τα μεταναστευτικά-προσφυγικά ρεύματα. Τέλος, η κ. Βούλτεψη μίλησε για αποτυχία της διεθνούς κοινότητας τόσο στο Μεσανατολικό όσο και στο Κυπριακό, καθώς και για αδυναμία της ΕΕ να δράσει προληπτικά όσον αφορά τα μεταναστευτικά κύματα.
τ. Πρίγκιπας Παύλος, μέλος ΔΣ, School of Foreign Service, Georgetown University
«Εκπαίδευση, δημοκρατία και ανοιχτά οικονομικά. Tρεις πυλώνες που μπορούν να βοηθήσουν τους ανθρώπους να πάνε μπροστά», ανέφερε χαρακτηριστικά από το βήμα του Economist ο τ. πρίγκιπας Παύλος, o oποίος συμμετείχε σε πάνελ για την περιβαλλοντική εκπαίδευση ως υποστηρικτής διεθνούς πρωτοβουλίας του Πανεπιστημίου Georgetown προς αυτήν την κατεύθυνση. Ο ίδιος παρατήρησε ότι τα τελευταία χρόνια η επιχειρηματικότητα και το περιβάλλον έχουν έρθει κοντά και η εκπαίδευση στο συγκεκριμένο πεδίο είναι τομέας ο οποίος θα πρέπει να προσελκύσει τους νέους για να υποστηρίξουν τις πράσινες θέσεις εργασίας και να επωφεληθούν από αυτές.
Ιωάννης Τσακίρης, αντιπρόεδρος, Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (EIB)
Στις δράσεις του οργανισμού για την υλοποίηση πράσινων επενδύσεων που θα υποστηρίξουν τους ευρωπαϊκούς στόχους για τη μείωση των ρύπων αναφέρθηκε ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (EIB) Ιωάννης Τσακίρης. Στο πλαίσιο αυτό, στην Ελλάδα ξεχώρισε έργα όπως η συμφωνία με τον ΑΔΜΗΕ για τη σύνδεση των δυτικών και νοτίων Κυκλάδων με το ηπειρωτικό ηλεκτρικό δίκτυο, η χρηματοδότηση ύψους 400 εκατ. ευρώ στη Metlen για ανάπτυξη φωτοβολταϊκών πάρκων και αποθήκευση ενέργειας, η συμφωνία 390 εκατ. ευρώ με τη ΔΕΠΑ για τη δημιουργία φωτοβολταϊκών πάρκων στη Θεσσαλία και την Κεντρική Ελλάδα και η συμφωνία με τη Sunlight για τη χρηματοδότηση της παραγωγής καινοτόμων μπαταριών στο εργοστάσιο της εταιρείας στην Ξάνθη.
Αλεξάνδρα Πάλλη, πρόεδρος ΔΣ, CSR Hellas
«Οι επιχειρήσεις είναι αρωγοί σε όλα τα θέματα βιωσιμότητας», υπογράμμισε η πρόεδρος ΔΣ του CSR Hellas Αλεξάνδρα Πάλλη. Μιλώντας για τις προκλήσεις της πανδημίας της covid-19, μεταξύ άλλων, η κ. Πάλλη εξήρε τη συμβολή πολλών μελών του Δικτύου προς αυτήν την κατεύθυνση και την ευαισθητοποίηση των επιχειρήσεων σε θέματα που αφορούν την κοινωνία. Στο πλαίσιο αυτό, αναφέρθηκε στα προγράμματα ψυχικής υγείας των εργαζομένων, στα προγράμματα που αφορούν τη βία και την ενδοοικογενειακή βία, την ψυχική υγεία των αθλητών αλλά και αυτά που αφορούν την ένταξη παιδιών προσφύγων.
