Πριν από 4.000 χρόνια, στη Μεσοποταμία, ο Νάνι κατέγραψε σε πήλινο δισκίο το πρώτο καταγεγραμμένο παράπονο πελάτη στην ιστορία, απευθυνόμενο στον έμπορο Ea-nāṣir για την κακή ποιότητα χαλκού που είχε αγοράσει.
Το παράπονο του Νάνι ήταν ιδιαίτερα έντονο, καθώς απαιτούσε πλήρη επιστροφή των χρημάτων του και απειλούσε ότι δεν θα ξαναδεχθεί χαλκό από τον συγκεκριμένο προμηθευτή εάν δεν είναι εξαιρετικής ποιότητας, ενώ οι ανασκαφές έδειξαν ότι ο Ea-nāṣir είχε και άλλους δυσαρεστημένους πελάτες.
Πιο αναλυτικά:
Περίπου 4.000 χρόνια πριν, στη Μεσοποταμία, ένας άνδρας με το όνομα Νάνι αποφάσισε να εκφράσει την απογοήτευσή του για την ποιότητα του χαλκού που είχε αγοράσει από τον έμπορο Ea-nāṣir, υποβάλλοντας επίσημο παράπονο.
Σήμερα, το πήλινο δισκίο που κατέγραψε την καταγγελία του παραμένει το πιο αρχαίο και ίσως το πρώτο καταγεγραμμένο παράπονο πελάτη στην ιστορία.
Ο Νάνι, ένας απλός αγοραστής χαλκού, βρέθηκε απογοητευμένος από την ποιότητα του χαλκού που αγόρασε από τον έμπορο Ea-nāṣir. Το γεγονός ότι η συγκεκριμένη συναλλαγή περιλάμβανε ένα σημαντικό ποσό και ότι ο χαλκός ήταν κρίσιμος για την παραγωγή όπλων και εργαλείων, έκανε την κατάσταση ακόμη πιο σοβαρή. Δεν είναι περίεργο, λοιπόν, που η απογοήτευση του Νάνι τον ώθησε να στείλει ένα εξαιρετικά αυστηρό παράπονο στην επιχείρηση του Ea-nāṣir.
Το πήλινο δισκίο των 11,6 επί 5 εκατοστών, με τη γραφή του Νάνι, μεταφέρει την έντονη δυσαρέσκεια του για τη συμπεριφορά του εμπόρου. Το μήνυμα αποκαλύπτει ότι ο Νάνι είχε ήδη πληρώσει για μια συμφωνημένη ποσότητα χαλκού, αλλά το προϊόν που έλαβε δεν ανταποκρινόταν στις προσδοκίες του, ούτε καν στις βασικές προδιαγραφές ποιότητας.
Ο έμπορος, σύμφωνα με το παράπονο του Νάνι, δεν είχε την παραμικρή διάθεση να επιλύσει το πρόβλημα, δίνοντάς του έναν κυνικό και αδιάφορο τόνο: «Αν θέλεις να τις πάρεις, πάρε τις, αν δεν θέλεις να τις πάρεις, φύγε!»
Ο Ea-nāṣir, παρά τη φήμη του ως κορυφαίος έμπορος, φάνηκε να απογοητεύει πολλούς πελάτες, με τον Νάνι να είναι μόνο ο πιο έντονος και «δημόσιος» από αυτούς. Οι ανασκαφές στην Ουρ, που πραγματοποιήθηκαν τον 20ο αιώνα, αποκάλυψαν πλήθος άλλων παραπόνων για τον ίδιο έμπορο, μερικά από τα οποία είχαν και την ίδια επικριτική χροιά. Ειδικά για τον Νάνι, ωστόσο, το παράπονό του ξεχώρισε όχι μόνο για την ένταση του, αλλά και για την απειλή του προς τον εμπορικό συνεργάτη: «Δεν θα δεχθώ από εσάς χαλκό που δεν είναι εξαιρετικής ποιότητας», σημειώνει ο Νάνι, υπογραμμίζοντας ότι από εδώ και πέρα θα εξετάζει προσωπικά την ποιότητα του προϊόντος πριν το παραλάβει.
Η καταγγελία του Νάνι απαιτούσε πλήρη επιστροφή του ποσού που είχε καταβάλει, προσδιορίζοντας ότι δεν θα δεχόταν άλλο χαλκό από τον συγκεκριμένο προμηθευτή αν αυτός δεν ήταν άριστης ποιότητας. Ο Νάνι διατύπωνε έναν απτό εκβιασμό για μελλοντική συνεργασία, λέγοντας ότι θα επιλέξει ο ίδιος τις ράβδους χαλκού με αυστηρό έλεγχο στην αυλή του.
Το παραπονεμένο δισκίο, παρόλο που έχει διατηρηθεί για χιλιετίες, αφήνει ανοιχτό το ερώτημα αν ο Νάνι πήρε τελικά πίσω τα χρήματά του και αν η σχέση του με τον έμπορο αποκαταστάθηκε ποτέ.
