Οι Ταφίοι ή Τηλεβόες ήταν ένας αρχαίος ελληνικός λαός που αναφέρεται στην ελληνική μυθολογία, με κύρια ενασχόληση το θαλάσσιο εμπόριο και την κωπηλασία. Σύμφωνα με τον Όμηρο, μιλούσαν ελληνικά και είχαν εμπορικές σχέσεις με άλλες πόλεις-λιμάνια.
Στους μύθους τους περιλαμβάνονται ιστορίες για πολέμους και προδοσίες, όπως η πολιορκία της πόλης τους από τον Αμφιτρύωνα και η δολοφονία του βασιλιά Πτερέλαου από την κόρη του Κομαιθώ. Επίσης, αναφέρεται ότι έκλεψαν βόδια από τον βασιλιά Ηλεκτρίωνα και σκότωσαν τους γιους του.
Οι Ταφίοι κατοικούσαν αρχικά στα νησιά μεταξύ Ακαρνανίας και Λευκάδας, όπως η Κεφαλλονιά, το Μεγανήσι και άλλα μικρότερα νησιά. Μετά την ήττα τους από τον Κέφαλλο, φέρεται να εγκατέλειψαν την περιοχή και να αποίκησαν το Κάπρι και την Καμπανία.
Πιο αναλυτικά:
Οι Ταφίοι ή Τηλεβόες ήταν, πιθανώς μυθικός, ελληνικός λαός που αναφέρεται από τον Όμηρο στην Οδύσσεια.
Σύμφωνα με τον Όμηρο, η Αθηνά μιλάει στον Τηλέμαχο και του λέει ότι η ίδια είχε μεταμφιεστεί σε Ταφιώτη.
Η Αθηνά του μιλάει για κάποιο Ταφίο Μέντη που έκανε εμπόριο χαλκού και σιδήρου και είχε δεσμό φιλοξενίας με τον πατέρα του Οδυσσέα.
Οι Ταφίοι μιλούσαν ελληνικά, ήταν φημισμένοι κωπηλάτες όπως οι Φαίακες και έκαναν θαλάσσιο εμπόριο με άλλες πόλεις λιμάνια.
Ο Απολλόδωρος μας αναφέρει έναν άλλον μύθο για τους Ταφίους για τους οποίους μάλιστα αναφέρει ότι ζούσαν σε νησιά, κάποτε ο Αμφιτρύων πολιόρκησε την πόλη όταν βασιλιάς της ήταν ο Πτερέλαος, γιος του Τάφιου.
Ο Πτερέλαος είχε μια κόρη την Κομαιθώ η οποία όμως τον πρόδωσε αφού ερωτεύθηκε τον Αμφιτρύωνα και με την βοήθειά της κατέλαβε την πόλη και μετά την σκότωσε για την προδοσία της.
Σύμφωνα με τον Απολλόδωρο, Ταφίοι ή Τηλεβόες έκλεψαν τα βόδια του βασιλιά των Μυκηνών Ηλεκτρίονα, σκότωσαν τους γιους του και αδελφούς της Αλκμήνης.
Ο άνδρας της Αλκμήνης, Αμφιτρύων, μαζί με τον Κέφαλο πολέμησε τους Ταφίους και τους νίκησε σε μια μάχη κοντά στην Θήβα.
Ταφίοι ήταν επίσης οι πρώτοι κάτοικοι της Κεφαλλονιάς. Τάφος λέγεται αλλιώς το Μεγανήσι, μια νησίδα νοτιοανατολικά της Λευκάδας, η οποία τον καιρό του Στράβωνα λεγότανε Ταφιάς και ανήκε στις λεγόμενες Ταφίους Νήσους.
Οι άλλες Ταφίοι νήσοι ήταν τα υπόλοιπα νησιά μεταξύ Ακαρνανίας και Λευκάδας, όπως η Κάλαμος (παλαιότερα Κάρνος), ο Καστός, η Άτοκος και το Αρκούδι.
Μετά την ήττα τους από τον Κέφαλλο, οι Ταφίοι λέγεται ότι εγκατέλειψαν τις Εχινάδες και αποίκησαν το Κάπρι και την Καμπανία.