Η ιστορική διαδρομή του πρώτου αστικού σιδηρόδρομου της Αθήνας, που εγκαινιάστηκε το 1869, σηματοδότησε μια σημαντική εξέλιξη στη μεταφορά και το εμπόριο της πόλης. Με την ανάγκη για σύνδεση της Αθήνας με τον Πειραιά να γίνεται επιτακτική, η γραμμή άρχισε να κατασκευάζεται το 1867 και ολοκληρώθηκε 12 χρόνια μετά, με την ατμοκίνητη αμαξοστοιχία να διανύει την απόσταση σε 19 λεπτά.
Στην τελετή των εγκαινίων παρευρέθηκαν σημαντικές προσωπικότητες, όπως η βασίλισσα Όλγα. Η γραμμή εξελίχθηκε με την πάροδο των χρόνων, ηλεκτροδοτήθηκε το 1904 και επεκτάθηκε μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, φτάνοντας μέχρι την Κηφισιά, με το μεγαλύτερο τμήμα της να είναι επίγειο και ένα κομμάτι υπόγειο στο κέντρο της Αθήνας.
Πιο αναλυτικά
Η Αθήνα απέκτησε τον πρώτο της αστικό σιδηρόδρομο από το 1869 κιόλας, δηλαδή πριν από 156 χρόνια.
Από την στιγμή που έγινε πρωτεύουσα το 1835 και ο πληθυσμός της αυξανόταν, η ιδέα ότι θα έπρεπε να υπάρχει μια γραμμή που να ενώνει την Αθήνα με τον Πειραιά κρινόταν απαραίτητη και για λόγους μετακίνησης αλλά και για εμπορικούς.
Το 1855 κατατέθηκε νομοσχέδιο και η γραμμή άρχισε να χτίζεται 12 χρόνια αργότερα. Τα εγκαίνια έγιναν στις 27 Φεβρουαρίου του 1869. Το δρομολόγιο ήταν από το Θησείο στον Πειραιά, με ατμοκίνητο τρένο, που διήνυε την απόσταση σε 19 λεπτά. Στην αμαξοστοιχία που εγκαινίασε τη διαδρομή, βρέθηκε η βασίλισσα Όλγα, ο πρωθυπουργός Θρασύβουλος Ζαΐμης αλλά και πολλοί άλλοι πολιτικοί και διπλωμάτες.
Οι απλές στάσεις όσο το επιβατηγό κοινό αυξανόταν μετατρέπονταν σε σταθμούς με αποβάθρες. Το 1882, εγκαινιάστηκαν ο σταθμός του Φαλήρου και του Μοσχάτου. Αρχικά η γραμμή ήταν μονή, αλλά όταν ηλεκτροδοτήθηκε το 1904, μετατράπηκε σε διπλή.
Από την ηλεκτροδότηση και μετά, έγινε γνωστός ως «Ηλεκτρικός σιδηρόδρομος» ή απλώς «Ηλεκτρικός». Αργότερα και κυρίως μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, επεκτάθηκε και το 1957 έφτασε μέχρι το σημερινό τέρμα, την Κηφισιά. Η διαδρομή είναι ως επί το πλείστον επίγεια, εκτός από ένα κομμάτι 3,2 χιλιομέτρων στο κέντρο της Αθήνας, όπου είναι υπόγεια.
