Το αεροδρόμιο Χίθροου του Λονδίνου επαναλειτούργησε μετά από σοβαρή διακοπή λόγω πυρκαγιάς σε υποσταθμό ηλεκτροδότησης, που προκάλεσε χάος στις αερομεταφορές και επηρέασε χιλιάδες επιβάτες. Οι αρχές και οι ειδικοί εκφράζουν ανησυχίες για την έλλειψη σχεδίου έκτακτης ανάγκης και την παλαιότητα των υποδομών, ενώ ερωτήματα εγείρονται σχετικά με την ανθεκτικότητα των κρίσιμων υποδομών.
Ο διευθύνων σύμβουλος του Χίθροου παραδέχθηκε ότι δεν μπορεί να προφυλαχθεί πλήρως από τέτοια περιστατικά, ενώ η αστυνομία ερευνά τις αιτίες της φωτιάς. Οι συνέπειες της διακοπής αναμένονται να διαρκέσουν αρκετές ημέρες, προκαλώντας περαιτέρω αναστάτωση.
Πιο αναλυτικά:
Το αεροδρόμιο Χίθροου του Λονδίνου επανέρχεται σήμερα σε πλήρη λειτουργία, μια ημέρα μετά την φωτιά σε κοντινό υποσταθμό του δικτύου ηλεκτροδότησης που έκοψε το ρεύμα στις εγκαταστάσεις του και είχε ως αποτέλεσμα να κλείσει ο μεγαλύτερος αεροπορικός κόμβος της Ευρώπης και να προκληθεί χάος στις αερομεταφορές διεθνώς.
Κάποιες πτήσεις πραγματοποιήθηκαν το βράδυ της Παρασκευής, αλλά η αναστολή της λειτουργίας κατά το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας του αεροδρομίου που εξυπηρετεί τον πέμπτο υψηλότερο αριθμό επιβατών στον κόσμο είχε αποτέλεσμα χιλιάδες επιβάτες να αντιμετωπίσουν προβλήματα, με πάρα πολλούς να αναζητούν δωμάτια σε ξενοδοχεία ή θέσεις σε άλλες πτήσεις.
Το αεροδρόμιο ήταν προγραμματισμένο να χειριστεί 1.351 πτήσεις την Παρασκευή, με 291.000 επιβάτες. Αεροσκάφη εξετράπησαν σε άλλα αεροδρόμια της Βρετανίας και της Ευρώπης, ενώ πολλές πτήσεις μεγάλων αποστάσεων επέστρεψαν στο σημείο αναχώρησής τους.
Το προσωπικό του αεροδρόμιου προσπαθούσε να προσφέρει βοήθεια στους επιβάτες που επηρεάστηκαν από την αναστολή λειτουργίας, ανέφερε εκπρόσωπος του Χίθροου μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.
«Είχαμε εκατοντάδες επιπλέον συναδέλφους διαθέσιμους στους τερματικούς μας σταθμούς και προσθέσαμε πτήσεις στο σημερινό πρόγραμμα για να διευκολύνουμε επιπλέον 10.000 επιβάτες που ταξιδεύουν μέσω του αεροδρομίου», εξήγησε ο εκπρόσωπος.
Ο διευθύνων σύμβουλος της British Airways, Σον Ντόιλ, δήλωσε το απόγευμα της Παρασκευής σε δημοσιογράφους ότι η κατάσταση στο αεροδρόμιο είναι κάτι «πρωτοφανές», λέγοντας πως δεν έχει δει διακοπή λειτουργίας αεροδρομίου σε τέτοια κλίμακα για πολλά χρόνια.
Το απόγευμα της Παρασκευής, όπως έγινε γνωστό, η Μητροπολιτική Αστυνομία του Λονδίνου ανακοίνωσε ότι η Αντιτρομοκρατική είναι επικεφαλής των ερευνών αν και δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι η πυρκαγιά οφείλεται σε εγκληματική ενέργεια.
«Συγγνώμη» από τον επικεφαλής του Χίθροου
Ο διευθύνων σύμβουλος του Χίθροου Τόμας Γουόλντμπι δήλωσε ότι το αεροδρόμιο του Χίθροου δεν μπορεί να προφυλαχτεί 100% από ορισμένα έκτακτα περιστατικά, μετά την πυρκαγιά σε υποσταθμό που έθεσε εκτός λειτουργίας την ηλεκτροδότηση του αεροδρομίου, νωρίτερα μέσα στη μέρα.
«Αυτό (η παροχή ρεύματος) είναι λίγο αδύναμο σημείο», δήλωσε ο Γουόλντμπι στους δημοσιογράφους έξω από το αεροδρόμιο. «Αλλά φυσικά από απρόοπτα ορισμένων μεγεθών δεν μπορούμε να προφυλαχθούμε 100% και αυτό είναι ένα από αυτά».
Αφού ζήτησε συγγνώμη από όλους όσοι ταλαιπωρήθηκαν και ευχαρίστησε όλους όσοι συμμετείχαν στην αποκατάσταση της λειτουργίας του αεροδρομίου, ο Γουόλντμπι χαρακτήρισε το περιστατικό, το οποίο προκάλεσε απώλεια ρεύματος που ισοδυναμεί με «μια μεσαίου μεγέθους πόλη», ως «πρωτοφανές».
Προσπαθώντας να εξηγήσει γιατί χρειάστηκε τόσος χρόνος για να χειριστεί το Χίθροου το θέμα, ο Γουόλντμπι είπε ότι το κλείσιμο του συστήματος και η εκ νέου εκκίνησή του απαιτεί πολύ χρόνο, και ότι στην πραγματικότητα, το αεροδρόμιο ανακάμπτει «αρκετά γρήγορα» δεδομένου του αριθμού των συστημάτων που εμπλέκονται.
Όσον αφορά τα εφεδρικά συστήματα, ο Γουόλντμπι αποκάλυψε ότι το Χίθροου διαθέτει τρεις υποσταθμούς με εφεδρικό μετασχηματιστή, αλλά ένας από αυτούς χάλασε επίσης.
Έτσι, οι ομάδες του έπρεπε να αναδιαρθρώσουν την τροφοδοσία του αεροδρομίου, πράγμα που σήμαινε ότι έπρεπε να επανεκκινήσουν και να δοκιμαστούν «χιλιάδες συστήματα».
Απαντώντας τέλος ποιος θα πληρώσει το κόστος της διακοπής, ο Γουόλντμπι είπε ότι υπάρχουν διαδικασίες για αυτό», και ότι το αεροδρόμιο δεν έχει «υποχρεώσεις σε ισχύ» για περιστατικά όπως αυτό που συνέβη σήμερα.
Τα ερωτήματα μετά τη φωτιά στο Χίθροου
Παράγοντες του ταξιδιωτικού κλάδου, μπροστά στην προοπτική οικονομικού πλήγματος ύψους δεκάδων εκατομμυρίων λιρών και πιθανής διαμάχης για το ποιος θα πληρώσει τον λογαριασμό, διατύπωσαν ερωτήματα για το πώς τόσο κρίσιμες υποδομές μπόρεσαν να καταρρεύσουν χωρίς εφεδρικά συστήματα.
«Είναι ξεκάθαρη αποτυχία σχεδιασμού του αεροδρομίου», δήλωσε ο Γουίλι Γουάλς, επικεφαλής της Διεθνούς Ένωσης Αερομεταφορών (ΙΑΤΑ).
Ειδικοί στον τομέα των αερομεταφορών παρατήρησαν ότι η τελευταία φορά που τα ευρωπαϊκά αεροδρόμια αντιμετώπισαν προβλήματα σε τόσο μεγάλη κλίμακα ήταν το 2010, όταν λόγω της ηφαιστειακής τέφρας από την Ισλανδία περίπου 100.000 πτήσεις καθηλώθηκαν στο έδαφος.
Η διακοπή της λειτουργίας ενός αεροδρομίου τέτοιου βεληνεκούς, εγείρει – σύμφωνα με τον Guardian, ερωτήματα σχετικά με το γιατί δεν υπήρχε καλύτερος σχεδιασμός έκτακτης ανάγκης στο πέμπτο μεγαλύτερο αεροδρόμιο του κόσμου.
Σύμφωνα με το βρετανικό Μέσο, ορισμένοι ξεκίνησαν γρήγορα να αμφισβητούν την προβληματική κατάσταση της εθνικής υποδομής. Πού ήταν τα εφεδρικά συστήματα – ή, ακόμα, οι περαιτέρω δικλείδες ασφαλείας όταν τα εφεδρικά συστήματα έγιναν καπνός;
Θα έπρεπε το Χίθροου να είναι καλύτερα προετοιμασμένο, δεδομένης της κρίσιμης σημασίας του αεροδρομίου-κόμβου – και όχι μόνο για τους 250.000 περίπου διεθνείς ταξιδιώτες που ανέμεναν να πετάξουν την Παρασκευή;
Είχε η εταιρεία National Grid, η οποία πασχίζει να ανταπεξέλθει στην αυξανόμενη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας στο αναπτυσσόμενο δυτικό Λονδίνο, να δώσει απαντήσεις για έναν μετασχηματιστή που τυλίχθηκε στις φλόγες;
Ή μήπως ήταν, όπως αρνήθηκε να αποκλείσει ο προμηθευτής -παρά τους ισχυρισμούς της βρετανικής αστυνομίας ότι δεν υπήρχε «καμία ένδειξη»- δόλος;
Ενώ οι αστυνομικοί της αντιτρομοκρατικής υπηρεσίας ερευνούν αν κάποιος ήταν άμεσα υπεύθυνος για τη φωτιά, άλλοι ζητούν να διεξαχθεί έρευνα για το ποια ακριβώς σχέδια έκτακτης ανάγκης είχε στη διάθεσή του το Χίθροου και τι θα μπορούσε να κάνει γι’ αυτό.
Σκληρή κριτική
Παρ’ όλα αυτά, ο σερ Ντέιβιντ Όμαντ, πρώην επικεφαλής της υπηρεσίας GCHQ, δήλωσε ότι το κλείσιμο του αεροδρομίου ήταν «εθνική ντροπή. Δεν έπρεπε να είχε συμβεί».
Η British Airways έχει προειδοποιήσει στο παρελθόν ότι το Χίθροου είναι τόσο υπερφορτωμένο που η ανάκαμψη από τη διακοπή μπορεί να προκαλέσει ακόμη μεγαλύτερο χάος, καθώς τα αεροπλάνα και το προσωπικό πρέπει να επανατοποθετηθούν κατάλληλα, ακόμη και όταν η εγκατάσταση λειτουργεί με πλήρη δυναμικότητα.
«Θα υπάρξουν επιπτώσεις που θα διαρκέσουν αρκετές ημέρες, διότι από τη στιγμή που τα αεροσκάφη καθηλώνονται κάπου μακριά από μια επιχείρηση, κολλάνε εκεί με τα πληρώματα που εκτελούν τις πτήσεις», δήλωσε ο σύμβουλος αερομεταφορών και ειδικός σε θέματα σχεδιασμού δικτύων Τζον Στρίκλαντ.
Ο Τόνι Κοξ, διεθνής σύμβουλος διαχείρισης κινδύνων, δήλωσε: «Το αεροδρόμιο του Χάρμπορν είναι ένα από τα μεγαλύτερα αεροδρόμια της Ευρώπης: «Δεν μπορώ να θυμηθώ ένα κομμάτι κρίσιμης υποδομής να έχει κλείσει εντελώς για τουλάχιστον μία ημέρα λόγω πυρκαγιάς. Δεν μπορώ να σκεφτώ κάτι συγκρίσιμο».
Το χάος εξέθεσε επίσης την πιθανή ευπάθεια των υποδομών ζωτικής σημασίας σε μια εποχή που η ασφάλεια έχει ανέβει στην κορυφή της ευρωπαϊκής ατζέντας.
Η αεροπλοΐα έχει ιστορικό με απροσδόκητα ενδεχόμενα- κάποιοι ίσως θυμούνται ακόμα πιο θυμωμένους επιβάτες της αεροπορικής εταιρείας British Airways που εγκλωβίστηκαν κατά χιλιάδες στο Χίθροου το 2017, όταν κάποιος έβγαλε τη λάθος πρίζα από τον υπολογιστή στα κεντρικά γραφεία της αεροπορικής εταιρείας.
Αλλά τα ερωτήματα σχετικά με την ανθεκτικότητα των υποδομών είναι βάσιμα και τώρα καλύπτουν όχι μόνο τη συντήρηση των γερασμένων υποδομών ή την ασφάλεια από πιθανές επιθέσεις, αλλά και τα όλο και πιο απρόβλεπτα ακραία καιρικά φαινόμενα, καθώς η κλιματική κρίση επιτείνεται.
Σε όλο το φάσμα των μεταφορών, από τους σιδηροδρόμους έως τους διαδρόμους προσγείωσης και απογείωσης, διεξάγονται έντονες συζητήσεις σχετικά με το πόσο πρέπει να επενδύσει κανείς σε κάτι που θεωρείται εξαιρετικά ανθεκτικό, αν το έχει στην κατοχή του, ή « χρυσοπληρωμένο », αν καταβάλλει χρήματα για να έχει πρόσβαση σε αυτό.
Οι εμπειρογνώμονες στον τομέα της ενέργειας λένε ότι τα βρετανικά δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας διαθέτουν ένα ορισμένο ποσοστό εφεδρικής ικανότητας, ωστόσο ένα εγγυημένο εφεδρικό σύστημα για μία υποδομή στο μέγεθος του Χίθροου, το οποίο αντιστοιχεί στην ισχύ μιας μικρής πόλης, έχει επίσης ένα τίμημα που μπορεί να ξεπεράσει οποιοδήποτε κόστος διακοπής.
Ειδικοί δηλώνουν ότι έπαθαν σοκ από την έκταση της διακοπής, ενώ προσπαθούν να εκτιμήσουν το κόστος και το μέγεθος των συνεπειών που προκάλεσε η πυρκαγιά σε κοντινό υποσταθμό του δικτύου ηλεκτροδότησης, η οποία είχε ως αποτέλεσμα να προκληθεί διακοπή ρεύματος στο αεροδρόμιο και να τεθεί εκτός λειτουργίας το εφεδρικό σύστημα ηλεκτροδότησης.
Τι προκάλεσε την φωτιά που έθεσε εκτός λειτουργίας το αεροδρόμιο του Λονδίνου
Ένας έμπειρος ηλεκτρολόγος μηχανικός αποκάλυψε ότι ένας πολύ παλιός «μετασχηματιστής με λάδι» προκάλεσε την καταστροφική πυρκαγιά στον ηλεκτρικό υποσταθμό.
Ο Tom Watters, ο οποίος έχει εργαστεί σε κρίσιμες υποδομές σε όλο τον κόσμο, δήλωσε στην DailyMail ότι ο εξοπλισμός στον κρίσιμο υποσταθμό που τροφοδοτεί το αεροδρόμιο Χίθροου και το δυτικό Λονδίνο είναι «πολύ παλιός», ενώ κατηγόρησε την «έλλειψη επενδύσεων» για την κρίση.
Η πυρκαγιά στον υποσταθμό στο Hayes αφορούσε την ανάφλεξη 25.000 λίτρων πετρελαίου ψύξης, δήλωσε η Πυροσβεστική Υπηρεσία του Λονδίνου (LFB).
Μάλιστα το βρετανικό μέσο αποκαλύπτει ότι μια έκθεση του 2022 με αποδέκτη τον δήμαρχο του Λονδίνου, Σαντίκ Kαν, είχε εντοπίσει σημαντικά προβλήματα με το σύστημα παροχής ηλεκτρικής ενέργειας στην περιοχή του Heathrow λόγω έλλειψης χωρητικότητας. Η έκθεση προειδοποιούσε ότι ο υποσταθμός North Hyde, ο οποίος τυλίχθηκε στις φλόγες το βράδυ της Πέμπτης, λειτουργούσε στο 106,2%.
Ο ηλεκτρολόγος μηχανικός κ. Watters, διευθυντής της Sanguine Impact Investments, δήλωσε: «Είναι προφανές ότι ένας μετασχηματιστής γεμάτος με λάδι απέτυχε και προκάλεσε την τεράστια πυρκαγιά. Φαίνεται ότι πρόκειται για έναν πολύ παλιό μετασχηματιστή και προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι ένα τόσο παλιό κομμάτι κρίσιμου εξοπλισμού βρισκόταν ακόμη σε λειτουργία. Υποθέτω ότι ο λόγος είναι η έλλειψη επενδύσεων».
«Ο σχεδιασμός του υποσταθμού, αν και είναι καλός, είναι επίσης πολύ παλαιού τύπου. Οι σύγχρονοι υποσταθμοί είναι συνήθως κλειστοί και χρησιμοποιούν αέριο ως μόνωση» πρόσθεσε.