- Αυστραλιανή μελέτη δείχνει ότι παιδιά δύο ετών που περνούν περισσότερες από 14 ώρες την εβδομάδα μπροστά σε οθόνες έχουν αυξημένο κίνδυνο να εμφανίσουν συμπτώματα αυτισμού μέχρι την ηλικία των 12 ετών.
- Οι ερευνητές προτείνουν στους κλινικούς γιατρούς να συμπεριλαμβάνουν τον χρόνο οθόνης σε αξιολογήσεις της παιδικής ανάπτυξης, καθώς μπορεί να είναι δείκτης για οικογένειες που χρειάζονται επιπλέον υποστήριξη.
- Ωστόσο, υπάρχουν αμφιβολίες για την εγκυρότητα των ευρημάτων, με ειδικούς να επισημαίνουν ότι η μελέτη δεν αποδεικνύει αιτιότητα και ότι τα αυτιστικά παιδιά μπορεί να επωφελούνται από τον χρόνο στην οθόνη.
Αυστραλοί επιστήμονες ανακάλυψαν ότι τα παιδιά δύο ετών που περνούν μεγάλο μέρος του χρόνου τους κοιτάζοντας οθόνες είχαν περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν συμπτώματα που σχετίζονται με τον αυτισμό μέχρι την ηλικία των 12 ετών.
Οι ειδικοί έχουν σημάνει εδώ και καιρό τον κώδωνα του κινδύνου για την επίδραση του χρόνου οθόνης στην ανάπτυξη των παιδιών.
Asperger: 10 σημάδια που δείχνουν ότι το παιδί σας έχει το σύνδρομο
Πρόσφατες μελέτες έχουν εντοπίσει μια σχέση μεταξύ της διάρκειας του χρόνου οθόνης και των αυτιστικών χαρακτηριστικών στους νέους.
«Περισσότερες από 14 ώρες στην οθόνη αυξάνουν τον κίνδυνο αυτισμού», υποστηρίζει η μελέτη
Στη νέα μελέτη, οι ερευνητές ρώτησαν τους γονείς 5.107 παιδιών για το πόσο χρόνο περνούσε το παιδί τους μπροστά σε μια οθόνη κάθε εβδομάδα. Ένα ερωτηματολόγιο παρακολούθησης που συμπλήρωσαν οι γονείς όταν το παιδί ήταν 12 ετών έδειξε εάν είχε διαγνωστεί με αυτισμό. Οι επιστήμονες βρήκαν ότι 145 παιδιά είχαν λάβει διάγνωση.
Γράφοντας στο περιοδικό JAMA Pediatrics, οι ερευνητές δήλωσαν ότι ο κίνδυνος αυτισμού ήταν σημαντικά μεγαλύτερος σε παιδιά με περισσότερες από 14 ώρες χρήσης οθόνης την εβδομάδα σε σύγκριση με παιδιά με λιγότερο από 14 ώρες στην ηλικία των δύο ετών.
Συνέστησαν επίσης στους κλινικούς γιατρούς να ρωτήσουν σχετικά με τον χρόνο οθόνης κατά την πρώιμη παιδική ηλικία ως μέρος μιας ευρύτερης αξιολόγησης της παιδικής ανάπτυξης. «Ο χρόνος στην οθόνη μπορεί να είναι χρήσιμος δείκτης για τον εντοπισμό οικογενειών που χρειάζονται πρόσθετη υποστήριξη», τόνισαν.
Διχασμένοι οι επιστήμονες για τα ευρήματα της μελέτης
Ωστόσο, επιστήμονες, που δεν συμμετείχαν στην έρευνα, αμφισβήτησαν την εγκυρότητα των αποτελεσμάτων και προέτρεψαν επίσης το κοινό να μην πανικοβληθεί τονίζοντας ότι η μελέτη αποδεικνύει ότι δεν υπάρχουν πραγματικά στοιχεία που να συνδέουν τον χρόνο οθόνης με τον αυτισμό.
Δεν είναι ακόμη γνωστό τι ακριβώς προκαλεί τον αυτισμό, αλλά μερικές φορές μεταδίδεται στα παιδιά από τους γονείς τους. Και οι μελέτες δείχνουν ότι είναι πιο συχνός σε παιδιά μεγαλύτερων σε ηλικία γονέων, καθώς και σε μητέρες που είναι υπέρβαρες ή υποφέρουν από επιπλοκές εγκυμοσύνης. Περίπου ένα στα 50 παιδιά εμπίπτουν στο φάσμα.
Αυτισμός: Ποια παιδιά διατρέχουν 20% αυξημένο κίνδυνο να ανήκουν στο φάσμα
Τα επηρεαζόμενα παιδιά μπορεί να δυσκολεύονται να κάνουν οπτική επαφή, να καταλάβουν πώς νιώθουν οι άλλοι ή να έχουν έντονο ενδιαφέρον για ορισμένα θέματα. Οι αυτιστικοί νέοι μπορεί επίσης να χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να βρουν πληροφορίες ή να επαναλαμβάνουν πράγματα.
«Αν και αυτή η μελέτη βρήκε μια συσχέτιση μεταξύ του χρόνου οθόνης πριν από την ηλικία των 2 ετών και της διάγνωσης με αυτισμό πριν από τα 12, δεν υποδηλώνει αιτιότητα. Αυτό είναι σύμφωνο με την κατανόησή μας για την ανάπτυξη του αυτισμού, ο οποίος είναι κυρίως γενετικός», δήλωσε ο Δρ. James Findon, ανώτερος λέκτορας ψυχολογίας στο King’s College του Λονδίνου, και πρόσθεσε:
«Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι τα αυτιστικά παιδιά είναι πιο πιθανό να έχουν μεγαλύτερο χρόνο οθόνης από τους νευροτυπικούς συνομηλίκους τους. Συχνά ο χρόνος στην οθόνη έχει κακή φήμη, αλλά για πολλά αυτιστικά παιδιά μπορεί να είναι ευεργετικός. Αυτό μπορεί να οφείλεται στο ότι τα βοηθά να ρυθμίζουν τα συναισθήματά τους και τα ηρεμεί σε στιγμές αισθητηριακής υπερφόρτωσης».
Πιθανά οφέλη από τη χρήση οθόνης για τα αυτιστικά παιδιά
Η Dr Rachel Moseley, ειδικός στην ψυχολογία στο Πανεπιστήμιο του Bournemouth, τόνισε: «Τα ευρήματα της μελέτης δεν μπορούν να μας πουν κάτι για την κατεύθυνση της σχέσης μεταξύ αυτισμού και του χρόνου στις οθόνες. Είναι πιο πιθανό τα παιδιά που είναι ήδη αυτιστικά αλλά δεν έχουν ακόμη διαγνωστεί, καθώς και οι γονείς τους, να βρίσκουν ιδιαίτερα οφέλη από τον χρόνο οθόνης».
Σημειώνεται ότι ο αυτισμός διαγιγνώσκεται πολύ σπάνια πριν από την ηλικία των 2 ετών, αλλά τα αυτιστικά παιδιά εξακολουθούν να αναπτύσσονται διαφορετικά πριν από αυτό το σημείο. Ο αυτισμός δεν είναι ασθένεια και οι άνθρωποι τον έχουν από τη στιγμή που γεννιούνται, αν και μπορεί να μην εντοπιστεί μέχρι την παιδική ηλικία και μερικές φορές πολύ αργότερα.
Τι προκαλεί το μπλε φως από τηλέφωνα, tablet και τηλεόραση στα παιδιά;
Τον Σεπτέμβριο, πάντως, η Υπηρεσία Δημόσιας Υγείας της Σουηδίας συμβούλεψε τους γονείς να μην επιτρέπουν σε παιδιά κάτω των δύο ετών να χρησιμοποιούν smartphone και tablet ή να παρακολουθούν τηλεόραση. Τα παιδιά ηλικίας μεταξύ δύο και πέντε ετών θα πρέπει επίσης να περιορίζονται σε μέγιστο χρόνο προβολής μιας ώρας την ημέρα, αναφέρεται στις νέες συστάσεις.