- Οι στρατηγικές marketing κατά τη διάρκεια της Black Friday ενδέχεται να ενεργοποιήσουν υποσυνείδητους μηχανισμούς που οδηγούν σε συναισθηματικές αγορές, προκαλώντας άγχος και ανησυχία λόγω χρεών.
- Οι οικονομικές δυσκολίες και το χρέος συνδέονται με ψυχολογικά προβλήματα όπως άγχος και κατάθλιψη, ειδικά στους νέους ενήλικες που βιώνουν την "κρίση του πρώτου τετάρτου της ζωής".
- Η εκπαίδευση σχετικά με τις πρακτικές marketing και η υποστήριξη όσων έχουν προβλήματα δαπανών είναι κρίσιμες για την προστασία της ψυχικής υγείας, ενώ η μείωση του χρέους μπορεί να βελτιώσει την ψυχική και φυσική ευημερία.
Οι στρατηγικές marketing, που έχουν σχεδιαστεί για να μας ωθήσουν να ξοδέψουμε περισσότερα, ενεργοποιούν μια σειρά από ψυχολογικούς μηχανισμούς και παίζουν με τα ανταγωνιστικά και μιμητικά μας ένστικτα. Πώς επηρεάζουν οι εκπτώσεις αυτές την ψυχική υγεία μας;
Είναι η περίοδος πριν τα Χριστούγεννα με την Black Friday να δίνει το εναρκτήριο λάκτισμα για μια περίοδο έντονου καταναλωτισμού που θα ολοκληρωθεί μετά τις γιορτές.
Κατάθλιψη: Αμερικανός νευροεπιστήμονας αποκαλύπτει τις τροφές που αυξάνουν τον κίνδυνο
Η υποσυνείδητη μάχη
Όπως εξηγεί στο Priory ο Dr. Paul McLaren, σύμβουλος ψυχίατρος και ιατρικός διευθυντής του νοσοκομείου Hayes Grove της Priory, «μας ελκύουν τα αντικείμενα και τότε ενεργοποιούνται οι υποσυνείδητοι μηχανισμοί».
Η μαζική προβολή μέσω κοινωνικών δικτύων για γεγονότα όπως η Black Friday και οι εκπτώσεις 50% σημαίνει ότι όλοι τα μαθαίνουμε. Για όσους είναι ευάλωτοι σε συναισθηματικές αγορές, θα είναι πολύ δύσκολο να αντισταθούν. Μπορεί να νιώσουν μια παροδική ευχαρίστηση ή ανακούφιση από το πάτημα του κουμπιού «πληρωμή τώρα» , αλλά αυτό εξαφανίζεται γρήγορα, αφήνοντάς τους με χρέος που προκαλεί αυξημένο άγχος και ανησυχία.
Τα συναισθήματα αυτά μπορούν να οδηγήσουν σε απόγνωση.
«Για τον περιορισμό της επίδρασης που έχει η Black Friday και τα χριστουγεννιάτικα ψώνια γενικότερα στη σκέψη και τη δαπάνη των ανθρώπων, όλα εξαρτώνται από την εκπαίδευση».
Κατάθλιψη: Τα 5 «κρυφά» σημάδια που δείχνουν ότι έχετε – Πώς να τα αντιμετωπίσετε
Η σημασία της αντίληψης των πρακτικών marketing
Υπάρχουν έξυπνοι ειδικοί marketing που αφιερώνουν πολύ χρόνο και ενέργεια στη δημιουργία περιβαλλοντικών επιρροών για να αυξήσουν τις δαπάνες.
Αυτό γίνεται αδιάκριτα και επηρεάζει δυσανάλογα τους ψυχολογικά ευάλωτους. Δεν πιστεύω ότι το μπλοκάρισμα ιστότοπων είναι η απάντηση. Χρειάζεται να βοηθήσουμε τους ανθρώπους να είναι πιο χρηματοοικονομικά εγγράμματοι και να κατανοούν τις πρακτικές του μάρκετινγκ.
Μπορούμε να προετοιμάσουμε και να υποστηρίξουμε όσους γνωρίζουμε ότι εμπλέκονται σε καταναγκαστικές ή συναισθηματικές αγορές, αλλά οι περισσότεροι θα καταλήξουν απλώς με το «μεταπρωτοχρονιάτικο χρέος», το οποίο απειλεί την συναισθηματική τους ευημερία.
«Εάν παρατηρήσετε κάποιον φίλο ή μέλος της οικογένειας με ιδιαίτερο πρόβλημα, όπως το να ξοδεύει πέρα από τις δυνατότητές του, ή να αγοράζει περιττά δώρα, το πρώτο που πρέπει να κάνετε είναι να του μιλήσετε».
Συζητήστε μαζί τους και εξηγήστε γιατί ανησυχείτε. Προσπαθήστε να καταλάβετε αν ανησυχούν για κάτι άλλο. Υποφέρουν από κατάθλιψη; Είναι αυτό μια εθιστική συνήθεια; Αν νομίζετε ότι υπάρχει ένα υποκείμενο συναισθηματικό πρόβλημα, ενθαρρύνετε τους να ζητήσουν επαγγελματική βοήθεια.
«Σε πρακτικό επίπεδο, εάν κάποιος υποψιάζεται ότι έχει ξεπεράσει τα όρια των δαπανών του, προτείνω να ελέγχει το υπόλοιπο του τραπεζικού του λογαριασμού καθημερινά».
Μόλις συνειδητοποιήσετε τι κάνετε, επιστρέψτε τα πράγματα (εφόσον το επιτρέπουν οι όροι και οι προϋποθέσεις). Αν μια αγορά ήταν παρορμητική, πιθανότατα έγινε για συναισθηματικούς λόγους. Ρωτήστε τον εαυτό σας: «το χρειάζομαι πραγματικά;».
Κατάθλιψη: Τα «μαγικά» μανιτάρια που παίρνει ο πρίγκιπας Χάρι κάνουν καλό;
Η ψυχική υγεία και τα χρέη
Ο Dr. McLaren παρατηρεί αύξηση των ασθενών που υποφέρουν από άγχος, στο οποίο το χρέος αποτελεί σημαντικό παράγοντα. Το άγχος και η ανησυχία είναι οι κύριες ψυχολογικές συνέπειες του χρέους, αλλά υπάρχουν και άλλοι παράγοντες.
Κατάθλιψη και άγχος
Η σχέση μεταξύ χρέους και ψυχολογικής πίεσης είναι πολύπλοκη, συνδεδεμένη με πολλές ψυχικές ασθένειες. Το χρέος δημιουργεί άγχος που δεν μπορεί να αποφευχθεί, επιδεινώνοντας την κατάθλιψη και ενισχύοντας τα προβλήματα ελέγχου των παρορμήσεων.
Πονοκέφαλοι και εξάντληση
Έρευνα της Priory έδειξε ότι οι νέοι ενήλικες, ιδιαίτερα οι ηλικίες 25-34, υποφέρουν περισσότερο από το άγχος που προκαλεί το χρέος. Το φαινόμενο αυτό περιγράφεται ως «κρίση του πρώτου τετάρτου της ζωής», όπου τα χρέη από φοιτητικά δάνεια, τα ενοίκια και η οικογένεια δημιουργούν πίεση.
Αγανάκτηση και φόβος
Οι οικονομικές δυσκολίες δημιουργούν εντάσεις στις οικογενειακές σχέσεις, που μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά ακόμα και τα παιδιά.
Ντροπή και αμηχανία
Όσοι αντιμετωπίζουν προβλήματα χρέους συχνά αισθάνονται αποτυχία, ντροπή και κατηγορούν τον εαυτό τους, κάτι που επηρεάζει την αυτοπεποίθηση και την ελπίδα τους για ανάκαμψη.
Επαναφορά ηρεμίας
Η μείωση του χρέους μπορεί να επηρεάσει θετικά την ψυχική και φυσική ισορροπία. Η άσκηση, η ισορροπημένη διατροφή και ο ποιοτικός ύπνος είναι κρίσιμα για τη μείωση του άγχους και της συναισθηματικής ανισορροπίας.
Τι μπορεί να θεραπεύσει την κατάθλιψη χωρίς φάρμακα και εξίσου αποτελεσματικά με ψυχολόγο
Δεν είναι κακό να κάνετε αγορές, κακό είναι να δημιουργείτε χρέη.
